Σκοπός: Η αποτύπωση της οργάνωσης, στελέχωσης, υποδομών και λειτουργίας των Οδοντιατρικών Τμημάτων των Κέντρων Υγείας (Κ.Υ.) του Ε.Σ.Υ. το 2025 και η διαχρονική σύγκριση με τα αντίστοιχα ευρήματα του 2012 με ίδια μεθοδολογία/ερωτηματολόγιο.

Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε πανελλαδική έρευνα πεδίου ειδικό αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο 77 ερωτήσεων, το οποίο ήταν το ίδιο (με ελάχιστες προσαρμογές) με αυτό αντίστοιχης πανελλαδικής έρευνας του 2012. Η πρόσκληση συμμετοχής απευθύνθηκε σε όλους τους οδοντιάτρους των Κ.Υ. του ΕΣΥ και τελικά συμμετείχαν 244 (ποσοστό απόκρισης 59,8% επί των 408 υπηρετούντων). Πραγματοποιήθηκε σύγκριση των αποτελεσμάτων της παρούσας έρευνας με την έρευνα του 2012σε συγκρίσιμες μεταβλητές μετα δύο δείγματα να είναι ανεξάρτητα. Ελήφθη άδεια από τις Διοικήσεις και των επτά Υγειονομικών Περιφερειών και τηρήθηκε πλήρως η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων καθώς και οι διεθνείς κανόνες δεοντολογίας της έρευνας.

Αποτελέσματα: Αναδεικνύονται επιμέρους βελτιώσεις έναντι του 2012, αλλά και επίμονες διαρθρωτικές αδυναμίες και υστερήσεις σε στελέχωση, υποδομές/εξοπλισμό και εφαρμογή πρωτοκόλλων, με αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την πρόσβαση σε αυτές.  Το πλαίσιο ερμηνείας ενισχύεται από τα πρόσφατα ευρήματα για τα υψηλά ποσοστά ανικανοποίητων αναγκών οδοντιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα, που υποδηλώνουν αδυναμία ανταπόκρισης του ΕΣΥ στην αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών οδοντιατρικής φροντίδας και σημαντικές ανισότητες πρόσβασης με έντονη κοινωνική διαστρωμάτωση.

Συμπεράσματα: Οι υπηρεσίες ΠΟΦ που παρέχουν τα Κ.Υ. του ΕΣΥ, παρά τις αδυναμίες και υστερήσεις, είναι πολύτιμες για τη στοματική υγεία τόσο του γενικού πληθυσμού όσο και, ιδίως, των ευάλωτων ομάδων. Ωστόσο, απαιτείται συστηματική αναβάθμιση με έμφαση στην ενίσχυση ανθρώπινων πόρων και υποδομών, την καθιέρωση προτύπων ποιότητας/δεικτών, την πλήρη ενσωμάτωση της οδοντιατρικής στην ΠΦΥ και την οργανωμένη παρέμβαση πρόληψης και αγωγής υγείας. Οι στοχευμένες παρεμβάσεις πολιτικής, στο πλαίσιο ενός συνεκτικού εθνικού σχεδίου δράσης για τη στοματική υγεία, μπορούν να μειώσουν τις ανισότητες και να βελτιώσουν βιώσιμα τους δείκτες στοματικής υγείας.

Purpose: To assess the organization, staffing, infrastructure, and operation of Dental Departments in Primary Health Care Centers (PHCCs) of the Greek NHS in 2025 and compare findings with 2012 using the same methodology.

Methods: A nationwide field survey employed a 77-item self-administered questionnaire, largely identical to that used in 2012. Invitations were sent to all dentists serving in PHCCs; 244 responded (response rate 59.8% of 408). Comparative analyses were conducted on comparable variables, treating the two samples as independent. Approvals were obtained from all seven Regional Health Authorities; data protection legislation and international research ethics were fully observed.

Results: While certain improvements versus 2012 are evident, persistent structural deficits remain in staffing, infrastructure/equipment, and protocol implementation, adversely affecting service quality and access. Recent evidence of high unmet dental care needs underscores limited NHS responsiveness and pronounced, socially stratified inequalities.

Conclusions: PHCC dental services are essential—especially for vulnerable groups—yet require systematic upgrading: reinforced human resources and infrastructure, quality standards/indicators, full integration of dental care into primary care, and organized prevention/health education. A coherent national oral health action plan could reduce inequalities and sustainably improve outcomes.