Βλασσάς Γ. (2013) Ιστορία της Τέχνης και Ιστορία της Επιστήμης του Φωτός. Η συμβολή του φωτός στον πολιτισμό και την επιστήμη. Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα.
Αυτή η διπλωματική εργασία διερευνά τον σχεδιασμό φωτιστικών σωμάτων στη βάση των αρχών του βιομιμητισμού. Ο βιομιμητισμός είναι μία καινούργια επιστήμη όπου ο άνθρωπος μιμείται ή παίρνει ιδέες από τον σχεδιασμό, τα πρότυπα και τις διάφορες στρατηγικές που ακολουθεί η φύση για να προσφέρει λύσεις σε τεχνικά προβλήματα και προβλήματα σχεδιασμού που προκύπτουν. Με αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος μπορεί να αναπτύξει βιώσιμες λύσεις που εξυπηρετούν τις ανάγκες του αλλά είναι και πιο φιλικές προς το περιβάλλον.
Επιπρόσθετα, η εργασία παρουσιάζει τις ιδιότητες του φωτός, οι οποίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον σχεδιασμό ενός φωτιστικού σώματος. Ταυτόχρονα, κάνει ιστορική αναδρομή στον σχεδιασμό φωτιστικών σωμάτων και παρουσιάζει εκτενώς τα είδη των φωτιστικών μαζί με όλες τις τεχνικές πτυχές που αφορούν τη διαδικασία του σχεδιασμού. Η εργασία δεν παραλείπει να δώσει παραδείγματα φωτιστικών σωμάτων τα οποία έχουν σχεδιαστεί έχοντας τη φύση ως πρότυπο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η εργασία παρουσιάζει ένα φωτιστικό που έχει σχεδιαστεί με βάση το σχήμα και τη μορφή του κουκουναριού, του καρπού των κωνοφόρων δέντρων. Μιμούμενο το σχήμα των «πετάλων» του κουκουναριού, την κίνησή τους αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπικαλύπτονται, έχει σχεδιαστεί το επιφανειακό φωτιστικό σώμα τοίχου, που δίνει στον χρήστη τη δυνατότητα να ρυθμίζει την κατεύθυνση και το είδος του φωτισμού (άμεσος ή έμμεσος) ανάλογα με τις ανάγκες του. Επίσης, ο χρήστης μπορεί να δημιουργήσει διάφορες συνθέσεις εφαρμόζοντας περισσότερα φωτιστικά σώματα σε ομάδες για τη δημιουργία ενός συνολικού αποτελέσματος.
Το προτεινόμενο φωτιστικό καταφέρνει να μιμηθεί τον τρόπο συμπεριφοράς του κουκουναριού σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και κατά τη διάρκεια της παραμονής του πάνω στο δέντρο με σκοπό την προστασία των σπόρων του. Η μίμηση της φύσης οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα λειτουργικό, πιο φιλικό προς αυτήν και κατ’ επέκταση στον άνθρωπο.
This dissertation explores luminary design based on the principles of biomimicry. According to biomimicry, man imitates or uses ideas stemming from the patterns and strategies used by nature in order to provide solutions to technical and design problems that come up. Thus, man can develop sustainable solutions that cater to his needs and are environmentally friendlier as well.
Furthermore, the dissertation presents the properties of light that should be taken considering when designing a luminary. It also presents the history of luminary design and provides an extensive account of the various kinds of luminaries along with all the technical aspects regarding the designing process. In addition, the dissertation does not fail to give examples of luminaries that have been designed in accordance with nature.
Within this context, the dissertation presents a luminary that has been designed using the shape and the form of a pinecone, which represents the fruit of the pine tree and other conifers trees. By imitating the shape of the pinecone’s “petals”, their motion and the way they overlap, the wall-mounted luminary that I have designed provides the user with the possibility of adapting the direction and the kind of lighting (either direct or indirect), depending on his/her needs. Moreover, the user can create several sets by applying more luminaries in groups in order to achieve a total result.
The proposed luminary manages to imitate the behaviour of the pinecone during its entire life cycle as well as the state in which the pinecone remains on the tree in order to protect its seeds. Imitating nature leads to a result which is functional, nature-friendlier and, therefore, human-friendlier.
Βιομημιτισμός και σχεδίαση φωτιστικών σωμάτων