Παρατηρούμενες Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία του Φράγματος Αποσελέμη και της Σήραγγας Προσαγωγής, στη βορειοανατολική Κρήτη

Environmental Impact from the construction and operation of Aposelemis dam and tunnel, in northern-eastern Crete (english)

  1. MSc thesis
  2. Βογιατζή, Χρυσάνθη
  3. Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός (ΠΣΧ)
  4. 20 September 2020 [2020-09-20]
  5. Ελληνικά
  6. 489
  7. Λουπασάκης, Κωνσταντίνος
  8. Ηλία, Ιωάννα | Δήμας, Αθανάσιος
  9. Φράγμα Αποσελέμη | Aposelemis dam | Σήραγγα Οροπεδίου | Lasithi Plateau tunnel | Υγροβιότοπος Αποσελέμη | Aposelemis wetland | Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις | Environmental Impact | Κρήτη | Crete
  10. 2
  11. 76
  12. 61
  13. Περιέχει: εικόνες, πίνακες
    • Η παρούσα εργασία διερευνά τις υφιστάμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, που παρατηρούνται σήμερα στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, εξαιτίας της κατασκευής και λειτουργίας του έργου ύδρευσης Αποσελέμη, στη βορειοανατολική Κρήτη. Η διερεύνηση αφορά κυρίως στα πρόσφατα έτη συνολικής λειτουργίας του έργου (2019 και έπειτα), και επικεντρώνεται στις τρεις άμεσα επηρεαζόμενες περιοχές: την περιοχή Οροπεδίου Λασιθίου, την περιοχή φράγματος Αποσελέμη και την περιοχή εκβολών και υγροβιότοπου Αποσελέμη. Επιπλέον διερεύνηση πραγματοποιείται για τις περιοχές που σήμερα υδρεύονται από το φράγμα (πόλεις Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου και Χερσόνησος), οι οποίες επηρεάζονται έμμεσα από το έργο. Πέραν της εκτεταμένης βιβλιογραφικής έρευνας, η διερεύνηση βασίστηκε σε πλήθος επί τόπου επισκέψεων παρατήρησης περιβάλλοντος των εξεταζόμενων περιοχών. Σημαντικότατη συνιστώσα της παρούσας εργασίας αποτελεί η συνεισφορά της κοινής γνώμης, υπό την έννοια τεσσάρων διαφορετικών ερωτηματολογίων διερεύνησης που απευθύνθηκαν στις αντίστοιχες περιοχές μελέτης. Ως κύριες παρατηρούμενες θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις εντοπίσθηκαν η ύδρευση σημαντικών περιοχών, η ταχύτερη αποστράγγιση των πλημμυρικών υδάτων Οροπεδίου και το νέο τοπίο και ο υγροβιότοπος της λίμνης του φράγματος. Μικρότερου μεγέθους υφιστάμενες θετικές επιπτώσεις αφορούν σε ενίσχυση αντιπλημμυρικής ασφάλειας Οροπεδίου, μείωση απολήψεων υπόγειου νερού, παραλίμνιες δραστηριότητες και βελτίωση ψυχικής υγείας επισκέπτη. Θετική επίπτωση μεγάλης εκτιμώμενης μελλοντικής σημασίας, αποτελεί η αναβάθμιση υποδομών υφιστάμενου δικτύου ύδρευσης της πόλης Ηρακλείου, με συσχετιζόμενες δυνητικές επιπτώσεις περί μείωσης κατανάλωσης εμφιαλωμένου νερού, εξοικονόμησης πόρων νοικοκυριού, βελτιώσεις θεμάτων υγείας και τοπίου, έως μείωσης όγκου αστικών στερεών αποβλήτων. Στον αντίποδα, ως οι κύριες παρατηρούμενες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου, εντοπίστηκαν η μείωση κατάντη επιφανειακής απορροής, η διαταραχή τροφοδοσίας κατάντη υπόγειων υδροφόρων, η μεταφορά ρύπανσης εντός του ταμιευτήρα και η αλλοίωση του παραλίμνιου μικροκλίματος. Επιπλέον υφιστάμενες αρνητικές επιπτώσεις αφορούν σε θέματα ψυχικής υγείας κατοίκων κατάντη οικισμού, απώλεια εκτάσεων και διασκορπισμό πρώην κατοίκων, αστοχίες πρανών νέας οδού, διαταραχή αναπλήρωσης ανάντη καρστικών και προσχωματικών υδροφόρων Οροπεδίου, πλημμυρικές συνθήκες βορειοδυτικού τμήματος Οροπεδίου και επιπτώσεις στον υγροβιότοπο στις εκβολές. Τέλος, ως προτάσεις αναφέρονται προγράμματα παρακολούθησης υπόγειου υδατικού δυναμικού, πρακτικές βιώσιμης γεωργίας, ελεγχόμενες δραστηριότητες αναψυχής και οικοτουρισμού, εφαρμογή ΑΠΕ, κατάρτιση θεσμικού πλαισίου προστασίας υγροβιότοπου, τεχνητός εμπλουτισμός και κατάρτιση σχεδίου διαχείρισης υδατικών πόρων και εκπαίδευση καταναλωτικού κοινού.
    • The present study investigates current environmental impacts that are observed today at natural and human environment, due to the construction and operation of Aposelemis dam and tunnel project, in northern-eastern Crete. The investigation mainly concerns the recent years of total project Aposelemis operation (2019 and forward), and focuses at the three directly affected areas; Lasithi Plateau, dam Aposelemis region and river estuary - Aposelemis wetland. Additional research was conducted concerning areas of today dam’s water supply, such as cities of Heraklion, Agios Nikolaos and Hersonissos, which are indirectly affected by the project. Apart from extensive bibliographic research, the investigation was based on many visits of environmental observation purposes, at the study areas. Crucial aspect of the present study concerns public opinion contribution, in the form of four different questionnaires that were addressed at the study areas. The main positive current environmental impacts concern the water supply of important areas, the faster drainage of Lasithi Plateau’s flood water, and also the new landscape and wetland of the dam’s lake. Additional positive impacts concern Lasithi Plateau’s improved flood security, groundwater pumping reduction, activities near the lake and inspiring visitor’s mental health. Positive impact of future great importance concerns the water supply network improvement in the city of Heraklion, which leads to consequent impacts of reducing bottled water consumption, saving household resources, citizens health and city landscape improvements, up to municipal solid waste reduction. On the other hand, the main negative observed environmental impacts of Aposelemis project consist of downhill surface runoff reduction, downhill groundwater supply disturbance, agricultural pollution transport into the dam’s lake and microclimate alteration. Additional current negative impacts concern adjacent downhill residents’ mental health, cultivated area loss and ex-habitants scattering, new alignment slope stability issues, groundwater supply disturbance of uphill karstic aquifers and Laisithi Plateau’s alluvial aquifers, flood occurrence at the northern-western small part of Lasithi Plateau and also impacts at Aposelemis wetland. Finally, the study suggests groundwater observation programs, sustainable agriculture techniques at Lasithi Plateau, controlled leisure activities and ecotourism near the lake, application of sustainable energy projects, enactment of wetland protection framework, artificial recharge techniques and also water resources management plan combined with consumers’ education.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.