Σκοπός: Η παρούσα μελέτη έχει ως σκοπό τη διερεύνηση των ηγετικών στυλ που εφαρμόζονται από τα στελέχη της νοσηλευτικής υπηρεσίας σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία στην Ελλάδα και την επίδρασή τους στην επαγγελματική ικανοποίηση των εργαζομένων. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η σχέση μεταξύ μετασχηματιστικής, συναλλακτικής και παθητικής/αποφευκτικής ηγεσίας και των επιπτώσεών τους στην απόδοση, τη συνεργασία και την ψυχολογική ευημερία του νοσηλευτικού προσωπικού. Επιπλέον, αναλύονται οι διαφορές μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων αναφορικά με την εφαρμογή των συγκεκριμένων ηγετικών προσεγγίσεων.

Υλικό και μέθοδος: Η έρευνα βασίστηκε σε πρωτογενή δεδομένα που συλλέχθηκαν μέσω ερωτηματολογίου από νοσηλευτές και διοικητικά στελέχη δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων στην Ελλάδα. Το ερωτηματολόγιο περιλάμβανε ερωτήσεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά της ηγεσίας, το επίπεδο επαγγελματικής ικανοποίησης, καθώς και τη συνολική εργασιακή εμπειρία των συμμετεχόντων. Το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το MLQ (Multifactor Leadership Questionnaire), το οποίο αποτελεί ένα έγκυρο και αξιόπιστο εργαλείο για τη μέτρηση διαφορετικών ηγετικών στυλ. Συγκεκριμένα, αξιολογεί τη μετασχηματιστική, τη συναλλακτική και την παθητική/αποφευκτική ηγεσία, παρέχοντας πολύτιμα δεδομένα σχετικά με τον τρόπο άσκησης της ηγεσίας και τις επιπτώσεις της στους εργαζομένους. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση στατιστικών μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφικής στατιστικής, των συσχετίσεων και της πολλαπλής παλινδρόμησης, προκειμένου να εξεταστούν οι σχέσεις μεταξύ των ηγετικών στυλ και της επαγγελματικής ικανοποίησης. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με την χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS 22.0.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η μετασχηματιστική ηγεσία συσχετίζεται θετικά με την εργασιακή ικανοποίηση, την αύξηση της δέσμευσης και τη βελτίωση της απόδοσης των νοσηλευτών. Συγκεκριμένα, το 78% των ερωτηθέντων που εργάζονται υπό μετασχηματιστική ηγεσία δήλωσαν υψηλά επίπεδα ικανοποίησης, έναντι 52% όσων εργάζονται υπό συναλλακτική ηγεσία και μόλις 29% όσων εργάζονται υπό παθητική ηγεσία. Αντίθετα, το συναλλακτικό ηγετικό στυλ παρουσιάζει μικτή επίδραση, καθώς από τη μία πλευρά ενισχύει τη λειτουργική σταθερότητα μέσω ανταμοιβών, αλλά από την άλλη μπορεί να περιορίσει την αυτονομία και την καινοτομία. Επιπλέον, το 61% των συμμετεχόντων σε δημόσια νοσοκομεία ανέφεραν υψηλή εξάρτηση από τη συναλλακτική ηγεσία, έναντι 43% στα ιδιωτικά νοσοκομεία. Το παθητικό/αποφευκτικό ηγετικό στυλ φάνηκε να έχει αρνητική επίδραση, συνδέοντας την έλλειψη καθοδήγησης με αυξημένα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης (67%) και μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν διαφορές μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων, με τα ιδιωτικά να εμφανίζουν μεγαλύτερη έμφαση στη μετασχηματιστική ηγεσία (64%) και τα δημόσια να επηρεάζονται περισσότερο από το συναλλακτικό και παθητικό μοντέλο διοίκησης.

Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη ανέδειξε τη σημασία των ηγετικών στυλ στη νοσηλευτική διοίκηση και την επίδρασή τους στην επαγγελματική ικανοποίηση. Η μετασχηματιστική ηγεσία φάνηκε να προάγει την εργασιακή ικανοποίηση, τη δέσμευση και την απόδοση των νοσηλευτών, ενώ η συναλλακτική ηγεσία παρουσίασε μικτή επίδραση, παρέχοντας σταθερότητα αλλά περιορίζοντας την αυτονομία. Το παθητικό/αποφευκτικό ηγετικό στυλ συσχετίστηκε με αυξημένα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης και χαμηλότερη ικανοποίηση. Τα ιδιωτικά νοσοκομεία έτειναν να εφαρμόζουν περισσότερο μετασχηματιστική ηγεσία, ενώ στα δημόσια επικρατούσε το συναλλακτικό μοντέλο. Συνολικά, η ενίσχυση της μετασχηματιστικής ηγεσίας μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και της επαγγελματικής ευημερίας των νοσηλευτών.

Purpose: The purpose of this study is to investigate the leadership styles applied by the nursing service managers in public and private hospitals in Greece and their impact on employees' job satisfaction. Specifically, it examines the relationship between transformational, transactional, and passive/avoidant leadership styles and their effects on the performance, collaboration, and psychological well-being of nursing staff. Additionally, it analyzes the differences between public and private hospitals regarding the implementation of these leadership approaches

Method: The research was based on primary data collected through a questionnaire from nurses and administrative staff of public and private hospitals in Greece. The questionnaire included questions about leadership characteristics, professional satisfaction levels, and the overall work experience of the participants. The data analysis was performed using statistical methods, including descriptive statistics, correlations, and multiple regression, to examine the relationships between leadership styles and job satisfaction. The analysis was conducted using the statistical software SPSS22.0.

Results: The results of the study showed that transformational leadership is positively associated with job satisfaction, increased commitment, and improved performance of nurses. Specifically, 78% of respondents working under transformational leadership reported high levels of satisfaction, compared to 52% of those working under transactional leadership and only 29% of those working under passive leadership. In contrast, the transactional leadership style had a mixed impact, as it enhances operational stability through rewards but may limit autonomy and innovation. Moreover, 61% of participants in public hospitals reported a high reliance on transactional leadership, compared to 43% in private hospitals. The passive/avoidant leadership style appeared to have a negative impact, linking the lack of guidance with higher levels of professional burnout (67%) and reduced job satisfaction. Additionally, differences were observed between public and private hospitals, with private hospitals placing greater emphasis on transformational leadership (64%) while public hospitals were more influenced by the transactional and passive management models.

Conclusions: This study highlighted the significance of leadership styles in nursing management and their impact on job satisfaction. Transformational leadership was found to enhance job satisfaction, commitment, and nurse performance, whereas transactional leadership had mixed effects, providing stability but limiting autonomy. Passive/avoidant leadership was associated with increased levels of professional burnout and lower satisfaction. Private hospitals tended to adopt transformational leadership more frequently, while public hospitals relied more on the transactional model. Overall, strengthening transformational leadership can contribute to improving the quality of healthcare services and the professional well-being of nurses.