Η πανδημία του ιού Covid-19 η οποία προσφάτως έπληξε το σύνολο του πλανήτη, επέφερε σημαντικές αλλαγές σε πληθώρα τομέων του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου, προκαλώντας εκατομμύρια θανάτους και καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία. Ένας εκ των τομέων ο οποίος επλήγη σε υπέρμετρο βαθμό είναι ο τομέας του τουρισμού καθώς η επέλευση της πανδημίας είχε ως συνέπεια την ακύρωση σημαντικού αριθμού πτήσεων και οργανωμένων ταξιδιών, γεγονός το οποίο συνεχίστηκε και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων μετακίνησης, δημιουργώντας τοιουτοτρόπως μία πρωτόγνωρη, παγκοσμίου κλίμακας ύφεση στον τομέα.
Η παρούσα διπλωματική εργασία συνιστά μία μελέτη της έννοιας των καταστάσεων force majeure –των εκτάκτων δηλαδή γεγονότων– στον τομέα του τουρισμού, εννοιολογικά και νομικά, και στο πως αυτά επηρεάζουν τον ταξιδιώτη. Με αφορμή την πρόσφατη πανδημία η οποία αποτελεί ένα γεγονός το οποίο ουδείς εδύνατο εκ των προτέρων να έχει προβλέψει, θα μελετηθεί εάν τα δεσμευόμενα από μια τουριστική σύμβαση μέρη δύνανται πράγματι να ισχυριστούν την ύπαρξη ανωτέρας βίας ούτως ώστε να απεμπλακούν από τις συμβατικές τους υποχρεώσεις. Θα αναλυθούν, ακολούθως, οι προβλέψεις του εθνικού δίκαιου κρατών-μελών της Ε.Ε. ως προς την έννοια της force majeure, καθώς και των ισχυόντων σχετικών Ενωσιακών νομοθετημάτων. Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στο αν, το μέρος εκείνο το οποίο επικαλείται την ανωτέρα βία δύναται να αποδείξει, αφενός την αδυναμία πρόβλεψης του συγκεκριμένου γεγονότος κατά τον χρόνο σύναψης της σύμβασης και αφετέρου, την εκ μέρους του λήψη κάθε απαιτούμενου μέτρου επιμέλειας προς αποφυγή ή μετριασμό των επιπτώσεών του. Παράλληλα, θα αναλυθεί εάν η αποδοχή ή μη μιας ένστασης force majeure ως λόγου καταγγελίας μιας σύμβασης πρέπει να κρίνεται ad hoc, ήτοι βάσει της φύσης του αντικειμένου κάθε σύμβασης και των πραγματικών συνθηκών κάθε μεμονωμένης περίστασης, λαμβάνοντας υπόψη κάθε φορά τα ειδικότερα ληφθέντα μέτρα προς εκπλήρωση των ανειλημμένων συμβατικών υποχρεώσεων. Ακολούθως θα παρατεθούν οι δικονομικοί κανόνες (εφαρμοστέο δίκαιο, κανόνες δωσιδικίας) που περικλείουν το ζήτημα των αποζημιώσεων λόγω ακύρωσης των ταξιδιών εν μέσω πανδημίας καθώς και το εύρος - είδος της αποζημίωσης που οι τουρίστες-καταναλωτές δικαιούνται. Επιπροσθέτως, θα αναλυθεί εάν τα έκτακτα Ενωσιακά και εθνικά μέτρα που θεσμοθετήθηκαν με σκοπό την προστασία των συμβεβλημένων μερών ακολουθούν την δικαιική γραμμή των ισχυόντων νομοθετημάτων της Ε.Ε. και αν ο στόχος για τον οποίο θεσπίστηκαν κατέστη εν κατακλείδι επιτυχής. Τέλος, θα γίνει αναφορά στις συμβατικές σχέσεις συναφθείσες εν μέσω πανδημίας, σε περίοδο δηλαδή πρότερης γνώσης της ισχύουσας κατάστασης από αμφότερα τα μέρη, ενώ θα αναλυθούν οι προοπτικές και οι τρόποι επανεκκίνησης του τουρισμού σε μια πιο ασφαλή, νομικά και υγειονομικά, βάση.
The recent Covid-19 pandemic had a significant impact on the entire planet and brought major changes in a wide range of public and private life aspects, causing millions of deaths while imposing catastrophic consequences on the world economy. Apparently, tourism is a sector that was greatly affected as the outbreak resulted in an alarming number of flight and organized travel-tours cancellations, an ongoing situation even after the gradual lifting of the temporarily imposed travel restrictions, creating thus an unprecedented global recession in the field.
This dissertation is a study of the concept of ‘force majeure’ (or ‘act of god’) situations related to tourism activities, examined both legally and conceptually and on which ways they affect EU travellers. Driven by the ongoing Covid-19 pandemic, a genuinely unexpected and unforeseeable situation, this study investigates if parties bound by tourism contracts which get caught up in stressful and unexpected situations are legally entitled to proceed in force majeure claims to release themselves from their contractual obligations. First, a reference is made on a number of EU countries’ national laws regarding their ‘force majeure’ provisions and definitions followed by an analysis of the EU pertinent legal doctrine. It is then noted that parties invoking force majeure claims have to be able to prove that they could not foresee the extraordinary event at the time the contract was concluded and additionally that they took all necessary measures to avoid or mitigate the event’s aftermath. Next, an analysis is performed in order to determine if every case in which a force majeure situation gets affirmed by court as the tourism contract termination cause should be judged ‘ad hoc’ or not, taking under consideration the nature of each particular contract and its specific terms, the actual circumstances of every individual case as well as the additional measures taken by each party to successfully fulfil their contractual obligations. The study then focuses on the EU court procedural rules (applicable law – Rome I Regulation & rules of jurisdiction – Brussels Ibis Regulation) in respect with travel and flight cancellations during the pandemic era and on the extent and type of compensation tourists are entitled to. An analysis follows on whether the EU's emergency actions enacted to protect the contracting parties align with the pre-existing general guidelines of the Union’s tourism law doctrine and whether the goals for which these actions were established are actually achieved. Particular reference is made on contractual tourism relationships created amidst the pandemic, a time in which each party is beforehand aware of the ongoing situation and its consequences upon global tourism. Finally, a short analysis is given on the current expectations towards restarting tourism activities on a much safer, legally and health-wise, basis.
Η προστασία του τουρίστα ως καταναλωτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών διενέργειας του ταξιδιού του Περιγραφή: std141327_Mavropoulos_Omiros_DOEDE_U184N2530_2020_2021.pdf (pdf)
Book Reader Άδεια: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Πληροφορίες: primary:true Μέγεθος: 2.5 MB
Η προστασία του τουρίστα ως καταναλωτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών διενέργειας του ταξιδιού του - Identifier: 6096
Internal display of the 6096 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)