Περιβαλλοντική Καμπύλη Kuznets (EKC), εκπομπές CO₂ ανά κάτοικο, οικονομική μεγέθυνση, Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ‑27), κατανάλωση ενέργειας, ανισότητα εισοδήματος, τουριστική ανάπτυξη, οικολογικό αποτύπωμα, άνοιγμα εμπορίου, στατιστικά πάνελ, μη γραμμικά υποδείγματα, διατομεακές διαφορές, περιβαλλοντική πολιτική, αποσύνδεση εκπομπών και ανάπτυξης, βιώσιμη ανάπτυξη
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
3
54
Η παρούσα μελέτη επανεξετάζει την υπόθεση της EKC στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27) από το 1974 έως το 2023, διερευνώντας εάν η οικονομική ανάπτυξη συνδέεται με περιβαλλοντικές βελτιώσεις. Χρησιμοποιώντας ένα σύνολο δεδομένων πάνελ που περιλαμβάνει τις κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO₂), το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) και μια σειρά κοινωνικοοικονομικών και ενεργειακών μεταβλητών ελέγχου, εκτιμώνται πολλαπλές προδιαγραφές μοντέλου, συμπεριλαμβανομένων απλών, μειωμένων, πλήρων και μετά το 1990 υποδειγμάτων. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν μια σχέση σχήματος U και όχι το συνήθως υποθετικό ανεστραμμένο U, γεγονός που υποδηλώνει ότι σε υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος, οι εκπομπές αρχίζουν να αυξάνονται και πάλι, αμφισβητώντας τις συμβατικές προσδοκίες της EKC. Η ανάλυσή ενσωματώνει μεταβλητές όπως η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων, η ένταση του τουρισμού, η εισοδηματική ανισότητα και το άνοιγμα του εμπορίου, παρέχοντας μια πιο λεπτή κατανόηση της δυναμικής των εκπομπών CO₂. Παρά τις μειώσεις των εκπομπών CO₂ στην ΕΕ τις τελευταίες δεκαετίες, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η αύξηση του εισοδήματος από μόνη της δεν εγγυάται τη μακροπρόθεσμη απαλλαγή από τον άνθρακα. Μεθοδολογικά, αντιμετωπίζεται η μη στασιμότητα και η ετερογένεια χρησιμοποιώντας παλινδρόμηση πάνελ σταθερών αποτελεσμάτων και συμπεριλαμβάνονται γραφήματα σκέδασης, συγκρίσεις μοντέλων και προσαρμοσμένες έναντι πραγματικών διαδρομών εκπομπών CO₂. Η συζήτηση πλαισιώνει τα ευρήματα στην ευρύτερη βιβλιογραφία, επισημαίνοντας τις περιφερειακές και τομεακές διαφορές, ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών της Δυτικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Επιπλέον, εξετάζονται εναλλακτικοί δείκτες, όπως το οικολογικό αποτύπωμα και οι εκπομπές σωματιδίων, για την αξιολόγηση της σημασίας της EKC πέραντων εκπομπών CO₂. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τους περιορισμούς της συλλογιστικής πολιτικής που βασίζεται στην EKC και απαιτούν ολοκληρωμένες προσεγγίσεις που περιλαμβάνουν καινοτομία, διαρθρωτική αποσύνδεση και στοχευμένη ρύθμιση.
This study revisits the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis in the context of the European Union (EU-27) from 1974 to 2023, investigating whether economic growth is associated with environmental improvements. Using a panel dataset that includes CO₂ emissions per capita, GDP per capita, and a range of socioeconomic and energy-related control variables, we estimate multiple model specifications, including simple, reduced, full, and post-1990 subsamples. The findings reveal a U-shaped relationship rather than the commonly hypothesized inverted U, suggesting that at higher income levels, emissions begin to rise again, challenging conventional EKC expectations. Our analysis incorporates variables such as fossil fuel consumption, tourism intensity, income inequality, and trade openness, providing a more nuanced understanding of emission dynamics. Despite emission reductions in the EU over recent decades, the results suggest that income growth alone does not guarantee long-term decarbonization. Methodologically, we address non-stationarity and heterogeneity using fixed-effects panel regression and include scatter plots, model comparisons, and fitted versus actual emissions paths. The discussion contextualizes the findings within the broader literature, highlighting regional and sectoral differences, particularly between Western and Eastern European countries. Furthermore, we consider alternative indicators such as the ecological footprint and particulate emissions to assess the EKC's relevance beyond CO₂. The results underscore the limitations of EKC-based reasoning for policy and call for integrated approaches that include innovation, structural decoupling, and targeted regulation.
Full text