Σωτηροπούλου, Σ. (2014). Γενικές Άρχές Φωτισμού. Η φυσιολογία της Οπτικής Αντίληψης και το Φως (Τόμ. β΄). Πάτρα: ΕΑΠ.
Περίληψη
Εδώ και αρκετά χρόνια, όλο και περισσότερο υπάρχει η ενασχόληση της επιστημονικής κοινότητας με θέματα που άπτονται των ατόμων προσχολικής ηλικίας και των ηλικιωμένων. Πλέον μέσα από την ερευνητική εξειδίκευση αναζητούνται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ευημερή διημέρευση των παραπάνω ηλικιακών ομάδων σε χώρους προσχολικής αγωγής και οίκους ευγηρίας (γηροκομεία), με στόχο την εύρεση των κατάλληλων χωρικών συντελεστών που θα υποβοηθούν την σωματική, πνευματική, αντιληπτική και ψυχοκοινωνική εξέλιξη του ατόμου.
Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τον ρόλο του φυσικού και τεχνητού φωτισμού σε χώρους προσχολικής ηλικίας και οίκους ευγηρίας, που έχουν ως χρήστες άτομα από 2 - 6 ετών και ηλικιωμένους 65 ετών και άνω αντίστοιχα. Υπό το πρίσμα της ανθρωποκεντρικής θεώρησης του σχεδιασμού φωτισμού και της ανάλυσης των χαρακτηριστικών κάθε ηλικιακής ομάδας, που αντιπροσωπεύουν την «αρχή» και την «δύση» της εξέλιξης του ατόμου, επιχειρείται η διερεύνηση των βιολογικών, ψυχικών και κοινωνικών επιδράσεων του φωτός καθώς και τα χαρακτηριστικά του φωτισμού των παραπάνω χώρων προκειμένου να επιτευχθεί η ευημερής ανάπτυξη του ατόμου.
Αντλώντας στοιχεία από την υπάρχουσα βιβλιογραφία διατυπώνονται ερευνητικά ερωτήματα που αφορούν στον φωτισμό, στον ρόλο του σχεδιαστή φωτισμού, στο ρόλο του χρήστη, στη δυνατότητα συνύπαρξης των ηλικιακών ομάδων κ.α. των οποίων η διερεύνηση ενδυναμώνει την βασική υπόθεση εργασίας της παρούσας διπλωματικής σχετικά με την επίδραση του φωτισμού στην ευημερία των νηπίων και των ηλικιωμένων κατά την παραμονή τους στους χώρους προσχολικής ηλικίας και στα γηροκομεία, αποσαφηνίζοντας τις κατάλληλες αρχές σχεδιασμού φωτισμού.
Μετά από τη βιβλιογραφική επισκόπηση και την μελέτη επιλεγμένων παραδειγμάτων φωτιστικών προτάσεων σε χώρους προσχολική ηλικίας και οίκους ευγηρίας, διενεργείται πρωτογενής έρευνα μέσω συνεντεύξεων αιχμής για την άντληση συμπερασμάτων ποιοτικού χαρακτήρα και διευκρινήσεων σχετικά με θέματα που μελετήθηκαν στην δευτερογενή έρευνα. Στη συνέχεια λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ποιοτικά και ποσοτικά πορίσματα της διερεύνησης και μετά από τη συγκριτική θεώρηση του φωτισμού των δύο περιπτώσεων, επιχειρείται η παρουσίαση εκείνων των στοιχείων του φωτισμού που μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα χώρο όπου θα συνυπάρχουν οι δύο ηλικιακές ομάδες για μικρό χρονικό διάστημα στα πλαίσια δια-ηλικιακών δράσεων.
Συμπερασματικά, ο φωτισμός στους χώρους προσχολικής ηλικίας και στους οίκους ευγηρίας ασκεί σημαντική επίδραση στους χρήστες των χώρων αυτών. Ο προσεκτικός χειρισμός του φωτός δύναται να δημιουργήσει τις κατάλληλες οπτικές και περιβαλλοντικές συνθήκες για την επίτευξη της ευημερίας των χρηστών και υπό κάποιες προϋποθέσεις μπορεί να συμβάλει στην δημιουργία κατάλληλων συνθηκών συνύπαρξης των δύο ακραίων ηλικιακών ομάδων.
Abstract
For several years, the scientific community has been increasingly concerned with issues related to preschoolers and elderly people and has started observing the factors that influence the prosperity of their living in preschool centers and nursing homes (retirement homes). The aim is to find the appropriate spatial factors that will assist the physical, mental and psychological development of human beings.
This postgraduate thesis deals with the role of natural and artificial lighting in preschool centers and nursing homes, which are used by people aged 2-6 years and elderly people 65+ years old. Following the human centric lighting (HCL) design and the analysis of the characteristics of each age group, which represents the "beginning" and "west" of the evolution of human beings, it is conducted an attempt to identify the biological, mental and social effects of light as well as the characteristics of lighting in order to achieve the prosperous living in kindergartens and elderly homes.
Based on current literature reviews, the main research question is the impacts of natural and artificial lighting on the well-being of infants and elderlies during their stay in preschool and nursing homes, clarifying the appropriate guidelines of lighting design. The examination of other research sub-questions regarding lighting, the role of lighting designer, the role of the user, the possibility of intergenerational program success story under the appropriate lighting design etc strengthens the main research question of this thesis.
After the literature review and the study of carefully selected lighting examples in preschool areas and nursing homes, primary research is conducted through interviews. The aim was to draw qualitative conclusions and to clarify the topics studied in the secondary research. Then, taking into account all the findings of the research and the comparative consideration of the lighting design of the two cases, it is conducted a presentation of lighting design principles that can be applied in a space where the two age groups will coexist, while satisfying both their needs during intergenerational programs.
In conclusion, lighting has a significant effect on users in preschool areas and nursing homes. Attentive lighting design, respecting the needs of users can create the right visual and environmental conditions for the well-being and the coexistence of the two extreme age groups under certain conditions.
Φωτισμός Κέντρου Προσχολικής Ηλικίας έναντι Φωτισμού σε Οίκο Ευγηρίας