Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει πώς ο πολιτισμός συμβάλλει στην κοινωνική ενδυνάμωση, μέσα από τις πρακτικές της πολιτιστικής επικοινωνίας και τις εφαρμογές της πολιτιστικής συνταγογράφησης, εστιάζοντας στις βασικές προκλήσεις και τις προοπτικές τους. Ο σκοπός της εργασίας είναι να αναδείξει τον ρόλο των πολιτιστικών μονάδων, ως φορέων πολιτισμού, στην ενίσχυση της ψυχικής υγείας, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργούς συμμετοχής, μέσω της σύνδεσης του πολιτισμού με την πρόληψη της ψυχοκοινωνικής υγείας, καθώς και την υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Παράλληλα, εξετάστηκε ο ρόλος της πολιτιστικής επικοινωνίας στην ενίσχυση της σχέσης κοινού – πολιτισμικών μονάδων, ως προς την πρόσβαση, την ενημέρωση και τη συμμετοχή στις πολιτιστικές δράσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκαν 15 ημιδομημένες συνεντεύξεις, με στόχο να καταγραφούν προσωπικές εμπειρίες σχετικά με τον αντίκτυπο της πολιτιστικής συμμετοχής στην ψυχική ευεξία και υγεία, στη βελτίωση της προσβασιμότητας για κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και στην ενίσχυση της κοινωνικής ενδυνάμωσης. Στις συνεντεύξεις συμμετείχαν μέλη από το κοινό του πολιτισμού, καθώς και επαγγελματίες από τον χώρο του πολιτισμού και της ψυχικής υγείας. Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίστηκε σε ποιοτική θεματική ανάλυση, με στόχο την ανάδειξη μοτίβων και αφηγήσεων σχετικών με τη φροντίδα, την πρόσβαση και τη σύνδεση πολιτισμού και ψυχικής υγείας.
Τα ευρήματα αναδεικνύουν ότι, πέρα από την κυρίαρχη αντίληψη του πολιτισμού ως αισθητικής και ψυχαγωγικής εμπειρίας, αυτός μπορεί να διαδραματίσει έναν ουσιαστικό θεραπευτικό ρόλο, προσφέροντας ένα πλαίσιο έκφρασης, αυτοπραγμάτωσης και ενεργούς συμμετοχής. Παράλληλα, επισημάνθηκαν σοβαρά ελλείμματα στην ορατότητα, την προσβασιμότητα και τη θεσμική διασύνδεση μεταξύ πολιτιστικών και ψυχοκοινωνικών φορέων. Η πολιτιστική συνταγογράφηση αναδείχθηκε ως μια ιδιαίτερα καινοτόμος και απαραίτητη πρακτική, υπό την προϋπόθεση ότι πλαισιώνεται σωστά και υποστηρίζεται θεσμικά. Αναδείχθηκε, επίσης, η ανάγκη για εκπαίδευση των επαγγελματιών, ενίσχυση της διαθεσιμότητας πολιτιστικών δράσεων στην κοινότητα και θεσμική στήριξη για την ευρύτερη εφαρμογή τέτοιων πρακτικών. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι ο ρόλος του πολιτισμού ως μέσου κοινωνικής ενδυνάμωσης και ψυχοκοινωνικής φροντίδας δεν είναι επαρκώς αναγνωρισμένος από το ευρύ κοινό, γεγονός που καθιστά την πολιτιστική επικοινωνία ακόμη πιο κρίσιμη. Εξίσου, αναδείχθηκε η ανάγκη ενίσχυσης της πολιτιστικής επικοινωνίας, για καλύτερη προσβασιμότητα και κατανόηση των δράσεων, καθώς και για σχεδιασμό φιλικών ψηφιακών εργαλείων συμμετοχής. Ακόμα, επισημάνθηκε η σημασία της στην προώθηση μιας κουλτούρας φροντίδας και κοινωνικής συμπερίληψης, καθώς και στην ενσωμάτωση του πολιτισμού στις πολιτικές υγείας και κοινωνικής πρόνοιας.
Συμπερασματικά, η εργασία υπογραμμίζει ότι η ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ πολιτιστικών και ψυχοκοινωνικών φορέων μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για μια πιο ανθρώπινη και συμμετοχική προσέγγιση στην ψυχική υγεία. Μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να εστιάσει τόσο στην ανάπτυξη εργαλείων αξιολόγησης και βέλτιστων πρακτικών εφαρμογής της πολιτιστικής συνταγογράφησης σε διαφορετικά κοινωνικά και θεσμικά περιβάλλοντα, όσο και στις επικοινωνιακές στρατηγικές, παραδοσιακές και ψηφιακές, που επηρεάζουν την προσβασιμότητα, τη συμμετοχή και την αποτελεσματικότητα τέτοιων παρεμβάσεων.

This thesis explores how culture contributes to social empowerment through the practices of cultural communication and the implementation of Cultural Prescribing, focusing on key issues and future prospects. To this end, 15 semi-structured interviews were conducted to document lived experiences regarding the impact of cultural participation on mental well-being and health, improved accessibility to cultural activities for socially vulnerable groups, and the enhancement of social empowerment. The interviews involved individuals from the cultural public as well as professionals from the fields of culture and mental health. The findings highlight that, beyond the dominant view of culture as an aesthetic or recreational experience, it can play a meaningful therapeutic role by providing a framework for expression, self-actualization, and active participation. At the same time, significant deficits were identified in the visibility, accessibility, and institutional connectivity between cultural and psychosocial sectors. Cultural Prescribing emerged as a highly innovative and necessary practice, provided that it is properly framed and institutionally supported. Moreover, the study emphasizes the importance of cultural communication in shaping public awareness, improving access, and designing inclusive strategies—both physical and digital—that promote a culture of care and social inclusion. Cultural communication is found to play a crucial role in connecting cultural institutions with the public, influencing engagement, participation, and the integration of culture into health and social welfare policies.