Ο ρόλος του φωτισμού στη δημιουργία εμπειριών εμβύθισης στα περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας

The role of illumination in the creation of immersion experiences in Virtual Reality environments (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Αρδαβάνη, Ολυμπία
  3. Σχεδιασμός Φωτισμού (ΣΦΠ)
  4. 29 Σεπτεμβρίου 2019 [2019-09-29]
  5. Ελληνικά
  6. 173
  7. Δημητριάδη, Νεφέλη
  8. Συμεωνίδου, Ιωάννα
  9. Εικονική πραγματικότητα, εικονικό περιβάλλον, εμβύθιση, αφήγηση, διάδραση | Virtual environment, virtual reality -VR-, immersion, narration, interaction
  10. 1
  11. 8
  12. 70
  13. Περιέχει 17 πίνακες και 167 εικόνες
  14. Το φως στην ψηφιακή τέχνη: διαδραστικές εγκαταστάσεις και περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας/Νεφέλη Δημητριάδη
    • H παρούσα διπλωματική εκπονήθηκε στα πλαίσια της Θεματικής Ενότητας ΣΦΠ61 του Τμήματος Σχεδιασμού Φωτισμού, στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, υπό την επίβλεψη της Δρος Νεφέλης Δημητριάδη. Στόχος της εργασίας είναι η διερεύνηση του ρόλου του φωτισμού σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας, στη δημιουργία εμπειριών εμβύθισης του χρήστη σε αυτά. Ο βαθμός της εμβύθισης στο εικονικό περιβάλλον (Virtual Reality ή VR - για συντόμευση θα χρησιμοποιείται συχνά αυτός ο όρος στο κείμενο), που ουσιαστικά αποτελεί μιας μορφής ψευδαίσθηση φυσικής παρουσίας του χρήστη σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, διαμορφώνεται από τις ιδιότητες των ερεθισμάτων που φθάνουν στην αισθητηριακή αντίληψή του. Είναι επομένως αυτονόητο, ότι ο φωτισμός αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο για την οπτική ανάδειξη των στοιχείων του περιβάλλοντος, αλλά και τη δημιουργία της ατμόσφαιρας που υποστηρίζει την «αφήγηση» ή το σενάριο ή την προσδοκώμενη μορφή του εικονικού κόσμου. Η εμπειρία της εμβύθισης διαμορφώνεται τόσο από τον α) τεχνολογικό -ψηφιακό χαρακτήρα του εικονικού περιβάλλοντος (πχ τη στερεοσκοπική προβολή, τη δυναμική «εμπλοκή» με το περιβάλλον, ή την προσομοίωση -συμμετοχή- όλων των αισθήσεων του χρήστη, πχ με τη χρήση «διεπαφών» με απτική ανάδραση μέσω ειδικών γαντιών, με την πρόκληση οσμών, ομίχλης, ακουστικών ερεθισμάτων κ.ά.), όσο και από το β) πολυμεσικό – καλλιτεχνικό περιεχόμενο του περιβάλλοντος. Η συνεχής τεχνολογική εξέλιξη των μέσων δημιουργίας και αναπαράστασης της εικονικής πραγματικότητας, συνήγειρε τα τελευταία χρόνια, εκτός από ειδικούς σχεδιαστές ψηφιακού σχεδιασμού και πολλούς καλλιτέχνες και ίσως η εικονική πραγματικότητα να επαληθεύσει τις προβλέψεις ειδικών, ότι θα αποτελέσει την επόμενη πλατφόρμα ανάδειξης καλλιτεχνικών έργων. Η μέχρι τώρα καλλιτεχνική δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί μέσα σε εικονικά περιβάλλοντα, αποτελεί ένα νέο χώρο πειραματισμού και διάδρασης χρηστών και καλλιτεχνών μεταξύ τους. Πρωτεύοντα ρόλο κυρίως για το διαδραστικό χαρακτήρα της εμβύθισης, αποτελεί ο πειραματισμός στο εικονικό περιβάλλον θεατρικών έργων, όπου ο φωτισμός, όπως ακριβώς και στο πραγματικό θεατρικό έργο, διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στο να συνεπάρει τους θεατές στο βίωμα της πλοκής. Με γνώμονα την σπουδαιότητα του φωτισμού στην αύξηση της εμπειρίας της εμβύθισης του χρήστη σε ένα εικονικό περιβάλλον θεατρικής παράστασης, επελέγη ο συγκεκριμένος χώρος πειραματισμού, ώστε να εξαχθούν αποτελέσματα, με στόχο την συγκριτική εκτίμηση διαφορετικών φωτιστικών σεναρίων όσον αφορά τη μεγιστοποίηση της ψευδαίσθησης της φυσικής παρουσίας του θεατή ανάμεσα στους χαρακτήρες του έργου και της διάδρασης μαζί τους. Στο θεατρικό έργο που αποτέλεσε το περιβάλλον της εικονικής πραγματικότητας, είχε ήδη προηγηθεί η μελέτη του φωτισμού της παράστασης, στα πλαίσια μίας εργασίας του ίδιου μεταπτυχιακού κύκλου σπουδών, γεγονός που δημιούργησε το υπόστρωμα για την ποιοτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Θα πρέπει να αναφερθεί, ότι χρειάσθηκε να γίνουν κάποιες αλλαγές στη σκηνοθεσία, ώστε να γίνει προσαρμογή στο εικονικό περιβάλλον.
    • The current thesis was elaborated in the framework of the Department of Lighting Planning in the Faculty of Applied Arts of the Hellenic Open University, under the supervision of Dr Nefeli Dimitriadi. The aim of the work is to investigate the role of lighting in virtual reality environments, to create user’s immersion experiences in them. The degree of immersion in the virtual environment (Virtual Reality or VR, shortcut in the text from now and then), which is essentially an illusion of the user’s physical presence in a digital environment, is shaped by the properties of the stimuli that reach its sensory perception. It is therefore obvious that lighting is the predominant element both for visualization of the environment and the creation of the atmosphere that supports the "narrative" or the scenario or the expected form of the virtual world. The experience of immersion is shaped by both the a) technological-digital nature of the virtual environment (e.g. the stereoscopic projection, or the simulating-engaging- all the user's senses, as with the exploitation of 'interfaces' with tactile feedback through special gloves, by inducing odors, fog, acoustic stimuli, etc.) and the b) multimedia - artistic content of the environment. The emerged technological development of creation and representation tools of virtual reality has inspired not only special digital designers but also many artists, perhaps to verify the experts’ predictions that virtual reality will be the next platform for showing artworks. The artistic activity hitherto developed in virtual environments is a new space for experimentation and interaction between users and artists. A primary role for the interactive nature of immersion is experimentation in the virtual environment of theatrical performances, where lighting, just as in real theatrical ones, plays an extremely important role in conveying viewers to the plot experience. In view of the importance of lighting in increasing the experience of user immersion in a virtual environment of theatrical performance, the specific experimental space was selected to produce results in order to compare different lighting scenarios to maximize the theatrical viewer’s illusion of its physical presence, among the characters of the work and the interaction with them. In the theatrical work that formed the environment of virtual reality, the study of the lighting of the performance had already been preceded by a work of the same postgraduate course, which created the basis for the qualitative evaluation of the results. It should be mentioned that some changes to the direction had to be made to adapt to the virtual environment.
  16. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.