Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη μελέτη της επικοινωνιακής στρατηγικής
των μουσείων Σύγχρονης Τέχνης στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Οι πολιτιστικοί
οργανισμοί του 21ου αι., έχουν υποστεί αλλεπάλληλες αλλαγές από την τεχνολογική
πρόοδο αλλά και από μια βαθύτερη αλλαγή στη συνείδηση και τις επιλογές του
κοινού. Η βιομηχανία του ελεύθερου χρόνου, στην οποία υπάγονται πλέον οι
μουσειακοί οργανισμοί, αποτελεί έναν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό τομέα καθώς
διεκδικεί μέρος του ελεύθερου χρόνου των επισκεπτών σε μια κοινωνία που όλα
κυλούν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Η επικοινωνία, αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο
στο νέο ρόλο των μουσείων ως οργανισμούς που στο επίκεντρο τους θέτουν τον
επισκέπτη και όχι τα εκθέματα. Ο εκμηδενισμός των αποστάσεων, η δυνατότητα
ανάρτησης δράσεων αλλά και η έναρξη διαλόγου με το κοινό, μπορούμε να
θεωρήσουμε ότι αποτέλεσε χρήσιμο εργαλείο για τους πολιτιστικούς οργανισμούς
του 21ου αιώνα. Ωστόσο, αυτό που εξετάζεται στην παρούσα εργασία, δεν αφορά
απλώς τη μετάβαση από τον αντικειμενο-κεντρισμό στον ανθρωπο-κεντρισμό. Ο
τρόπος χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα μουσεία, συνιστά ένα
ξεχωριστό αντικείμενο μελέτης. Η παρούσα, εξετάζει τον ρόλο των κοινωνικών
δικτύων ως εργαλεία επικοινωνιακής στρατηγικής για τη διαμόρφωση σχέσεων
μεταξύ μουσείων και κοινού. Για την πραγματοποίηση του στόχου της εργασίας, θα
προχωρήσουμε σε συγκριτική ανάλυση τριών σημαντικών πολιτιστικών οργανισμών:
του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoMA), του Εθνικού Μουσείου
Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) και του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη
και Ελίζας Γουλανδρή (ΙΒ&ΕΓ). Η μελέτη, αφορά τις πλατφόρμες του Instagram καιτου
Facebook, συγκρίνοντας τον τρόπο χρήσης (περιεχόμενο, συχνότητα ανάρτησης,
διαμόρφωση του μηνύματος) αλλά και την απήχηση που λαμβάνουν από το κοινό
(αριθμός σχολίων, αντιδράσεων, διενέργεια διαλόγου).
Στο πρώτο μέρος, παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο που αφορά την εξέλιξη της
επικοινωνίας και της τεχνολογίας στον πολιτιστικό τομέα. Στο δεύτερο μέρος,
αναλύονται διεξοδικά οι ψηφιακές ταυτότητες των τριών μουσείων, με στόχο την
ανάδειξη των επιμέρους στρατηγικών, της αισθητικής προσέγγισης και της
αλληλεπίδρασης με το κοινό. Μέσω της σύγκρισης που επιχειρείται, εξάγονται
χρήσιμα συμπεράσματα για τον τρόπο χρήσης των social media, από τους υπό
εξέταση φορείς. Τέλος, διατυπώνονται προτάσεις, αναφορικά με την αξιοποίηση των
τεχνολογικών εργαλείων στην ενεργότερη εμπλοκή του κοινού στο πολιτιστικό
γίγνεσθαι.

This study aims to examine the communication strategies of Contemporary Art
Museums through the use of social media. Cultural institutions in the 21st century
have undergone a series of transformations, driven by technological advancements
and a deeper shift in audience consciousness and preferences. As part of the broader
leisure industry, museums now compete for the public’s limited free time in a fastpaced society. Communication has become a vital element in redefining the role of
museums as visitor-centered organizations rather than exhibition-centered
institutions. The elimination of physical distance, the ability to promote events, and
the potential for initiating dialogue with audiences have made social media a
valuable tool for cultural institutions. However, what is examined in this paper does
not simply concern the transition from object-centrism to anthropocentrism. The
way in which museums use social media constitutes a separate subject of study. This
paper examines the role of social networks as tools of communication strategy for
shaping relationships between museums and the public.
To achieve the objective of the paper, we will proceed with a comparative analysis of
three important cultural organizations: the Museum of Modern Art in New York
(MoMA), the National Museum of Contemporary Art (EMST) and the Basil and Eliza
Goulandris Foundation Museum of Contemporary Art (B&EC). The study concerns
the Instagram and Facebook platforms, comparing the way they are used (content,
frequency of posting, message format) as well as the response they receive from the
public (number of comments, reactions, dialogue).
The first part of the study presents the theoretical framework concerning the
evolution of communication and technology in the cultural sector. The second part
offers an in-depth analysis of the digital identities of the three museums, highlighting
strategic choices, aesthetic approaches, and user interaction. Through the
comparative process, valuable insights are drawn regarding each institution’s use of
social media. Finally, the study proposes potential strategies for enhancing audience
engagement through technological tools.