Η μεταπολεμική ανασυγκρότηση στην Ευρώπη οριοθετείται χρονικά από το τέλος του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου το 1944 έως την πετρελαϊκή κρίση του 1973 και είχε ως βασική
προτεραιότητα τη στέγαση εκατομμυρίων ανθρώπων, το βάρος της οποίας ανέλαβε
οργανωμένα το κράτος. Η ελληνική πολιτεία αντιθέτως, μετέθεσε στον ιδιωτικό τομέα την
ικανοποίηση της ανάγκης για μαζική στέγαση. Χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, εποπτεία και
έλεγχο, η ιδιωτική ανοικοδόμηση λειτούργησε κερδοσκοπικά με την εκμετάλλευση της
ανθρώπινης εργασίας, τη γιγάντωση του ιδιωτικού χώρου και σε βάρος της ποιότητας των
κατασκευών.
Σε αυτό το ιστορικό συγκείμενο, σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν οι οικοδόμοι. Οι φωνές
αυτών των ανθρώπων ωστόσο ελάχιστα έχουν ακουστεί έως σήμερα. Σκοπός της
παρούσας έρευνας είναι να αναδείξει μέσα από τις αφηγήσεις ζωής τους, τις όψεις αυτής
της ιστορικής πραγματικότητας, όπως τις βίωσαν οι ίδιοι, με έμφαση στα συναισθήματα,
στα δικά τους νοήματα, στη γλώσσα που χρησιμοποιούν και στις σιωπές τους. Μια
πρόσφορη ερευνητική μέθοδος είναι η προφορική ιστορία, διότι αναδεικνύει τις φωνές
«από τα κάτω», κάνοντας ορατές τις αφηγήσεις αδύνατων κοινωνικών ομάδων, οι οποίες
φιμώθηκαν στις επίσημες ιστορικές εκδοχές.
Γι’ αυτόν τον σκοπό είκοσι ηλικιωμένοι οικοδόμοι με κοινή καταγωγή από τη Δράμα,
απάντησαν σε ανοικτού τύπου συνεντεύξεις, από τις οποίες προκύπτει η σκληρή παιδική
εργασία ήδη από την οικογένεια, η ταπεινωτική εμπειρία της εύρεσης εργασίας στις
«πιάτσες», η αυστηρή ιεραρχία η οποία συσχετίζοταν με το επίπεδο κατοχής της τέχνης, η
κεντρική φιγούρα του αρχιμάστορα-εργολάβου, η εργοδοτική ασυδοσία σε περιβάλλον
πλήρους απουσίας κρατικού ελέγχου. Οι οικοδόμοι δε μιλούν για κακούς εργοδότες και
για σοβαρά ατυχήματα. Ίσως διότι οι αναμνήσεις αυτές είναι επώδυνες και έχουν
απωθηθεί. Μιλούν όμως για εγκληματικές κακοτεχνίες και κακοδαιμονίες, για το
κυνηγητό της αστυνομίας στα «λαθραία», δηλαδή στις αυθαίρετες κατασκευές, για το
ιδιαίτερο δέσιμό τους με τα εργαλεία τους, την αγωνία για το μεροκάματο. Οι αφηγήσεις
– συχνά στη γλώσσα του γιαπιού – είναι πλούσιες σε περιστατικά που μαρτυρούν
περηφάνια, συντροφικότητα, αλληλεγγύη και διεκδικήσεις με αιματηρές συγκρούσεις για
όσα σήμερα θεωρούμε δεδομένα.
Post-war reconstruction in Europe dates from the end of the Second World War in 1944 to
the oil crisis of 1973, focusing as a matter of priority on the social housing organized in
large scale by the state, for millions of people left homeless. On the contrary, the Greek
state has transferred the satisfaction of the need for mass housing to the private sector.
Without state planning and supervision, the Greek private sector moved speculatively,
based on the exploitation of human labor, the overgrowth of private space and the
deterioration in the quality of construction.
In this historical context, builders have played an important role. The voices of these
people, however, have not been heard. The purpose of this research is to shed light on the
aspects of this historical reality from their own perspective, through the narrations of their
lives, with emphasis on their emotions, the way they create meaning, the language they
use, and their silences. The appropriate research method is oral history because it
highlights the voices "from the bottom", offering a way of accessing subjugated voices of
marginalized persons and groups, which were silenced in the official historical versions.
For this purpose, twenty elderly builders from Drama responded to open-ended interviews,
which shed light on the hard family conditions about child labor, the humiliating
experience of the hard bargaining in the "piatches", the strict hierarchy in the construction
site, the main figure of the contructor, the exploitation of human labor in complete absence
of state supervision. Builders do not talk about bad employers and serious accidents. These
memories are probably too painful and therefore they have been repelled. On the contrary,
they let us know about poor construction quality, abusive constructions “ ta lathraia”, their
binding with their tools. They talk about physical and psychological pain, their anxieties
and insecurities. The narratives - often in slang - are episodic and highlight precious
sentiments of pride, companionship, and solidarity. Last but not least, they narrate the
strikes, the struggles and social revolts for what today we take for granted.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Αφηγήσεις Δραμινών Οικοδόμων 1950-1974: Τα δικά τους λόγια Περιγραφή: ΤΖΩΡΤΖΗ_ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ_ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΔΡΑΜΙΝΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ 1950-1974_ΔΕ.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: διπλωματική με παράρτημα Μέγεθος: 3.5 MB
Αφηγήσεις Δραμινών Οικοδόμων 1950-1974: Τα δικά τους λόγια - Identifier: 80310
Internal display of the 80310 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)