Το αντιληπτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο προσλαμβάνει κανείς την πραγματικότητα, σε μεγάλο βαθμό καθορίζει το νόημα που του προκαλούν τα διάφορα οπτικά ερεθίσματα. Η οπτική αντίληψη, λαμβάνεται ως κατ’ εξοχήν ενεργητική διαδικασία της όρασης, ενώ δεν είναι ξέχωρη και εξαρτάται από το πολιτισμικό υπόβαθρο του ατόμου (κοινωνικό, πολιτικό, μαθησιακό).
Το φως, ως οπτικό ερέθισμα είναι το βασικό μέσο αλλά και εργαλείο της οπτικής αντίληψης χάρη στο οποίο γίνεται εφικτή η αντίληψη της ορατής πραγματικότητας. Ο ρόλος του ως παιχνίδι διαβαθμίσεων φωτός–σκιάς και χρωματικού φάσματος είναι καθοριστικός στην επιλογή του «ενδιαφέροντος» οπτικά θέματος, τη σχέση του με το υπόβαθρο-φόντο και την σύνθεση μιας εικόνας στην αντίληψη.
Για τις ανάγκες της Δ.Ε., διατυπώνεται ο όρος «οπτικό πλαίσιο» ο οποίος αναφέρεται στο φαινομενικό «κάδρο» που σχηματίζεται στην αντίληψη κάποιου παρατηρητή, διαμέσου αλλά και μέσα στο οποίο παρατηρούνται εικόνες της πραγματικότητας, των αναπαραστάσεων της αλλά και της εικαστικής δημιουργίας. Τα όρια του «οπτικού κάδρου» οργανώνουν την οπτική σύνθεση σε πλαίσιο, περιεχόμενο και οπτικό περίγυρο και αφορούν σχέσεις διπόλων, όπως τη σχέση, του μέσα - έξω, του ανοιχτού–κλειστού, της απόστασης του θεατή από την εικόνα κ.ο.κ
Το φως, ως φυσικός και τεχνητός φωτισμός, με τις διαρκείς εναλλαγές του ενεργοποιεί τους μηχανισμούς της όρασης (την προσοχή και την αφαίρεση) και σε σχέση με την οπτική γωνία αλλά και την αντιληπτική ικανότητα του παρατηρητή, πρωταγωνιστεί τόσο στο σχηματισμό, όσο στις αλλάγές, τις μεταθέσεις αλλά και τη διάλυση των «οπτικών πλαισίων» στην αντίληψη. Μεταθέτοντας το «οπτικό κάδρο», αλλάζοντας με κάποιο τρόπο τη σχέση του με το περιεχόμενο, τον οπτικό του περίγυρο, είτε μεταμορφώνοντας το (αλλάζοντάς σχήμα, μέγεθος, χρώμα, φωτισμό) είτε λαμβάνοντάς το ως μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου (κλίμακα) είτε αλλάζοντας τη σχέση του με τον θεατή, αλλάζει αυτομάτως και η αίσθηση που προκαλείται και το νόημα που επικοινωνεί η συνολική εικόνα που γίνεται αντιληπτή μέσα και γύρω από αυτό.
Στην διπλωματική εργασία διερευνώνται με βιβλιογραφικές και οπτικές αναφορές οι μέθοδοι χειρισμού του φωτός και του πλαισίου σε διάφορα πεδία των εικαστικών τεχνών αλλά και στον τρισδιάστατο χώρο και την αρχιτεκτονική ως πεδίο αντίληψης και υποκειμενικής εμπειρίας της πραγματικότητας.
The perceptual context in which one perceives reality, to a large extent determines the meaning caused by the various visual stimuli. Visual perception is taken as a predominantly active process of vision, while it is not unique and depends on the cultural background of the individual (social, political, learning).
Light, as a visual stimulus, is the basic means but also a tool of visual perception, thanks to which the perception of visible reality becomes possible. Its role as a game of gradations of light-shadow and color spectrum is crucial in the selection of the "visually" interesting subject, its relationship with the background and the composition of an image in perception.
For the needs of D.E., the term "visual frame" is formulated which refers to the apparent "frame" that is formed in the perception of an observer, through but also in which images of reality, its representations and artistic creation are observed. . The boundaries of the "visual frame" organize the visual composition in context, content and visual environment and relate to dipole relationships, such as the relationship, the inside-out, the open-closed, the distance of the viewer from the image and so on.
Light, as natural and artificial lighting, with its constant alternations, activates the mechanisms of vision (attention and abstraction) and in relation to the angle of view but also the perceptual ability of the observer, plays a leading role in both the formation and the changes. , the permutations but also the dissolution of the "visual frames" in the perception. Shifting the "visual frame", changing in some way its relationship with the content, its visual environment, either transforming it (changing shape, size, color, lighting) or taking it as part of a larger frame (scale) or changing the its relation to the viewer, automatically changes both the sense that is caused and the meaning that communicates the overall image that is perceived in and around it.
The dissertation explores with bibliographic and visual references the methods of manipulating light and the frame in various fields of visual arts but also in three-dimensional space and architecture as a field of perception and subjective experience of reality.
Ο ρόλος του φωτισμού στην αντίληψη του «οπτικού πλαισίου»