Ο ρόλος του κοινωνικού κεφαλαίου στη διαδικασία επίτευξης ενεργούς και υγιούς γήρανσης

The role of social capital in active and healthy ageing (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Ζήδρου, Χριστιάνα
  3. Διαχείριση Γήρανσης και Χρόνιων Νοσημάτων (ΓΧΝ)
  4. 12 Μαίου 2019 [2019-05-12]
  5. Ελληνικά
  6. 74
  7. Κλεισιάρης, Χρήστος
  8. Κοτρώτσιου, Ευαγγελία | Χλέτσος, Θεολόγος-Μιχαήλ
  9. κοινωνικό κεφάλαιο, social capital | υγιή γήρανση, healthy agieng | ανεξαρτησία,independence | λειτουργική ανικανότητα, functional disability | ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία, health-related quality of life | θνησιμότητα, mortality
  10. 98
  11. Περιέχει ένα διάγραμμα και έξι Πίνακες
    • Εισαγωγή: Είναι ευρέως γνωστό, ότι οι ηλικιωμένοι με κοινωνική δικτύωση, που συμμετέχουν σε συντονισμένες δράσεις (πχ, εθελοντισμός), που ζουν με εμπιστοσύνη και κανόνες γειτνίασης απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής. Από την άλλη, το να είναι σε θέση κάποιος ηλικιωμένος να συμμετέχει σε κοινές δραστηριότητες στην κοινότητα προϋποθέτει «καλή» λειτουργικότητα ή ανεξαρτησία. Ακολούθως υποθέσαμε πως το κοινωνικό κεφάλαιο μπορεί να έχει ρόλο ενεργό στη διαδικασία επίτευξης του στόχου της ενεργούς και υγιούς γήρανσης. Σκοπός: Να διερευνηθούν οι πιθανές σχέσεις του κοινωνικού κεφαλαίου με το βαθμό λειτουργικότητας ή σωματικής δυσλειτουργικότητας, την ποιότητα ζωής και τη θνησιμότητα, ως πρωτοβουλίες (πρακτικές πρόληψης) που έχουν θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της κοινοπραξίας European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIPonAHA). Μέθοδος: Διενεργήθηκε ευρέως φάσματος βιβλιογραφική ανασκόπηση (scoping review) προκειμένου να επισημανθούν οι βασικές πτυχές του Κοινωνικού Κεφαλαίου που σχετίζονται με τη λειτουργικότητα των ηλικιωμένων, ακολουθώντας τις κατευθυντήριες οδηγίες PRISMA Extension for Scoping Reviews (PRISMA-ScR). Αρχικά, αναπτύχθηκε πρωτόκολλο στρατηγικής έρευνας και μεθοδολογικής προσέγγισης. Ειδικότερα, η αγγλική γλώσσα, ο συγχρονικός σχεδιασμός (cross-section) με αναφορές στους όρους αναζήτησης Medical Subjects Headings (MeSH), όπως: ‘Activity of Dαιly Living, ADL’ ή λειτουργικής ανικανότητας ‘Functional Disability’ που αναφέρονται στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, καθώς και των όρων: ‘Social capital’ ‘bonding’, ‘bridging’, ‘linking’ που αναφέρονται στις πτυχές του κοινωνικού κεφαλαίου (κοινωνική συμμετοχικότητα, υποστήριξη και κοινωνική συνοχή) ετέθησαν ως κριτήρια εισαγωγής. Η Ποιότητα Ζωής σχετιζόμενη με την υγεία ‘HRQoL’ και η θνησιμότητα ‘mortality’ επίσης διερευνήθηκαν με τη μέθοδο προηγμένης αναζήτησης (advanced) και την εφαρμογή φίλτρων (AND, OR, NOT) ενίοτε, στις βιοϊατρικές βάσεις δεδομένων PubMed και Scopus. Από το σύνολο των 185 πρωτογενών ερευνών που αντλήθηκαν, 46 άρθρα πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης τα οποία μελετήθηκαν και παρουσιάζονται σε μορφή πινάκων. Πιο συγκεκριμένα, 29 μελέτες εξετάζουνε τις σχέσεις των πτυχών του κοινωνικού κεφαλαίου με τη «λειτουργικότητα», 11 μελέτες την «ποιότητα ζωής» και 6 τη «θνησιμότητα» και παρουσιάζονται σε μορφή πινάκων. Αποτελέσματα: Μετά την ενδελεχή μελέτη των πρωτογενών ερευνών με κριτικό τρόπο σκέψης και ανάλυσης, αναδύθηκαν τρεις κύριες κατηγορίες αποτελεσμάτων. Η κατηγορία Ι αναφέρεται στη σχέση του ‘κοινωνικού κεφαλαίου και της λειτουργικότητας’ όπου η λειτουργική ανικανότητα συσχετίστηκε θετικά με το χαμηλό επίπεδο κοινωνικού κεφαλαίου ενώ η μειωμένη κοινωνική επαφή συσχετίστηκε με λειτουργικούς περιορισμούς. Στην κατηγορία ΙΙ ‘κοινωνικό κεφάλαιο και Ποιότητα ζωής’ αναδείχθηκε ότι το κοινωνικό και πολιτιστικό κεφάλαιο συσχετίστηκαν θετικά με καλύτερη φυσική κατάσταση της υγείας στους ηλικιωμένους. Τέλος, η κατηγορία ΙΙΙ, αναφέρεται στη σχέση του ‘κοινωνικού κεφαλαίου και της θνησιμότητας’ όπου, υψηλότερα επίπεδα κοινωνικού κεφαλαίου συσχετίστηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας οποιασδήποτε αιτιολογίας ενώ η προαγωγή των ηλικιωμένων σε ηγετικές θέσεις έχει θετικές συνέπειες στη μακροβιότητα. Συμπεράσματα: Το κοινωνικό κεφάλαιο ενέχει ρόλο-κλειδί στην διαδικασία επίτευξης του στόχου της ενεργούς και υγιούς γήρανσης. Οι παρεμβάσεις φροντίδας όμως θα πρέπει να εστιάσουν στην αντιμετώπιση κυρίως της δυσλειτουργικότητας ενθαρρύνοντας τους ηλικιωμένους να συμμετέχουν πιο ενεργά σε κοινωνικές δράσεις σε επίπεδο κοινότητας. Τέλος, οι επαγγελματίες που φροντίζουν ηλικιωμένα άτομα, θα πρέπει να κατανοήσουν αρχικά τη σημαντικότητα του Κοινωνικού Κεφαλαίου στην προσπάθεια προώθησης της ενεργούς και υγιούς γήρανσης.
