Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: οι επιδράσεις των παρεμβάσεων στη δημόσια υγεία κατά την οικονομική κρίση και συγκεκριμένα στα δικαιώματα των παρόχων και των ληπτών υπηρεσιών υγείας.

Human Rights in Primary Health Care: the effects of public health interventions during the financial crisis and in particular on the rights of health care providers and recipients. (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Νικηφόρου, Σταυρούλα
  3. Διαχείριση Γήρανσης και Χρόνιων Νοσημάτων (ΓΧΝ)
  4. 20 Μαρτίου 2021 [2021-03-20]
  5. Ελληνικά
  6. 185
  7. Αντωνίου, Θεοφανία
  8. Πίτσου, Χαρίκλεια | Χλέτσος , Μιχαήλ-Θεολόγος
  9. Δικαίωμα στην υγεία | Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας | δημόσια υγεία | ποιότητα υπηρεσιών υγείας | οικονομική κρίση | λιτότητα | πάροχοι | λήπτες
  10. 4
  11. 98
  12. 27
  13. 0
    • Εισαγωγή: Το δικαίωμα στην υγεία είναι ένα ατομικό και κοινωνικό δικαίωμα, η προστασία του οποίου είναι διεθνώς προβλεπόμενη και κατοχυρωμένη μέσα από συμβάσεις και διακηρύξεις που καταρτίστηκαν και κυρώθηκαν από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα. Η προστασία του δικαιώματος στην υγεία εκφράζεται μέσα από την ισότητα, τον σεβασμό της διαφορετικότητας, την καθολικότητα, τη διασφάλιση του απορρήτου των ασθενών, την (πλήρη ή μηδενική) ενημέρωση για την κατάστασή τους, την προστασία των δεδομένων τους, τη δυνατότητα πρόσβασης στους ιατρικούς τους φακέλους, ακόμα και από τη δυνατότητα απόκτησης ενός ανθρώπινου και αξιοπρεπούς τέλους. Οι Διακηρύξεις της Alta-Ama (1978) και της Astana (2018) αναδεικνύουν τον ρόλο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στην αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων και στην παροχή του βέλτιστου επιπέδου υγείας για όλους, δηλαδή στη μέγιστη δυνατή προστασία του δικαιώματος της υγείας στην πράξη. Στην Ελλάδα η προστασία της δημόσιας υγείας βάσει του περιεχομένου των Διακηρύξεων ξεκίνησε το 1983 με τη σύσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) και συνεχίστηκε με τη θέσπιση νόμων για την ίδρυση διαφόρων μορφών κέντρων υποδοχής της ΠΦΥ, όπως τα κέντρα υγείας (ΚΥ), τα πολυϊατρεία, τα εξωτερικά ιατρεία κρατικών νοσοκομείων, οι πολυκλινικές και τα δημοτικά και περιφερειακά ιατρεία. Στην παρούσα εργασία καταγράφονται οι παρεμβάσεις που έγιναν στη δημόσια υγεία στην Ελλάδα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και πώς αυτές επηρέασαν την ΠΦΥ και κατά συνέπεια τους παρόχους και τους λήπτες των υπηρεσιών υγείας σε πλαίσιο ΠΦΥ. Σκοπός: Να εκτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο επέδρασαν, θετικά ή αρνητικά, οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης στον χώρο της δημόσιας υγείας και ειδικότερα στα δικαιώματα των παρόχων και των ληπτών υπηρεσιών υγείας στην ΠΦΥ. Υλικά-Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση βιβλιογραφίας σχετικής με τη δημόσια υγεία στην Ελλάδα σε γενικό νομοθετικό πλαίσιο αλλά και σε ειδικότερο, εστιάζοντας στις νομοθετικές παρεμβάσεις που έλαβαν χώρα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και αφορούν την ΠΦΥ, από το 2010 μέχρι σήμερα. Επιπλέον έγινε αναζήτηση της έννοιας του δικαιώματος στην υγεία, όπως αυτό έχει διατυπωθεί σε διεθνή και εθνικά κείμενα. Τέλος, έλαβαν χώρα συνεντεύξεις με διάφορους παρόχους (ιατρούς, νοσηλευτές) που εργάζονται στο ΚΥ και λήπτες (πολίτες, ασθενείς) που προσέρχονται στο ΚΥ για την αντίληψη του δικαιώματος στην υγεία μέσα στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο εν καιρώ οικονομικής κρίσης για να διαπιστωθεί πώς κρίνουν οι ίδιοι τις επιδράσεις αυτού του νομοθετικού πλαισίου. Αποτελέσματα: Με βάση τη βιβλιογραφία το ΕΣΥ και η ΠΦΥ στην Ελλάδα είναι διαμορφωμένα με τέτοιον τρόπο (ποικίλες δομές ΠΦΥ με διαφορετικά δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά) ώστε προκαλούνται τόσο η ανομοιομορφία των παρεχόμενων υπηρεσιών της ΠΦΥ όσο και η χαμηλή ποιότητα των υπηρεσιών της και η ασθενής συνεργασία της με τις δευτεροβάθμιες μονάδες υγείας, παρόλο που οι προθέσεις και οι στόχοι, βάσει των νομοθετικών κειμένων, έχουν το ακριβώς αντίθετο περιεχόμενο. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η εκάστοτε κυβέρνηση εστιάζει περισσότερο στην απόκτηση υστεροφημίας για τη θέσπιση νομοθετημάτων γύρω από έναν ύψιστης σημασίας χώρο πολιτικής, τη δημόσια υγεία, παρά στην ουσιαστική αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών του χώρου αυτού. Τα Μνημόνια συνέβαλαν στον περιορισμό των δημοσίων δαπανών στη δημόσια υγεία αλλά ταυτόχρονα οδήγησαν στην υποβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, καθώς και στον περιορισμό του δικαιώματος στην υγεία. Συμπεράσματα: Οι αποδέκτες (πάροχοι και λήπτες υπηρεσιών υγείας στο ΚΥ) των παρεμβάσεων στο χώρο της δημόσιας υγείας κατά την οικονομική κρίση στην Ελλάδα καταλήγουν ότι οι παρεμβάσεις αυτές επέδρασαν αρνητικά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ η ιδιωτικοποίηση της υγείας εξασφαλίζει το δικαίωμα στην υγεία για λίγους και όχι για όλους. Η υποβάθμιση της ποιότητας των κρατικών παρεχόμενων υπηρεσιών αντανακλάται στην κακή οργάνωση, την αναποτελεσματική συνεργασία ανάμεσα στα μέλη του προσωπικού των μονάδων ΠΦΥ, το mobbing, τη μη παροχή υπηρεσιών δημόσιας πρωτοβάθμιας υγείας όλο το 24ωρο, την έλλειψη προσωπικού, τη γραφειοκρατία και βέβαια την περιορισμένη χρηματοδότηση, ως αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας. Οι αποδέκτες χρειάζονται την πλήρη εφαρμογή του δικαιώματος στην υγεία μέσα από την άμεση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας οποιαδήποτε στιγμή, την παρουσία εξειδικευμένου προσωπικού και σύγχρονου εξοπλισμού, τη δωρεάν υγεία, την επιμόρφωση και την ψυχολογική στήριξη.
