Η χρήση των Εννοιολογικών Χαρτών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και ιδιαίτερα στη Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

  1. MSc thesis
  2. Κοντογιάννης, Μάριος
  3. Μεταπτυχιακή Ειδίκευση Καθηγητών των Φυσικών Επιστημών (ΚΦΕ)
  4. 30 September 2018 [2018-09-30]
  5. Ελληνικά
  6. 142
  7. Σκορδούλης, Κωνσταντίνος
  8. Κολιόπουλος, Δημήτριος | Στεφανίδου, Κωνσταντίνα
  9. εννοιολογικός χάρτης | νοηματική μάθηση | έννοια | πρόταση | εκπαίδευση | φυσικές επιστήμες
  10. 27
  11. 203
  12. εικόνες, σχήματα, εννοιολογικοί χάρτες, διαγράμματα
    • Ο εννοιολογικός χάρτης είναι μία δισδιάστατη, χωρική, απεικόνιση εννοιών, που συνδέονται έτσι ώστε να σχηματίζονται προτάσεις. Με τον τρόπο αυτό απεικονίζεται η δομή της γνώσης πάνω σε ένα θέμα, που ορίζεται μέσω του κομβικού ερωτήματος που τίθεται στο χάρτη. Αν και η κατασκευή του εννοιολογικού χάρτη φαίνεται να είναι μία απλή διαδικασία, η τοπολογική και η σημασιολογική του αξιολόγηση αποκαλύπτει πολλά για το γνωστικό επίπεδο του κατασκευαστή του. Ο εννοιολογικός χάρτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο διδασκαλίας, προσέγγισης και οργάνωσης της γνώσης, διερεύνησης της πρότερης γνώσης των μαθητών, επίλυσης προβλημάτων, αξιολόγησης, συνεργασίας και εννοιολογικής αλλαγής. Μπορεί να εφαρμοσθεί σε οποιαδήποτε βαθμίδα της εκπαίδευσης (ειδικά στη δευτεροβάθμια) και σε οποιοδήποτε αντικείμενο. Μπορεί να κατασκευασθεί από τον εκπαιδευτικό ή από το μαθητή, ομαδικά ή ατομικά. Η κατασκευή του διευκολύνεται από τη χρήση κατάλληλων λογισμικών, αλλά μπορεί να γίνει και απλά σε χαρτόνι, με μολύβι και γομολάστιχα. Η διαδικασία κατασκευής του εννοιολογικού χάρτη συνδέεται με τον εποικοδομητισμό, δηλαδή είναι τέτοια, ώστε ο μαθητής να οδηγηθεί στο να εμπλακεί ενεργά στην οικοδόμηση της γνώσης. Η χρήση του συνδέεται με τη νοηματική μάθηση και τη θεωρία της αφομοίωσης του Ausubel. Στις φυσικές επιστήμες, η χρήση των εννοιολογικών χαρτών μπορεί να διευκολύνει το ξεπέρασμα των δυσκολιών που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της μάθησης και της επίλυσης προβλημάτων. Μελέτες δείχνουν ότι οι συχνές παρανοήσεις που συνδέονται με τα μαθήματα αυτά, εντοπίζονται και ανασκευάζονται πολύ πιο εύκολα, μέσω των εννοιολογικών χαρτών. Η υιοθέτηση της χρήσης της εννοιολογικής χαρτογράφησης δεν έχει διαδοθεί ακόμα όσο θα έπρεπε, τα στοιχεία όμως είναι πολύ ενθαρρυντικά. Ειδικά στη χώρα μας, είναι μία μάλλον άγνωστη στρατηγική προσέγγισης της γνώσης. Θα μπορούσε όμως, με ελάχιστο κόστος και εφόσον εφαρμοστεί σωστά από τον εκπαιδευτικό, να βελτιώσει ουσιαστικά την υπάρχουσα κατάσταση.
    • The conceptual map is a two-dimensional, spatial, representation of concepts that are linked to form propositions. This represents the structure of knowledge on a subject, defined through the focus question set on the map. Although the construction of the conceptual map appears to be a simple process, its topological and semantic evaluation reveals a lot about the cognitive level of its constructor. The conceptual map can be used as a tool for teaching, approaching and organizing knowledge, exploring pre-existing knowledge of students, problem solving, evaluation, collaboration, and conceptual change. It can be applied at any educational stage (especially secondary) and on any subject. It can be constructed by the teacher or by the student, collaboratively or individually. Its construction is facilitated by the use of appropriate software, but it can be done simply on cardboard, with pencil and rubber. The process of constructing a conceptual map is linked to constructivism, thus meaning that learner is led to be actively involved in the construction of knowledge. Its use is associated with meaningful learning and Ausubel's assimilation theory. In physics, and science lessons generally, the use of conceptual maps can ease the difficulties, encountered during learning and problem solving. Studies show that the frequent misconceptions associated with these courses are identified and overcome, much easier, through conceptual maps. Adopting the use of conceptual mapping has not yet spread as much as it should, but the data is very encouraging. Especially in our country, it is a rather unknown strategy of approaching knowledge. However, it could improve the current situation substantially, with minimal cost and if properly applied by the teacher.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.