Εγκλήματα των ισχυρών/Σοφία Βιδάλη, Νικόλαος Κ. Κουλούρης, Χάρης Παπαχαραλάμπους
Το φαινόμενο της διαφθοράς και της οικονομικής εγκληματικότητας έχει προσλάβει αυξημένες διαστάσεις λόγω της διεθνοποίησης των συναλλαγών και του πολλαπλασιασμού των τεχνικών δυνατοτήτων και ευκαιριών για την εκδήλωση των σχετικών παράνομων συμπεριφορών. Έτσι, είναι διαρκής η πρόκληση για την λήψη μέτρων αποτελεσματικής καταπολέμησής τους σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Με την παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται η παρουσίαση των νέων διατάξεων του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, 4637/2019 και 4855/2021) ως προς την αντιμετώπιση της διαφθοράς και του οικονομικού εγκλήματος, οι διεθνείς αντιδράσεις απέναντι σε αυτές τις νομοθετικές μεταβολές, η κριτική τους αξιολόγηση, ιδιαίτερα ως προς την επιρροή τους σε εκκρεμείς υποθέσεις και σε ειδικότερα ζητήματα που αφορούν την κατάργηση του ν. 1608/1950, η ποινική αντιμετώπιση της κακουργηματικής απιστίας σε βάρος τραπεζών και η ανάγκη θέσπισης διατάξεων στον Ποινικό Κώδικα για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος και για την ευθύνη των νομικών προσώπων. Στη συνέχεια εξηγούνται, υπό το φως της Κριτικής Εγκληματολογίας, οι παράγοντες που επιδρούν στην ποινική νομοθέτηση για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ισχυρών καθώς και η ιδεολογική-πολιτισμική λειτουργία του ποινικού δικαίου ως προς την διαμόρφωση των κοινωνικών αντιλήψεων για την έννοια και τα όρια της νομιμότητας. Τέλος, εξάγονται συμπεράσματα και διατυπώνονται προτάσεις για την αποτελεσματικότερη ποινική αντιμετώπιση της διαφθοράς και του οικονομικού εγκλήματος.
The phenomenon of corruption and financial crime has taken on increased dimensions due to the internationalization of transactions and the multiplication of technical capabilities and opportunities for the manifestation of the relevant illegal behaviors. Thus, it’s an ongoing challenge of taking measures to effectively combat them at international and national level. This graduate thesis will attempt to present the new provisions of the Penal Code (Laws 4619/2019, 4637/2019 and 4855/2021) regarding the confrontation of corruption and financial crime, the international reactions to these legislative changes, their critical evaluation, especially with regard to their influence on pending cases and on specific issues related to the repeal of Law 1608/1950, the criminal treatment of felonious infidelity against banks and the need to introduce provisions in the Penal Code for the protection of whistleblowers and for the liability of legal officers. Then, in the light of critical criminology, the factors that influence the criminal legislation to deal with the criminality of the powerful as well as the ideological-cultural function of criminal law in terms of shaping social perceptions of the meaning and limits of legality will be explained. Finally, conclusions will be drawn and proposals will be made for a more effective criminal response to corruption and financial crime.