Περίληψη

Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει αναδειχθεί σε κεντρική έννοια του παγκόσμιου διαλόγου, επιδιώκοντας την ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής ισότητας, περιβαλλοντικής προστασίας και, ολοένα περισσότερο, του πολιτισμού ως τέταρτου πυλώνα (UNESCO, 2013). Αν και ο πολιτισμός δεν αποτελεί ακόμη αυτόνομο Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG), η εγκάρσια συμβολή του στη βιωσιμότητα είναι προφανής. Στο πλαίσιο αυτό, το θέατρο – μια αρχαία αλλά διαρκώς εξελισσόμενη μορφή πολιτισμικής έκφρασης – αναδεικνύεται σε ισχυρό μέσο προώθησης των αρχών της βιωσιμότητας και ενίσχυσης της κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Μέσα από τα θέματα, τις δημιουργικές πρακτικές και τη συμμετοχή της κοινότητας, η θεατρική πράξη μπορεί να συμβάλει σε βασικούς Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, όπως η ισότητα των φύλων, η μείωση της φτώχειας, η δράση για το κλίμα και η κοινωνική ένταξη, υιοθετώντας παράλληλα βιώσιμες πρακτικές παραγωγής.

Η παρούσα μελέτη εξετάζει το θέατρο ως φορέα βιώσιμης πολιτιστικής παρέμβασης, εστιάζοντας στις μελέτες περίπτωσης του Εθνικού Θεάτρου και του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν. Μέσα από την ανάλυση των παραγωγών, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των δράσεών τους με την κοινότητα, η έρευνα αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο οι θεσμοί αυτοί ενσωματώνουν τη βιωσιμότητα στην καλλιτεχνική τους αποστολή και συμβάλλουν ευρύτερα στον πολιτιστικό και κοινωνικό μετασχηματισμό, σε ευθυγράμμιση με τους στόχους της Ατζέντας 2030.

Sustainable development has become a central concept in global discourse, emphasizing the balance between economic growth, social equity, environmental protection, and, increasingly, culture as a fourth pillar (UNESCO, 2013). Although culture is not yet an autonomous Sustainable Development Goal (SDG), its transversal contribution to sustainability is evident. Within this framework, theatre—an ancient yet dynamic cultural form—emerges as a powerful medium for advancing the principles of sustainability and fostering social and environmental awareness. Through its themes, creative practices, and community engagement, theatre can address key SDGs such as gender equality, poverty reduction, climate action, and social inclusion, while also adopting sustainable production methods.

This study investigates theatre as a vehicle for sustainable cultural intervention, focusing on the case studies of the National Theatre of Greece and the Art Theatre Karolos Koun. By examining their productions, educational programmes, and community initiatives, the research highlights how these institutions integrate sustainability into their artistic missions and contribute to broader cultural and social transformation toward the goals of the 2030 Agenda.