Βιολογικοί ρυθμοί: Είδη, φυσιολογικοί μηχανισμοί, μηχανισμοί απορρύθμισης και ρόλος στις ανθρώπινες παθογένειες. Εκλαϊκευμένα επιμορφωτικά σεμινάρια σε μαθητές λυκείου.
Biological rhythms: physiological mechanisms, cases of dysfunction and related disorders in humans, chronotherapy. Popular training seminars for high school students (Αγγλική)
Ο όρος βιολογικός ρυθμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επαναλαμβανόμενη, κυκλική μεταβολή που παρατηρείται στην εκδήλωση ενός βιολογικού φαινομένου. Μπορεί να αναφέρεται στο ρυθμό με τον οποίο κινούνται τα φύλλα ενός φυτού στη διάρκεια της ημέρας ή στη μεταβολή της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος στο ίδιο διάστημα ή στη μετανάστευση των πτηνών σε μία συγκεκριμένη εποχή κάθε χρόνο. Κυρίως, όμως, ο όρος αντιστοιχεί σε μηχανισμούς κιρκάδιας ρυθμικότητας, δηλαδή σε φαινόμενα με περίοδο επανάληψης ίση 24 ώρες. Σε κάθε περίπτωση αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι ζωντανοί οργανισμοί διαθέτουν μηχανισμούς που τους επιτρέπουν να πραγματοποιούν τις λειτουργίες τους ακολουθώντας ένα καθορισμένο χρονοδιάγραμμα, συμβατό με τις προκαθορισμένες αλλαγές ενός πολύ συγκεκριμένου εξωτερικού περιβάλλοντος, αυτό του πλανήτη Γη. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι υπάρχουν βιολογικά ρολόγια που προβλέπουν πότε είναι η κατάλληλη ώρα ή η κατάλληλη εποχή; Η απάντηση είναι θετική.
Η χρονοβιολογία, η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των βιολογικών ρυθμών, ξεκίνησε με κάποιες πρώιμες παρατηρήσεις στο 18ο αιώνα. Περίπου 300 χρόνια μετά τα αποτελέσματα των μελετών σε αυτό το πεδίο είναι εντυπωσιακά. Έχουν διαλευκάνει μοριακούς μηχανισμούς μέτρησης χρόνου και έχουν αναδείξει τη σημασία τους στην εύρυθμη λειτουργία των ζωντανών οργανισμών. Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η παρουσίαση κατηγοριών βιολογικών ρυθμών καθώς και η εξελικτική προέλευσή τους. Επίσης γίνεται αναφορά στη μοριακή μηχανή του βιολογικού ρολογιού και στις δομές υποδοχής ερεθισμάτων για το συγχρονισμό του με το περιβάλλον. Ακόμη παρουσιάζονται συστήματα με ρυθμικότητα στον άνθρωπο, αίτια διαταραχής αυτής της ρυθμικότητας και ασθένειες που μπορεί να προκύψουν εξαιτίας τέτοιων μεταβολών. Τέλος δίνονται κάποια στοιχεία για τη χρονοθεραπεία, την προσέγγιση δηλαδή ζητημάτων υγείας στην οποία λαμβάνεται υπόψη ο ρυθμός στις ανθρώπινες λειτουργίες, η ρυθμικότητα στην εκδήλωση των συμπτωμάτων μίας ασθένειας καθώς και η ρυθμικότητα της απόκρισης στη χορήγηση φαρμάκων.
Στο τέλος παρατίθενται εργασίες, για μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες αφορούν στην «αυτορυθμομέτρηση» παραμέτρων που σχετίζονται με τους βιολογικούς ρυθμούς. Αυτές αποσκοπούν στην παρατήρηση της λειτουργίας του σώματος από τη σκοπιά του χρόνου και πιθανόν στην καλλιέργεια συνηθειών της καθημερινότητας που θα είναι συμβατές με το εσωτερικό ρολόι.
The term biological rhythm is used to describe the repetitive, cyclical change observed in the manifestation of a biological phenomenon. It can refer to the rate at which the leaves of a plant move during the day or to the change in temperature of the human body over the same period or to the migration of birds at a specific time each year. Mostly, however, the term corresponds to circadian rhythm mechanisms, ie to phenomena with a repetition period equal to 24 hours. Whichever the case may be it reflects the fact that living organisms have mechanisms that allow them to perform their functions following a fixed schedule, compliant to prescribed changes of a very specific external environment, that of planet Earth. Does this mean that there are biological clocks that predict when is the right time of day or the right season? The answer is yes.
Chronobiology, the science that studies biological rhythms, began with some early observations in the 18th century. About 300 years later the results of studies in this field are impressive. They have elucidated the molecular mechanisms of time measurement and have highlighted their importance in the proper functioning of living organisms. In the present work, the presentation of categories of biological rhythms as well as their evolutionary origin is attempted. Reference is also made to the molecular machine of the biological clock and to the time – cues receiving structures for its synchronization with the environment. There are also presented systems with rhythmicity in humans, causes of disruption of this rhythmicity and diseases that may arise due to such changes. Finally, some data are given on chronotherapy, i.e. the approach to health issues in which the rhythm of human functions is taken into account, the rhythmicity in the manifestation of the symptoms of a disease as well as the rhythmicity of the response to the administration of drugs.
At the end, there are assignments for high school students, which relate to the "self-monitoring" of parameters related to biological rhythms. These aim at observing the body's function from the time point of view and possibly at cultivating daily habits that will be compatible with the internal clock.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Βιολογικοί ρυθμοί: Είδη, φυσιολογικοί μηχανισμοί, μηχανισμοί απορρύθμισης και ρόλος στις ανθρώπινες παθογένειες. Εκλαϊκευμένα επιμορφωτικά σεμινάρια σε μαθητές λυκείου. Περιγραφή: 81704_ΛΥΓΚΟΥ_ΒΑΣΙΛΙΚΗ.pdf.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Μέγεθος: 2.2 MB
Βιολογικοί ρυθμοί: Είδη, φυσιολογικοί μηχανισμοί, μηχανισμοί απορρύθμισης και ρόλος στις ανθρώπινες παθογένειες. Εκλαϊκευμένα επιμορφωτικά σεμινάρια σε μαθητές λυκείου. - Identifier: 74335
Internal display of the 74335 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)