Οι νοσηλευτές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της φροντίδας των ασθενών διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο ως προς αυτή, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν υψηλά ποσοστά εξουθένωσης. Απεναντίας, οι νοσηλευτές με ικανοποιητικά επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας επιδεικνύουν βελτιωμένους μηχανισμούς αντιμετώπισης, προσαρμοστικότητας και ικανότητες ανάκαμψης από τις αντιξοότητες Μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα το άγχος στον χώρο εργασίας, να μετριάσουν την επαγγελματική εξουθένωση και να διατηρήσουν την ευημερία τους, στο χώρο εργασίας τους, παρέχοντας παράλληλα ποιοτική φροντίδα στους ασθενείς.

Σκοπός. Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι, να διερευνήσει την επαγγελματική ικανοποίηση και την εργασιακή εξουθένωση των νοσηλευτών, σε σχέση με την ποιότητα ζωής τους και τη συσχέτισή τους με τα δημογραφικά/επαγγελματικά χαρακτηριστικά καθώς και τα επίπεδα της ψυχικής τους ανθεκτικότητας.

Υλικό-Μέθοδος. Ο πληθυσμός-στόχος της μελέτης αποτελείται από  νοσηλευτές/τριες, προερχόμενους/ες από δημόσιο νοσοκομείο, της ΠΕ Αττικής. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα σύνολο ερωτηματολογίων, σχετικά με τα κοινωνικό/ δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά του εν λόγω πληθυσμού-στόχου, μαζί με τις κλίμακες μέτρησης της ανθεκτικότητας, της επαγγελματικής εξουθένωσης και της ποιότητας της επαγγελματικής ζωής. Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 26.0

Αποτελέσματα. Αναφορικά με την Κλίμακα Επαγγελματικής Εξουθένωσης, η μέση τιμή για τη διάσταση της «προσωπικής εξουθένωσης είναι SD=15,9 μονάδες, για τη διάσταση της «εργασιακής εξουθένωσης SD=14,8 μονάδες, και για τη «συναναστροφής με ασθενείς» SD=17,5 μονάδες, υποδηλώνοντας υψηλά επίπεδα για τα τις δύο πρώτες και μέτρια για την τελευταία διάσταση αντίστοιχα.

Αναφορικά με την Κλίμακα Ποιότητας Επαγγελματικής Ζωής, η μέση τιμή για τη διάσταση  «Ικανοποίηση συμπόνιας» είναι SD=7,1 μονάδες, για τη διάσταση «Δευτερογενές τραυματικό στρες» SD=4,9 μονάδες και αντίστοιχα για τη διάσταση «Επαγγελματική εξουθένωση» SD=4,2 μονάδες. Οι μέσες τιμές των διαστάσεων αυτών υποδηλώνουν μέτρια επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης. Η μέση τιμή της βαθμολογίας, για την Κλίμακα της Ψυχικής Ανθεκτικότητας, είναιSD=4,4 μονάδες, υποδηλώνοντας μέτρια επίπεδα ανθεκτικότητας του δείγματος.

Πραγματοποιήθηκε η συσχέτιση μεταξύ των Κλιμάκων της Επαγγελματικής Εξουθένωσης, της Ποιότητας Επαγγελματικής Ζωής και της Ψυχικής Ανθεκτικότητας, κατά τις οποίες, τα αυξημένα επίπεδα στις διαστάσεις της Επαγγελματικής Εξουθένωσης σχετιζόταν με χαμηλότερα επίπεδα «ικανοποίησης συμπόνιας» και αυξημένα επίπεδα «επαγγελματικής εξουθένωσης». Επιπλέον, τα αυξημένα επίπεδα της Ψυχικής Ανθεκτικότητας του δείγματος σχετιζόταν με αυξημένα επίπεδα στη διάσταση «ικανοποίησης της συμπόνιας» και μειωμένα επίπεδα στη διάσταση «επαγγελματικής εξουθένωσης» για την Κλίμακα της Ποιότητας Επαγγελματικής Ζωής.

