Σκοπός:  Η παρούσα εργασία διερευνά την εξέλιξη του συνολικού προσδόκιμου επιβίωσης κατά τη γέννηση στο πληθυσμό των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.27) κατά την περίοδο 2009-2023, με στόχο όχι μόνο την αποτύπωση της χρονικής μεταβολής του δείκτη, αλλά και την ανάδειξη της συσχέτισής του με κρίσιμους παράγοντες, όπως είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και η γεωγραφική (περιφερειακή) κατανομή των χωρών.

Μεθοδολογία: Τα δεδομένα αναφορικά με το συνολικό προσδόκιμο επιβίωσης κατά τη γέννηση του πληθυσμού των 27 χωρών της Ε.Ε., για κάθε έτος της περιόδου μελέτης, αντλήθηκαν από τη Eurostat.

Αποτελέσματα: Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι, παρότι το συνολικό προσδόκιμο επιβίωσης κατά τη γέννηση στον πληθυσμό της Ε.Ε.27 αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 2,32 έτη την περίοδο 2009-2023, η εξέλιξη δεν ήταν ομοιόμορφη σε όλες τις χώρες. Η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αν και ξεκίνησε από τη χαμηλότερη αφετηρία, σημείωσε τη μεγαλύτερη μέση αύξηση των 2,84 ετών. Σε επίπεδο κρατών, η Λιθουανία σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση (+4,7 έτη), ενώ η Βουλγαρία παρουσίασε τη μεγαλύτερη επιμέρους αύξηση κατά την περίοδο 2020-2023 (+2,5 έτη). Αντίθετα, η Φινλανδία ήταν η μόνη χώρα με αρνητική μεταβολή στο προσδόκιμο επιβίωσης (-0,4 έτη). Παράλληλα, καταγράφηκε αρνητική στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ του μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ και της μεταβολής του συνολικού προσδόκιμου επιβίωσης κατά τη γέννηση στις περιόδους κρίσης (2009-2013 και 2020-2023), ενώ απουσίαζε σε περιόδους σταθερότητας (2014-2019).

Συμπεράσματα: Παρά τη συνολική αύξηση του συνολικού προσδόκιμου επιβίωσης κατά τη γέννηση στην Ε.Ε. την περίοδο 2009-2023, υπάρχουν σημαντικές ενδοευρωπαϊκές ανισότητες. Τονίζεται η ανάγκη για στοχευμένες, προσαρμοσμένες και ανθεκτικές πολιτικές δημόσιας υγείας, ικανές να περιορίσουν τις υψηλές αποκλίσεις.

Aim: This study investigates the trends of total life expectancy at birth in the population of the 27 EU member states (EU27) during the period 2009-2023, aiming not only to capture the temporal changes of the indicator, but also to highlight its correlation with key factors such as GDP per capita and the geographical (regional) distribution of the countries.

Methodology: Data on total life expectancy at birth for the population of the 27 EU countries, for each year of the study period, were obtained from Eurostat.

Results: The results indicate that, although total life expectancy at birth in the EU-27 population increased by an average of 2,32 years during the period 2009-2023, the trend was not uniform across all countries. Central and Eastern Europe, despite starting from the lowest baseline, recorded the largest average increase of 2,84 years. At the country level, Lithuania showed the greatest increase (+4,7 years), while Bulgaria recorded the largest individual increase during the period 2020-2023 (+2,5 years). In contrast, Finland was the only country with a negative change in life expectancy (-0,4 years). At the same time, a statistically significant negative correlation was observed between average GDP per capita and the change in life expectancy at birth during crisis periods (2009-2013 and 2020-2023), whereas no such relationship was present during periods of stability (2014-2019).

Conclusions: Despite the overall increase in total life expectancy at birth in the EU during the period 2009-2023, significant intra-European inequalities remain. This underlines the need for targeted, adaptive, and resilient public health policies capable of reducing the wide disparities.