Ανθρώπινα δικαιώματα | Human rights | σίτιση και ενυδάτωση σε ασθενείς τελικού σταδίου | nutrition and hydration at the end of life | παρηγορητική φροντίδα | palliative care | end-stage patients
13
34
0
ΑΝΑΒΟΛΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΗΛ. ΑΡΧΕΙΟΥ ΕΩΣ 4/2023. Η ανάγκη για πρόσληψη τροφής και νερού είναι τόσο παλιά όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος. Από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει μέσα από μια σειρά διεθνών συμβάσεων τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Ένα από αυτά αποτελεί και η ασφαλής και επαρκής πρόσβαση στην τροφή και το νερό και κατ’ επέκταση η προστασία του ανθρώπου από τη δυσθρεψία με τελικό σκοπό την επίτευξη των καλύτερων δυνατών επιπέδων υγείας. Μέσα στα πλαίσια της κατοχύρωσης του δικαιώματος στην υγεία του πληθυσμού της γης αναγνωρίστηκε περαιτέρω και η παρηγορητική φροντίδα ως αναπόσπαστο κομμάτι της.
Το ερώτημα για την παροχή σίτισης και ενυδάτωσης στους ασθενείς τελικού σταδίου παραμένει επίκαιρο και προβληματίζει τους επαγγελματίες υγείας εδώ και δεκαετίες. Η εφαρμογή τεχνητής διατροφής και ενυδάτωσης, είτε εντερικής, είτε παρεντερικής, αποτελεί μια μορφή ιατρικής παρέμβασης και όπως κάθε εφαρμογή ιατρικής θεραπείας απαιτεί την ύπαρξη θεραπευτικής ένδειξης, στόχου και συναίνεσης του ικανού ασθενούς για λήψη μιας τέτοιας απόφασης. Ο στόχος της διατροφικής φροντίδας σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να είναι η ανακούφιση του ασθενούς και η καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να πραγματοποιήσει μια εκτεταμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση πάνω στο θέμα των ηθικών ζητημάτων που προκύπτουν κατά τη σίτιση και ενυδάτωση των ασθενών τελικού σταδίου, μέσα από το πλαίσιο των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου στη σίτιση, στην υγεία και στην παρηγορητική φροντίδα.
Η εργασία αυτή κάνει μια προσπάθεια να αποτυπώσει την παρούσα κατάσταση, όσον αφορά την εφαρμογή τεχνητής διατροφής και ενυδάτωσης σε διεθνές επίπεδο, με παρουσίαση όλων των σχετικών οδηγιών και συμβάσεων από διεθνείς οργανισμούς, υπό το πρίσμα της παρηγορητικής φροντίδας. Επίσης, επιχειρεί να παρέχει ενημέρωση σχετικά με τις ηθικές αρχές, τα νομικά προηγούμενα και τις επιστημονικές οδηγίες που υπάρχουν πάνω στο θέμα και που μπορούν να αποτελέσουν μια βάση για τους επαγγελματίες υγείας για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη σίτιση και την ενυδάτωση ασθενών τελικού σταδίου.
Για τους ασθενείς τελικού σταδίου ο βασικός στόχος της διατροφικής φροντίδας θα πρέπει να είναι η ανακούφιση και η επίτευξη της καλύτερης δυνατής ποιότητας ζωής. Η παροχή τροφής και νερού δεν θα πρέπει να γίνεται μέσα σε ένα περιβάλλον πίεσης, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τις επιθυμίες του ασθενή. Η φροντίδα από μια διεπιστημονική ομάδα είναι απαραίτητη, όπως και η συζήτηση της ομάδας αυτής με τον ασθενή και την οικογένειά του για να τεθούν οι στόχοι της διατροφικής φροντίδας. Οι ηθικές αρχές της αυτονομίας, της ωφέλειας, της μη βλάβης και της δικαιοσύνης θα πρέπει να εφαρμόζονται σε κάθε βήμα της φροντίδας και παράλληλα είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται και να γίνονται σεβαστές οι οποίες πολιτισμικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις.
The need for food and water is as old as the existence of the human being on earth. Since the last half century the international community has recognised, through a series of international conventions, the basic human rights. One of these is the right to safe and adequate food and water and the freedom from malnutrition leading to the highest level of health. Through the declaration of the human right to health, the right to palliative care was also recognised as an integral part of health.
The question whether to administer nutrition and hydration to end-stage patients has been debated over many years and is always a cause of concern for the health care professionals. The administration of artificial nutrition and hydration, either through the enteral, or through the parenteral route, is a form of medical treatment and as such its prerequisites are: an indication for medical treatment, a therapeutic goal to be achieved and an informed consent of a competent patient. The goal of the nutritional care process should be that of the individual’s physical and psychological comfort and the achievement of the best possible quality of life during the end-of-life period.
The purpose of this paper is the presentation of an extensive literature review on the ethical issues of nutrition and hydration in end-stage patients within the frame of the basic human rights to food, health and palliative care.
Through this paper an effort is being made in order to capture the current situation concerning the administration of artificial nutrition and hydration in an international level. A presentation of the most up to dated guidelines issued by international organisations is being made under the scope of bioethics and palliative care. An attempt is being made to give information about the ethical values, the legal aspects and the scientific guidelines concerning artificial nutrition and hydration at the end of life. All of the above can be a basis for health care professionals during the decision-making procedure that has to do with the administration of nutrition and hydration in end-stage patients.
For end-stage patients the primary goal of nutritional care is comfort and the best possible quality of life. Food and drink should not be served within an environment of pressure but by taking into consideration the will of the patient. Care by a multidisciplinary team is of great importance, as well as discussions between the patient, his/her family and the health care team in order to set the goals of the nutritional care. The ethical principles of autonomy, beneficence, non-maleficence and justice need to be applied in every step of the care process. Any cultural or religious beliefs should be recognized and respected.
Το δικαίωμα στη σίτιση των ασθενών τελικού σταδίου μέσα στο πλαίσιο της παρηγορητικής φροντίδας