«Το φως αλληλεπιδρά με τις μορφές και τους χώρους της αρχιτεκτονικής και τους προσδίδει χρηστικότητα, ζωντάνια και εκφραστικότητα» (Ποταμιάνος, 2013), Στη σκέψη αυτή συμπυκνώνεται η σύγχρονη γνώση που αναδείχθηκε μέσα από ιστορικές έρευνες και μελέτες, οι οποίες οδήγησαν σε αντίστοιχες απόψεις και θεωρίες διατυπωμένες βάσει των αρχών της γεωμετρίας, της φυσικής ή της μηχανικής αλλά και της φιλοσοφίας, της μεταφυσικής και της ψυχολογίας.
Δημιουργήματα της προϊστορικής εποχής και σπάνια μνημεία του αιγυπτιακού πολιτισμού πιστοποιούν τις γνώσεις των ανθρώπων για το φυσικό φως και την αξιοποίησή του στην κατασκευή κτιρίων, που χρησιμοποιούνταν για θρησκευτικούς ή τελετουργικούς σκοπούς. Η πρώτη ενδελεχής ενασχόληση με το φως παρατηρείται στην Αρχαία Ελλάδα και οι βασικές αρχές που καθορίζονται διέπουν ως νόμοι κάθε μορφή Τέχνης (γλυπτική, θέατρο, φιλοσοφία, μνημειώδη αρχιτεκτονική).
Ο απόηχος αυτών των επιτευγμάτων φτάνει στη βυζαντινή εποχή όπου ο φωτισμός εσωτερικεύεται, ανυψώνεται και εξαϋλώνεται συνδυαζόμενος με το θεολογικό περιεχόμενο του Χριστιανισμού, όπου το φως είναι η όψη του Θεού. Μετέπειτα, άλλοτε ως ένταση στα γοτθικά υαλογραφήματα, άλλοτε ως αναγεννησιακή ηρεμία και άλλοτε ως υπερβολή των αρχιτεκτόνων του ιταλικού Μπαρόκ επανέρχεται ο ατμοσφαιρικός και συμβολικός χαρακτήρας του φωτός, ο οποίος κατά τους
επόμενους αιώνες εμπλουτίζεται άλλοτε από το αρχαιοελληνικό ύφος (Διαφωτισμός) ή επιτονιζόμενος συγκινησιακά μετά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.
Έκτοτε, όλη η αποθησαυρισμένη γνώση - ακόμα και της ιαπωνικής πατροπαράδοτης αισθητικής - δρα συνδυαστικά, εφόσον ο σχεδιασμός του φωτισμού συμπορεύεται με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, δίνοντάς του νόημα, λειτουργικότητα, έκφραση και υψηλή αισθητική.
Η κατάστρωση μιας στρατηγικής σύνθεσης φωτισμού ενός χώρου κατά ένα μέρος διέπεται από κανόνες παρόμοιους με αυτούς της μορφολογικής σύνθεσης ενώ κατά ένα άλλο μέρος καθορίζεται από αρχές και κανόνες που αφορούν ιδιαίτερα το φως είτε ως φυσικό είτε ως προερχόμενο από τεχνητές πηγές, είτε ως άμεσο είτε ως ανακλώμενο στις επιφάνειες του χώρου.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιοποίηση και εφαρμογή όλων των συνισταμένων του φωτός, αρχικά στη λειτουργικότητα και τη χρήση ενός υφιστάμενου κτιρίου, αλλά κυρίως στην εκφραστικότητα του εσωτερικού και εξωτερικού του χώρου με τη μελέτη θεμάτων και αρχών που σχετίζονται με την αντίληψη, την αίσθηση της χωρικότητας και του βάθους, τη δημιουργία όγκου, την καμπυλότητα και το ανάγλυφο των αντικειμένων του χώρου.
Πεδίο εφαρμογής των πορισμάτων της εργασίας γίνεται ένα υπάρχον κτίριο, το αρχοντικό Ζαφειρίου. Οικοδομήθηκε το 1895, είναι από τα πλέον αντιπροσωπευτικά δείγματα του νεοκλασικισμού στο Πήλιο και έχει κριθεί διατηρητέο. Προτείνεται η επανάχρησή του ως παιδική βιβλιοθήκη.
“Light interacts with the shapes and the spaces of architecture and lends them handiness, vividness and expressiveness” (Potamianos, 2013). In this sentence is encapsulated the modern knowledge that was accented through the historical research and studies. These studies and research led to corresponding aspects and theories which are formulated based on the principles of geometry, physics, mechanics, philosophy, metaphysics and psychology.
Creations of the prehistoric age and unique monuments of the Egyptian civilization certify the people’s knowledge about the natural light and its utilization in building construction, that were used for religious or ritualistic purposes. The first assiduous avocation with the light is observed in Ancient Greece and the basic principles that are determined rule as orders in every form of art (sculpture, theater, philosophy, monumental architecture).
The effect of these accomplishments extends to Byzantine era, where lighting is internalized, upraised and immaterialized and it is combined with the theological substance of Christianism, implying that the light is the face of God. Afterwards, sometimes as intensity in gothic stained glass, sometimes as renaissance peace and sometimes as exaggeration of the Italian baroque architects, the atmospheric and symbolic characteristic of light is brought back again. In the next centuries the light
character is enriched from the ancient Greek style (Enlightenment) and emphasized emotionally after World War II.
Ever since, all the obtained knowledge- even in traditional Japanese aesthetics- acts combinationally. Lighting design keeps up with architectural design and is giving architecture meaning, functionality, expression and high class aesthetics.
The planning of a lighting composition strategy of a space is both possessed by similar to morphological composition rules and specified by principles that are related to natural or artificial light either as direct source of lighting or as reflected in the space’s surfaces.
The purpose of this study is to develop and apply all the light’s resultants, initially in functionality and use of a an existent building, but mainly in interior and exterior space expressiveness combined with the principles that are related to the perception, the sense of space and depth, the formation of space, the curvature and anaglyph of the space’s objects.
The field of applying the conclusions of this study is an existing building, the Zafeiriou Mansion. It was built in 1895, is one of the most representative patterns of neoclassicism in Mount Pelion and has nominated as landmark. It is suggested that the building will be reused as a children’s library.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Main Files
Εμπλουτίζοντας εκφραστικά την εμπειρία του χώρου: Φωτιστική πρόταση επανάχρησης για το Αρχοντικό Ζαφειρίου Μαγνησίας. - Identifier: 71825
Internal display of the 71825 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)