Εισαγωγή: Η ευδόκιμη γήρανση έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών τα τελευταία χρόνια, με αφορμή τον ολοένα κι αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων που παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα γνωστικής, σωματικής και κοινωνικής λειτουργικότητας σε αυτή την όψιμη περίοδο της ζωής. Το υποκειμενικό βίωμα της γήρανσης και η εμπλοκή ψυχοκοινωνικών παραγόντων δύνανται να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων. Ειδικότερα, η ύπαρξη κατάθλιψης και μοναχικότητας φαίνεται να επιδρούν αρνητικά στη διεργασία της γήρανσης και σχετίζονται με την επιδείνωση ή φτωχή πρόγνωση προβλημάτων υγείας.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της κατάθλιψης, της μοναξιάς και της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής στους ηλικιωμένους, καθώς και των μεταξύ τους συσχετίσεων.
Υλικό και Μέθοδος: Στην έρευνα συμμετείχαν 175 ηλικιωμένοι με εξαρτημένη και ανεξάρτητη διαβίωση από την ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας. Εφόσον συλλέχθηκαν στοιχεία που αφορούν τα κοινωνικά-δημογραφικά χαρακτηριστικά, την κατάσταση της υγείας, τις καθημερινές δραστηριότητες και την ποιότητα της γήρανσης, οι συμμετέχοντες απάντησαν στις ερωτήσεις της Επισκόπησης Υγείας (Short Form Health Survey – 36), της Κλίμακας Γηριατρικής Κατάθλιψης (Geriatric Depression Scale – 15) και της Κλίμακας Συναισθηματικής και Κοινωνικής Μοναξιάς (Scale for Overall Emotional and Social Loneliness – 11) για την αξιολόγηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής, της κατάθλιψης και της μοναξιάς αντίστοιχα.
Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 75,8 έτη (±8,8) έτη, στην πλειοψηφία τους ήταν έγγαμοι (65,1%) με παιδιά (91,4%), έμεναν σε ανεξάρτητη προσωπική κατοικία (68,6%) και ανέφεραν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας (75,4%), για τα οποία λαμβάνουν συστηματικά φαρμακευτική αγωγή (77,1%). Τόσο η σωματική (β= -0,187, p=0,021) όσο και η ψυχική (β= -0,167, p=0,026) συνιστώσα της ποιότητας ζωής παρουσίασαν στατιστικά σημαντική αρνητική συσχέτιση με τη γηριατρική κατάθλιψη και ειδικότερα με την απάθεια και το άγχος, καθώς και στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση με την αυτοαξιολογούμενη ποιότητα γήρανσης (β= 0,311, p=0,000 και β= 0,232, p=0,001 αντίστοιχα). Για την ψυχική συνιστώσα, παρατηρήθηκε επιπρόσθετα στατιστικά σημαντική αρνητική συσχέτιση με τον ενθουσιασμό, την απόγνωση και την απελπισία (β= -0,200, p=0,008), καθώς και με τη δυστυχία/έλλειψη κινήτρου (β= -0,172, p=0,013). Όσο μικρότερη δε ήταν η κοινωνική μοναξιά (β= -0,233, p=0,006) και μεγαλύτερη η σωματική ευεξία (β= 0,258 p=0,006) τόσο καλύτερη ήταν και η αυτοαξιολογούμενη ποιότητα της γήρανσης.
Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν συμβατά με τα προϋπάρχοντα βιβλιογραφικά δεδομένα και συζητήθηκαν τόσο σε σχέση με προηγούμενα ευρήματα και πιθανούς περιορισμούς όσο και σε σχέση με τη χρησιμότητα προγραμμάτων πρόληψης και ψυχοκοινωνικής παρέμβασης.
Λέξεις – Κλειδιά: Ενεργός γήρανση, ποιότητα ζωής, κατάθλιψη, μοναξιά, ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις
Abstract
Ιntroduction: Successful aging has attracted the interest of many researchers in recent years, in response to the growing number of older people experiencing high levels of cognitive, physical and social functioning in this late period of life. The subjective experience of aging and the involvement of psychosocial factors may affect the quality of life of the elderly. In particular, the presence of depression and loneliness seem to negatively affect the aging process, resulting in a deterioration of health or a poor prognosis of health problems.
Aim: The present study aimed to investigate depression, loneliness and health-related quality of life in elderly as well as possible intercorrelations among them.
Material and Methods: The sample consisted of 175 elderly with dependent and independent living at the broader region of Aitoloakarnania. Participants were asked about social-demographic characteristics, the state of their health, their daily activities and the quality of aging experienced. The Short Form Health Survey - 36, the Geriatric Depression Scale - 15 and the Scale for Overall Emotional and Social Loneliness - 11 were used to assess health-related quality of life, depression and loneliness respectively.
Results: The mean age of participants was 75.8 years (± 8.8) years, the majority was married (65.1%) with children (91.4%), living at an independent house (68.6%), reported health problems (75.4%) and receiving systematic medication (77.1%). Both physical (β= -0,187, p=0,021) and mental (β= -0,167, p=0,026) component of quality of life were found to have a significant negative correlation with the apathy and anxiety dimensions of depression as well as with self-rated quality of aging (β= 0,311, p=0,000 και β= 0,232, p=0,001 respectively). For the mental component, there was also a significant negative association with the excitement, hopelessness and despair (β = -0.200, p = 0.008) as well as with the misery / lack of motivation (β = -0.117, p = 0.013) dimensions of depression. The lower the social loneliness (β= -0,233, p=0,006) and the higher the physical component (β= 0,258 p=0,006), the better the self-rated quality of aging.
Conclusion: The results of the present study were consistent with existing findings and discussed in terms of previous findings and certain limitations as well as prevention programmes and psychosocial interventions.
Keywords: Active aging, quality of life, depression, loneliness, psychosocial interventions
Hellenic Open University
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Full text Περιγραφή: 503717_ΒΛΑΧΟΥ_ΑΝΤΙΓΟΝΗ_ΔΕ.pdf (pdf)
Book Reader Μέγεθος: 1.9 MB
Ψυχολογικές Συνιστώσες της Ποιότητας Ζωής των Ηλικιωμένων - Identifier: 74583
Internal display of the 74583 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
