Σκοπός- Ερευνητικά ερωτήματα: Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στο να διερευνήσει την εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας κατά την περίοδο 2019–2022, με έμφαση στις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Στόχος είναι η αποτύπωση των τάσεων και των διαφοροποιήσεων της δαπάνης τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και ανά Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ), καθώς και ο εντοπισμός των παραγόντων που σχετίζονται με την κατανομή και τη μεταβολή της.
Η ανάλυση επικεντρώνεται σε βασικά ερωτήματα όπως είναι η πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης κατά την ως άνω χρονική περίοδο, η συσχέτισή της με το μέγεθος των νοσοκομείων και τη γεωγραφική τους κατανομή, οι διαφορές ανά ΥΠΕ, καθώς και η σχέση της δαπάνης με τη νοσηλευτική δραστηριότητα (αριθμός και διάρκεια νοσηλειών). Επιπλέον, εξετάζονται οι άμεσες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας, καθώς και το κατά πόσο η αύξηση της δαπάνης αντανακλά την αύξηση της έντασης των νοσηλειών.
Υλικό (δείγμα) και μέθοδος: Η μελέτη βασίστηκε σε πρωτογενή δεδομένα που συλλέχθηκαν από 84 δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας για την περίοδο 2019–2022. Τα δεδομένα περιλαμβάνουν στοιχεία φαρμακευτικής δαπάνης, αριθμό νοσηλευθέντων, ημέρες νοσηλείας, καθώς και δημογραφικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά ανά ΥΠΕ. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση στατιστικών εργαλείων, όπως ο έλεγχος κανονικότητας, οι μη παραμετρικοί έλεγχοι, ο συντελεστής συσχέτισης Spearman και η ανάλυση γραμμικής παλινδρόμησης. Για την επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό λογισμικό SPSS 26.0.
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα ανέδειξαν σημαντική αύξηση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης την περίοδο 2019–2022, με ιδιαίτερη άνοδο τα έτη της πανδημίας. Η δαπάνη ήταν υψηλότερη στα μεγάλα και μεσαία νοσοκομεία, ενώ παρουσίαζε διαφοροποιήσεις ανά ΥΠΕ. Παράλληλα, παρατηρήθηκε θετική και ισχυρή συσχέτιση της φαρμακευτικής δαπάνης με τον αριθμό των νοσηλευθέντων και τη διάρκεια νοσηλείας. Η ανάλυση επιπλέον έδειξε ότι, αν και η νοσηλευτική δραστηριότητα μειώθηκε τα πρώτα έτη της πανδημίας, η φαρμακευτική δαπάνη συνέχισε να αυξάνεται, γεγονός που υποδηλώνει ενδεχόμενη αύξηση στο κόστος ή την ένταση της φαρμακευτικής αγωγής.
Συμπέρασμα: Η φαρμακευτική δαπάνη στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας αυξήθηκε σημαντικά την περίοδο της πανδημίας. Η αύξηση αυτή φαίνεται να σχετίζεται κυρίως με το μέγεθος των νοσοκομείων και τον αριθμό των νοσηλευόμενων ασθενών, υποδηλώνοντας μεταβολές στην ένταση και στο κόστος της φαρμακευτικής αγωγής. Τα ευρήματα αναδεικνύουν την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές παρακολούθησης και εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, ιδιαίτερα σε περιόδους κοινωνικοικονομικής κρίσης.
Purpose – Research Questions: This study aims to investigate the evolution of pharmaceutical expenditure in Greece's public hospitals during the period 2019–2022, with a particular focus on the impact of the COVID-19 pandemic. The objective is to map the trends and variations in expenditure at both the national level and across Regional Health Authorities (Y.P.E.), and to identify the factors associated with the allocation and changes in spending.
The analysis focuses on key questions such as the trajectory of pharmaceutical expenditure during the specified period, its correlation with hospital size and geographic distribution, differences across Regional Health Authorities, and its relationship with hospital activity (number and duration of hospitalizations). Furthermore, the study examines both the immediate and long-term effects of the pandemic, as well as the extent to which increased expenditure reflects the rising intensity of hospitalizations.
Materials and Methods: The study was based on primary data collected from 84 public hospitals in Greece for the period 2019–2022. The data included pharmaceutical expenditure, number of hospitalized patients, length of stay, as well as demographic and geographic information by Regional Health Authorities. Statistical analysis was performed using methods such as normality testing, non-parametric tests, Spearman correlation coefficient, and linear regression analysis. All data were processed using SPSS version 26.0.
Results: The results revealed a significant increase in hospital pharmaceutical expenditure during the study period, with a marked rise during the pandemic years. Spending was higher in large and medium-sized hospitals and varied significantly across Regional Health Authorities. A strong positive correlation was observed between pharmaceutical expenditure and both the number of hospitalized patients and the length of stay. Although hospital activity declined during the early pandemic years, pharmaceutical costs continued to rise, suggesting a possible increase in the cost or intensity of drug therapies.
Conclusion: Pharmaceutical expenditure in Greek public hospitals increased significantly during the pandemic period. This rise appears to be primarily associated with hospital size and the number of hospitalized patients, indicating changes in the intensity and cost of pharmaceutical care. The findings highlight the need for targeted policies to monitor and rationalize pharmaceutical spending, especially during periods of health system stress.
Κύριο μέρος της Διπλωματικής