Ψηφιακό Μουσείο: Βαθμός ψηφιακού μετασχηματισμού των ελληνικών μουσείων και οι προκλήσεις του σύγχρονου κυβερνομουσείου με επικοινωνιακούς, πληροφοριακούς και οικονομικούς όρους. Το επόμενο βήμα για τη μουσειακή / μουσειολογική αντίληψη στην Ελλάδα

Cyber Museum: Degree of digital transformation of Greek museums and the challenges of the modern cyber museum in communication, information and financial terms. The next step for the museum / museological perception in Greece. (english)

  1. MSc thesis
  2. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
  3. Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων (ΔΠΜ)
  4. 20 September 2025
  5. Ελληνικά
  6. 199
  7. ΚΕΝΤΕΡΕΛΙΔΟΥ ΚΛΕΙΩ
  8. ΚΕΝΤΕΡΕΛΙΔΟΥ ΚΛΕΙΩ | ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ | ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΚΑΝΤΖΙΑΣ
  9. ΚΥΒΕΡΝΟΜΟΥΣΕΙΟ | ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ | ΥΛΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΜΨΥΧΟΙ ΠΟΡΟΙ | ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΣΟΔΩΝ
  10. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ/ΔΠΜ61
  11. 2
  12. 17
  13. 32
    • Θεωρητικός προβληματισμός: Τα κυβερνο-μουσεία, διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, παρέχουν στο ευρύ κοινό υπηρεσίες που επιτρέπουν τη συμμετοχή στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, τουλάχιστον σε πληροφοριακό επίπεδο και σε επίπεδο οπτικής επαφής με τα αντικείμενα που συνθέτουν το πολιτιστικό απόθεμα. Εκπληρώνουν έναν βαθμό διαδικτυακής αυτονομίας μέσω της οποίας ασκείται επικοινωνιακή πολιτική που δεν είναι ανεξάρτητη από τις δράσεις οι οποίες υλοποιούνται στον φυσικό χώρο των μουσείων (μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, διάφορες εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα κ.ά.) Είναι ένα ζήτημα ωστόσο σε ποιον βαθμό επιτυγχάνεται η αυτονομία των ελληνικών κυβερνο-μουσείων και ποιοι τρόποι θεωρούνται αποτελεσματικότεροι για την επικοινώνηση των δράσεών τους στο ευρύ κοινό. Επίσης, τίθεται το ερώτημα για τις πραγματικές προθέσεις της πολιτείας να είναι πραγματικά αυτόνομα τα κυβερνο-μουσεία και όχι δέσμια μιας λογικής αποκόμισης εσόδων που απαιτεί την επίσκεψη στον φυσικό μουσειακό χώρο για την ευόδωσή της.

      Μεθοδολογία: Για να επιβεβαιωθεί ή να αναιρεθεί η θεωρία σχεδιάστηκε μια ποιοτική έρευνα και υλοποιήθηκε μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων δεκαπέντε ερωτήσεων με πληθυσμό-στόχο δώδεκα αρχαιολόγους-μουσειολόγους που εργάζονται στην Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία, στις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων. Τέθηκαν τρία ερευνητικά ερωτήματα που σχετίζονταν α) με την τρέχουσα αντίληψη για τη φύση του ελληνικού κυβερνο-μουσείου, β) με τον βαθμό αυτονομία του και τις κατευθύνσεις προς τις οποίες κινείται η επικοινωνιακή του πολιτική και γ) με τις προϋποθέσεις που θεωρούνται απαραίτητες για την επιτυχή άσκησή της αλλά και για την ανάπτυξη μιας αυτονομίας η οποία θα απεγκλώβιζε τα κυβερνο-μουσεία από τα φυσικά τους ανάλογα.

      Αποτελέσματα και προτάσεις: Είναι αναγκαίο να απαγκιστρωθούν τα ελληνικά κυβερνο-μουσεία από τη λογική της προώθησης των φυσικών μουσείων, ώστε ο Πολιτισμός να είναι διαθέσιμος με δημοκρατικούς όρους, που δεν επηρεάζονται από φυσικά και χρονικά εμπόδια. Η αγορά εισιτηρίου για διαδικτυακή επίσκεψη θα μπορούσε να αποτελέσει λύση αλλά και πάλι θα απομειωνόταν ο εκδημοκρατισμός του διαδικτύου και η λογική της διαχείρισης του Πολιτισμού προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης του δημοσίου συμφέροντος. Προέχει σαφώς η αντιμετώπιση της υποστελέχωσης προσωπικού των Εφορειών Αρχαιοτήτων και η αύξηση των υλικών πόρων, ενώ θα μπορούσε να λάβει χώρα και η αναπροσαρμογή του θεσμικού πλαισίου ώστε να παραμένει μέρος των εσόδων των μουσείων στη διάθεσή τους για αυτοδιαχείριση, χωρίς να μεσολαβεί ο ΟΔΑΠ και γενικότερα το ελληνικό δημόσιο. Είναι αμφίβολο ωστόσο αν το κράτος έχει την πρόθεση να παραχωρήσει μέρος των εσόδων του χωρίς προηγουμένως να τα συγκεντρώσει και να τα αναδιανείμει σύμφωνα με προτεραιότητες, που το ίδιο θέτει σε μια «λογική» σειρά.

    • Theoretical reflection: Cyber-museums, internationally and in our country, provide the general public with services that allow participation in the management of cultural heritage, at least at an informational level and at the level of visual contact with the objects that make up the cultural stock. They fulfill a degree of online autonomy through which exercised communication policy is is not independent of the actions that are implemented in the physical space of museums (permanent and temporary exhibitions, various events, educational programs, etc.). It is a question, however, to what extent the autonomy of Greek cyber-museums is achieved and what methods are considered more effective for communicating their actions to the general public. Also, a question arises about the real intentions of the state for cyber-museums to be truly autonomous and not bound by a revenue collection logic that requires a visit to the physical museum space for its success.

      Methodology: In order to confirm or refute the theory, a qualitative study was designed and implemented through semi-structured interviews of fifteen questions with a target population of twelve archaeologists-museologists working in the Greek Archaeological Service, in the local Ephorates of Antiquities. Three research questions were posed that related to a) the current perception of the nature of the Greek cyber-museum, b) the degree of its autonomy and the directions in which its communication policy is moving and c) the conditions considered necessary for its successful exercise but also for the development of an autonomy that would free cyber-museums from their physical counterparts.

      Results and suggestions: It is necessary to unhook Greek cyber-museums from the logic of promoting physical museums, so that Culture is becoming available on democratic terms, not affected by physical and temporal obstacles. Buying a ticket for an online visit could be a solution, but it would still undermine the democratization of the Internet and the logic of managing Culture towards fulfilling the public interest. Clearly, addressing the understaffing of the Ephorates of Antiquities and increasing material resources is paramount, while the institutional framework could also be adjusted so that part of the museums' revenues could remain at their disposal for self-management, without the intervention of the ODAP and the Greek public in general. It is doubtful, however, whether the state intends to grant part of its revenues without first collecting and redistributing them according to priorities, which itself sets in a “logical” order.

  14. Hellenic Open University
  15. Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές