Οι κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές που έχουν λάβει χώρα τις τελευταίες δεκαετίες στον δυτικό κόσμο έχουν επηρεάσει σημαντικά τη λειτουργία πολιτιστικών φορέων. Αυτοί οι οργανισμοί πλέον υιοθετούν μοντέλα οργάνωσης και διαχείρισης που θυμίζουν τις δομές των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ειδικά τα μουσεία έχουν πάψει να θεωρούνται απλώς χώροι όπου φυλάσσονται εκθέματα. Σήμερα, λειτουργούν ως ενεργοί και πολύπλευροι οργανισμοί με αποστολή την παροχή γνώσης, τη δημιουργία κοινοτήτων, την προώθηση πολιτιστικών δράσεων και την ουσιαστική επικοινωνία με το κοινό τους, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους και στρατηγικές προσέγγισης.
Στο ξεκίνημα της μελέτης παρουσιάζονται θεωρητικά θεμέλια που σχετίζονται με τις έννοιες του πολιτισμού, των πολιτιστικών φορέων και του μουσείου, καθώς και η ιστορική εξέλιξή τους μέσα στον χρόνο. Εξετάζονται επίσης οι παράγοντες που επηρέασαν τη σημερινή τους μορφή και λειτουργία. Τα μουσεία, ως ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη σχέση τους με το κοινό. Για αυτόν τον λόγο έχουν ενσωματώσει στις πολιτικές τους στρατηγικές επικοινωνίας που στοχεύουν στη διατήρηση μακροχρόνιων και ουσιαστικών σχέσεων με τους επισκέπτες. Παράλληλα, προβάλλουν σημαντικές πρωτοβουλίες του παρελθόντος, οι οποίες συνέβαλαν στη διάσωση σημαντικών στοιχείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, που σε διαφορετική περίπτωση ίσως είχαν χαθεί. Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη μελέτη θεωριών που αφορούν την επικοινωνιακή πολιτική των σύγχρονων μουσείων, εστιάζοντας στις νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται και στις διαθέσιμες μεθόδους προσέγγισης και ενεργοποίησης του κοινού. Η ερευνητική προσέγγιση στηρίχθηκε στην ανασκόπηση ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας, μέσα από βιβλία, άρθρα και επιστημονικές μελέτες που αφορούν την επικοινωνία των μουσείων.
Ως μελέτη περίπτωσης επιλέχθηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ένας πολιτιστικός οργανισμός που φιλοξενεί πολύτιμα ιστορικά τεκμήρια του έθνους και υποστηρίζει ενεργά τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα. Το μουσείο έχει επίσης έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, υλοποιώντας ξεναγήσεις σε ομάδες επισκεπτών και παρουσιάζοντας εκθέσεις με σημαντικά αντικείμενα από τις συλλογές του. Η συλλογή των πληροφοριών σχετικά με την επικοινωνιακή πολιτική του μουσείου πραγματοποιήθηκε μέσω ποιοτικής έρευνας, με τη διεξαγωγή δομημένης συνέντευξης με τον Προϊστάμενο Επικοινωνίας, Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Χορηγιών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, διενεργήθηκε και ποσοτική έρευνα με τη χρήση ερωτηματολογίου προς τους επισκέπτες του μουσείου.
Μέσα από αυτή τη μελέτη περίπτωσης, αναλύονται εκτενώς τα μέσα και οι τρόποι με τους οποίους το μουσείο επικοινωνεί με το κοινό του. Παράλληλα, αξιολογούνται τα αποτελέσματα των δύο ερευνητικών μεθόδων, αναφορικά με τη στρατηγική επικοινωνίας, τους στόχους του οργανισμού και τη χρήση νέων τεχνολογικών εργαλείων από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

The social and political changes that have taken place in the Western world in recent decades have significantly affected the functioning of cultural institutions. These organizations are now adopting organizational and management models that are reminiscent of the structures of private businesses. Museums in particular have ceased to be considered simply as places where exhibits are kept. Today, they operate as active and multifaceted organizations with a mission to provide knowledge, create communities, promote cultural activities and communicate effectively with their audience, utilizing modern methods and outreach strategies.
At the beginning of the study, theoretical foundations related to the concepts of culture, cultural institutions and the museum are presented, as well as their historical evolution over time. The factors that influenced their current form and function are also examined. Museums, as living cells of society, give particular importance to their relationship with the public. For this reason, they have incorporated into their policies communication strategies that aim to maintain long-term and meaningful relationships with visitors. At the same time, they highlight important initiatives from the past, which contributed to the preservation of important elements of our cultural heritage, which might otherwise have been lost. This specific thesis focuses on the study of theories concerning the communication policy of modern museums, focusing on the new technologies used and the available methods of approaching and activating the public. The research approach was based on a review of Greek and international literature, through books, articles and scientific studies concerning communication of museums.
The Archaeological Museum of Thessaloniki was chosen as a case study, a cultural institution that hosts valuable historical artifacts of the nation and actively supports modern scientific research. The museum also has an intense cultural activity, implementing guided tours for groups of visitors and presenting exhibitions with important objects from its collections. The collection of information regarding the museum's communication policy was carried out through qualitative research, by conducting a structured interview with the Head of Communication, Education and Sponsorship Development of the Archaeological Museum of Thessaloniki. In addition, quantitative research was also conducted using a questionnaire to museum visitors.
Through this case study, the means and ways in which the museum communicates with its audience are extensively analyzed. At the same time, the results of the two research methods are evaluated, regarding the communication strategy, the goals of the organization and the use of new technological tools by the Archaeological Museum of Thessaloniki.