Σκοπός: Η παρούσα μελέτη διερευνά το επίπεδο ψηφιακής εγγραμματοσύνης των ατόμων τρίτης ηλικίας και τη συσχέτισή του με την αντιλαμβανόμενη ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία.Σε μια εποχή όπου η πρόσβαση σε ψηφιακές πληροφορίες υγείας αυξάνεται διαρκώς, η μελέτη επιχειρεί να αποτυπώσει τόσο τις δυνατότητες όσο και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι στον τομέα της ψηφιακής υγειονομικής πληροφόρησης, με ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση διαδικτυακών πληροφοριών υγείας και συσχέτισή της με δείκτες της Σχετιζόμενης με την Υγεία Ποιότητας Ζωής (ΣΥΠΖ).

Μέθοδος: Ακολουθήθηκε η ποσοτική ερευνητική προσέγγιση με την χρήση ερωτηματολογίων, τα οποία διαμοιράστηκαν σε  ασθενείς/επισκέπτες τριών  νοσηλευτικών μονάδων. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν οι κλίμακες eHeals, SF36 και EQ-5D,  ενώ εφαρμόστηκαν στατιστικές αναλύσεις, περιλαμβανομένων πολλαπλών γραμμικών παλινδρομήσεων, για τη ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν  τις πτυχές της ποιότητας.

Αποτελέσματα:  44,7%  των 150 συμμετεχόντων έκανε χρήση του διαδικτύου, κυρίως μέσω κινητού  και από αυτούς, σχεδόν όλοι (97%) το αξιοποιούσαν για την αναζήτηση πληροφοριών υγείας. Οι πιο συχνές αναζητήσεις αφορούσαν συμπτώματα , ασθένειες και υγιεινές συμπεριφορές . Ως βασικά κίνητρα αναφέρθηκαν η ενημέρωση, η αναζήτηση γιατρού και η πρόθεση αλλαγής συνηθειών. Οι συμμετέχοντες δήλωσαν υψηλή ικανότητα εύρεσης  πληροφοριών , αλλά χαμηλή εμπιστοσύνη στην αξιολόγηση και χρήση τους. Από τις αναλύσεις προέκυψε ότι η μεγαλύτερη ηλικία, το γυναικείο φύλο, η χαμηλότερη μόρφωση , η ύπαρξη  χρόνιας πάθησης και η αγροτική διαμονή  σχετίζονται αρνητικά με την αντιλαμβανόμενη ποιότητα ζωής. Αντίθετα, η χρήση διαδικτύου για θέματα υγείας φάνηκε να σχετίζεται θετικά με τη ζωτικότητα, τη συναισθηματική και ψυχική λειτουργία. Ωστόσο τα ευρήματα δεν ανέδειξαν στατιστικά σημαντική σύνδεση μεταξύ του επιπέδου ψηφιακής εγγραμματοσύνης  (eHeals) και των επιμέρους πτυχών της ποιότητας ζωής, όπως αυτές αποτυπώνονται μέσω των εργαλείων SF36 και EQ-5D. Συνολικά η μελέτη καταδεικνύει πως η εξοικείωση με τις ψηφιακές τεχνολογίες μπορεί να ενισχύσει την αυτονομία και την ψυχολογική ευημερία των ηλικιωμένων ενισχύοντας έτσι την Σχετιζόμενη με την Υγεία Ποιότητα Ζωής (ΣΥΖΠ).

Συμπεράσματα: Η ψηφιακή εγγραμματοσύνη στην υγεία εμφανίζει θετική σύνδεση με τη ζωτικότητα, καθώς  και με τις συναισθηματικές και ψυχολογικές λειτουργίες στα ηλικιωμένα άτομα και αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την υποστήριξη της αυτοδιαχείρισης της υγείας στους ηλικιωμένους. Ωστόσο, απαιτείται και αξιοποίηση της κριτικής ψηφιακής ικανότητας, ιδιαίτερα στην αξιολόγηση και αξιοποίηση των πληροφοριών . Τα αποτελέσμα αναδεικνύουν τη ανάγκη  για στοχευόμενες παρεμβάσεις εκπαίδευσης και υποστήριξης, στο πλαίσιο μιας πιο συμπεριληπτικής υγειονομικής πολιτικής για την τρίτη ηλικία.

Purpose: The present study explores the level of digital literacy of older people and its correlation with perceived health-related quality of life. At a time when access to digital health information is constantly increasing, the study attempts to capture both the possibilities and difficulties faced by older people in the field of digital health information,   with  particular emphasis on the use of online health information and its correlation with indicators of the Health Related Quality of Life (HRQoL).

Method: The quantitative research approach was followed using questionnaires, which were distributed to 150 patients/visitors of three nursing units. In particular, the eHeals, SF36 and EQ-5D scales were used, while statistical analyses, including multiple linear regressions, were applied to investigate the factors related to the dimensions of quality.

Results: 44.7% of the   participants used the internet, mainly via mobile phone and of these, almost all (97%) used it to search for health information. The most frequent searches were for symptoms, illnesses and healthy behaviors. Participants reported a high ability to find information, but low confidence in evaluating and using it. From the analyses, it emerged that older age, female gender, lower education, the existence of a chronic disease and rural residence are negatively related to the perceived quality of life. In contrast, internet use for health issues appeared to be positively associated with vitality, emotional and mental functioning. Overall, the study demonstrates how familiarity with digital technologies can enhance the autonomy and psychological well-being of older people, thus enhancing the Health-Related Quality of Life (HRQoL).

Conclusions: Digital health literacy is positively related to the perceived quality of life of older people, especially at levels of psychological well-being, autonomy and social inclusion. However, critical digital competence is also required, especially in the evaluation and utilization of information. However the findings did not reveal a statistically significant association between the level of digital health literacy  (eHeals) and the individual dimensions of quality of life, as measured by the SF-36 and EQ-5D instruments.The results highlight the need for targeted education and support interventions, in the context of a more inclusive health policy for the elderly.