    • Introduction: It is widely recognized that elderly living with a higher level of social networking, diversity in social relations (i.e., volunteering) and, the linkage of mutual trust within a community is associated with better Health-related Quality of Life (HRQoL). On the other hand, enhanced physical functionality and thus increased the independence level of elderly people are essential variables for more active social relations (social participation) in the community. We hypothesized therefore that ‘social capital' is fundamental to a process of achieving the goal of active and healthy ageing. Purpose: To identify the relationship between social capital and physical functionality or functional disability, HRQoL and mortality as initiatives (best practices) recently established by the European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIPonAHA). Methods: Α broad-scoped literature review (scoping review) was designed following the guidelines of PRISMA Extension for Scoping Reviews (PRISMA-ScR). Initially, a research protocol was developed describing the methodological approach will be followed. Specifically, the English language and, the nature of the cross-sectional design was entered as inclusion criteria. In addition, Medical Subjects Headings (MeSH) terms were used to extract studies related to the implementation of daily activities by the elderly as follows; ‘Activity of Daily Living, ADL', ‘Functional Disability' and/or ‘functionality'. Studies relevant to ‘Social Capital' and its aspects (bonding, bridging and, linking) were also retrieved using ‘social participation', ‘social support' and, ‘social cohesion' as MeSH terms. Moreover, HRQoL and Mortality were also identified using advanced research criteria (AND, OR, NOT) in biomedical database PubMed & Scopus. A total of 185 primary studies were extracted and, 46 did meet the inclusion criteria and finally were involved. Specifically, 29 studies were referred to the relationships between social capital and functional disability, 11 are referred to the relation between social capital and HRQoL and, 6 are referred to the relation between social capital and mortality and briefly presented in 6 Tables. Results: After a systematical review and critical appraisal of the 46 original studies, three main results categories emerged; Category I is referred to the relationship of ‘social capital and functionality’ resulting that functional disability was positively correlated with the low level of social capital and reduced social contact was associated with functional constraints. Category II is mentioned to ‘Social capital and HRQoL’ reporting that social and cultural capital was positively associated with the improved physical health status of older adults. Finally, Category III is referred to the relationship of “Social capital and Mortality” resulting that higher levels of social capital were associated with lower risk of all-cause mortality, whereas the promotion of older people in leadership positions have a positive impact on longevity. Conclusions: Our data analysis suggests that social capital plays a key role in the process of achieving the goal of active and healthy ageing. Therefore, health professionals caring older people have to focus on the prevention of disability enhancing older adults to participate more actively in social relations at the community level. Also, an understanding of the importance of Social Capital by health professionals working in primary healthcare poses an important factor in the fostering of active and healthy ageing.
  13. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.