    • Introduction: The right to health is an individual and social right, the protection of which is internationally provided and guaranteed through conventions and declarations that have been drafted and ratified since the end of World War II until today. The protection of the right to health is expressed through equality, respect for diversity, universality, ensuring the privacy of patients, (complete or zero) information about their condition, protection of their data, access to medical envelopes, even from the possibility of obtaining a humane and dignified fee. The Alta-Ama (1978) and Astana (2018) Declarations highlight the role of Primary Health Care (PHC) in tackling social inequalities and in providing the optimal level of health for all, ie in maximizing the protection of the right to health in practice. In Greece, the protection of public health based on the content of the Declarations began in 1983 with the establishment of the National Health System and continued with the adoption of laws for the establishment of various types of reception centers, such as health centers, polyclinics, outpatient clinics of state hospitals, polyclinics and municipal and regional clinics. This paper records the interventions made in public health in Greece during the period of economic crisis and how they affected the existing national health system, the PHC and consequently the providers and recipients of health services within the PHC. Purpose: To assess the extent in which the interventions carried out during the financial crisis in the field of public health and in particular the rights of health care providers and recipients of PHC have had a positive or negative effect. Material-Method: A search was made for literature related to public health in Greece in general legislative framework but also in particular, focusing on the legislative interventions that took place during the period of economic crisis, from 2010 till nowadays. In addition, the concept of the right to health was searched, as stated in international and national texts. Finally, interviews were conducted with various providers (doctors, nurses) and recipients (citizens, patients) of the public health service in our district about the national legal framework in times of economic crisis to find out how they perceived the effects of this legal framework. Results: Based on the literature, the NHS and the PHC in Greece are configured in such a way (various PHC structures with different structural and functional characteristics) that cause both the non-uniformity of the services provided by the PHC and the low quality of its services and its weak cooperation with secondary health facilities, although the intentions and goals, according to the legislative texts, have the exact opposite content. This is mainly due to the fact that the respective government is more focused on gaining a reputation for passing legislation around an extremely important policy area, public health, despite the effective treatment of chronic pathogens in this area. The Memoranda contributed to the reduction of public spending on public health but at the same time led to the degradation of the quality of health services, as well as to the restriction of the right to health. Conclusions: The recipients (providers and recipients of the specific health service) of interventions in the field of public health during the economic crisis in Greece conclude that these interventions had a negative impact on the quality of services provided, while the privatization of health ensures the right to health for a few and not for everyone. The deterioration of the quality of government services is reflected in poor organization, inefficient cooperation between staff members of PHC units, mobbing, non-provision of PHC services 24 hours a day, lack of staff, bureaucracy and of course limited funding, as a result of austerity policies. Recipients need the full implementation of the right to health through direct access to health services at any time, the presence of specialized staff and modern equipment, free health, training and psychological support.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.