Ακολούθησε η μονομεταβλητή ανάλυση για τις διαστάσεις της Κλίμακας Ποιότητας Επαγγελματικής Ζωής, ανάλογα με τα δημογραφικά και εργασιακά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων, όπου η διάσταση της «ικανοποίησης της συμπόνοιας» σχετίστηκε αρνητικά με όσους εργαζόταν στη ΜΕΘ, ενώ η διάσταση «επαγγελματικής εξουθένωσης» σχετίστηκε θετικά με τους εργαζόμενους στη ΜΕΘ. Η βαθμολογία ανάλογα με το δευτερογενές μετατραυματικό στρες δεν βρέθηκε να διαφέρει στατιστικά με τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων. Αντιστοίχως για τις διαστάσεις της Κλίμακας της Επαγγελματικής Εξουθένωσης, μόνο εκείνη της «επαγγελματικής εξουθένωσης» βρέθηκε να σχετίζεται θετικά με την εργασία στη ΜΕΘ. Επιπλέον, η επάρκεια προσωπικού σχετιζόταν σημαντικά και αρνητικά με την προσωπική και εργασιακή εξουθένωση. Από τη μονομεταβλητή ανάλυση για την Κλίμακα Ψυχικής Ανθεκτικότητας με τα χαρακτηριστικά του δείγματος, δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικές διαφορές.Τέλος, πραγματοποιήθηκαν πολυπαραγοντικές γραμμικές παλινδρομήσεις, ώστε να διερευνηθούν (ι) οι παράγοντες που σχετίζονται ανεξάρτητα με τις διαστάσεις της ποιότητας της επαγγελματικής ζωής, έχοντας ως εξαρτημένες μεταβλητές τις υπόλοιπες κατ’ αντιστοιχία κλίμακες, τα δημογραφικά, και τα επαγγελματικά στοιχεία του δείγματος. Από αυτές βρέθηκε πως, η διάσταση «ικανοποίηση της συμπόνοιας σχετίζεται θετικά με τα επίπεδα της ψυχικής ανθεκτικότητας και αρνητικά με τη διάσταση της «προσωπικής εξουθένωσης». Η διάσταση της «επαγγελματικής εξουθένωσης» σχετίζεται αρνητικά με τα επίπεδα της ψυχικής ανθεκτικότητας ενώ η «διάσταση του δευτερογενούς τραυματικού stress» σχετίζεται θετικά με τις διαστάσεις της προσωπικής και επαγγελματικής εξουθένωσης».  (ιι) Αντίστοιχα, διερευνήθηκαν οι  παράγοντες που σχετίζονταν ανεξάρτητα με τις διαστάσεις της Κλίμακας Επαγγελματικής Εξουθένωσης, με εξαρτημένες μεταβλητές τις βαθμολογίες στις διαστάσεις αυτές και ανεξάρτητες τα δημογραφικά και εργασιακά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων, καθώς και την ψυχική ανθεκτικότητα. Βρέθηκε πως, ο παράγοντας  «επάρκεια προσωπικού» σχετιζόταν αρνητικά με τη διάσταση της «προσωπικής εξουθένωσης» ενώ η διάσταση της επαγγελματικής εξουθένωσης θετικά με την εργασία στη ΜΕΘ. 

Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά δεν έδωσαν κανένα στατιστικά σημαντικό αποτέλεσμα στις συσχετίσεις με τις κλίμακες της Επαγγελματικής Εξουθένωσης, της Ποιότητας Επαγγελματικής Ζωής και της Ψυχικής Ανθεκτικότητας ούτε και ως ανεξάρτητες μεταβλητές στις πολυπαραγοντικές γραμμικές παλινδρομήσεις.

Nurses are at the forefront of patient care, playing a vital role in healthcare delivery, which often results in high levels of burnout. In contrast, nurses with adequate levels of psychological resilience exhibit improved coping mechanisms, adaptability, and recovery capacity in the face of adversity. These individuals are better equipped to manage workplace stress, mitigate professional burnout, and maintain their well-being while continuing to provide high-quality patient care.

Aim. The aim of the present research study is to investigate the professional satisfaction and occupational burnout among nurses in relation to their quality of life, and to examine the associations between these variables and their demographic/professional characteristics, as well as their levels of psychological resilience.

Materials and Methods. The target population consisted of nurses employed at a public hospital within the Attica region. Data were collected using a set of questionnaires that assessed the socio-demographic and professional characteristics of the participants, along with validated scales measuring resilience, occupational burnout, and professional quality of life. Statistical analysis was conducted using SPSS version 26.0.

Results. With regard to the Burnout Scale, the mean scores were as follows: personal burnout (SD = 15.9), work-related burnout(SD = 14.8), and client-related burnout (SD = 17.5), indicating high levels in the first two dimensions and moderate levels in the third.

In terms of the Professional Quality of Life Scale, the mean scores were: compassion satisfaction (SD = 7.1), secondary traumatic stress (SD = 4.9), and burnout (SD = 4.2). These mean values reflect moderate levels of professional burnout. The Resilience Scale yielded a mean score of SD = 4.4, indicating moderate levels of resilience among participants.

Correlation analyses between the Burnout Scale, the Professional Quality of Life Scale, and the Resilience Scale showed that increased levels in burnout dimensions were associated with lower compassion satisfaction and higher burnoutscores. Furthermore, higher resilience levels correlated positively with compassion satisfaction and negatively with burnout on the Professional Quality of Life Scale.

Univariate analyses revealed that working in an ICU (Intensive Care Unit) was negatively associated with compassion satisfaction and positively associated with professional burnout. No statistically significant differences were observed in secondary traumatic stress scores across participant characteristics. Similarly, only the professional burnout dimension of the Burnout Scale was positively associated with ICU work. Staff adequacy was significantly and negatively associated with both personal and work-related burnout. Univariate analysis for the Resilience Scale showed no statistically significant differences based on participant characteristics.

Multivariate linear regression analyses were conducted to further investigate:
(i) Factors independently associated with the dimensions of professional quality of life, using the remaining scales, demographic, and occupational variables as independent predictors. The results indicated that compassion satisfactionwas positively associated with resilience levels and negatively associated with personal burnout. Burnout was negatively associated with resilience, while secondary traumatic stress was positively associated with personal and professional burnout.

(ii) Factors independently associated with the Burnout Scale dimensions, using these as dependent variables and the demographic/professional characteristics and resilience levels as independent variables. The variable staff adequacy was negatively associated with personal burnout, and professional burnout was positively associated with working in the ICU.