'ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ STEAM ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. ΜΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Applications of STEAM Education and Its Benefits in Inclusive Education: A Qualitative Exploration of Teachers' Perspectives (english)

  1. MSc thesis
  2. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ
  3. Μεταπτυχιακή Ειδίκευση Καθηγητών των Φυσικών Επιστημών (ΚΦΕ)
  4. 15 August 2025
  5. Ελληνικά
  6. 98
  7. ΓΚΙΟΛΜΑΣ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
  8. STEAM, συμπερίληψη, διεπιστημονικότητα, διαφοροποίηση, συνεργασία, βιωματική μάθηση
  9. ΚΦΕΔΕ
  10. 3
  11. 7
  12. 90
    • Η παρούσα εργασία είχε ως βασικό στόχο να διερευνήσει τον ρόλο των στρατηγικών STEAM στη δημιουργία συμπεριληπτικών περιβαλλόντων μάθησης, δίνοντας έμφαση στην ισότιμη συμμετοχή μαθητών με διαφορετικές ανάγκες ή ικανότητες. Με αφετηρία τη θεωρητική ανασκόπηση της συμπερίληψης και της μεθοδολογίας STEAM, σχεδιάστηκε ποιοτική έρευνα με ημι-δομημένες συνεντεύξεις εκπαιδευτικών που είχαν εμπειρία σχετικών εφαρμογών. Ως εργαλείο συλλογής δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν ερωτήσεις εστιασμένες στο πώς οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβάνονται τη συμπερίληψη, τα οφέλη και τις προκλήσεις της ενσωμάτωσης STEAM και τις τεχνικές που έχουν δοκιμάσει. Το δείγμα αποτέλεσαν δώδεκα εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων (γενικής και ειδικής αγωγής) από σχολεία που φιλοξενούν μαθητές με ευρύ φάσμα αναγκών. Η ανάλυση των συνεντεύξεων κατέδειξε ότι η STEAM, μέσα από δραστηριότητες τεχνολογικής κατασκευής και δημιουργικής έκφρασης, διευκολύνει τη συμμετοχή όλων των μαθητών, προσφέροντας πολλαπλούς ρόλους και κανάλια μάθησης. Οι εκπαιδευτικοί ανέφεραν αυξημένο ενθουσιασμό και αλληλεπίδραση από μαθητές που συνήθως παρουσιάζουν αδυναμίες στο παραδοσιακό μάθημα, ενώ επισήμαναν προβλήματα, όπως έλλειψη εξοπλισμού, περιορισμένο χρόνο και γραφειοκρατικούς φραγμούς. Ωστόσο, τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι η STEAM μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης συμπερίληψης, ιδίως όταν υποστηρίζεται από επιμόρφωση, συνεργασία μεταξύ ειδικοτήτων και θεσμική ενθάρρυνση διεπιστημονικών έργων. Συνολικά, η μελέτη δείχνει ότι η υιοθέτηση πρακτικών STEAM σε συμπεριληπτικές τάξεις ενισχύει την ομαδοσυνεργατική κουλτούρα, προσφέρει βιωματικές εμπειρίες και διευκολύνει την ανάδειξη δεξιοτήτων μαθητών που συχνά περιθωριοποιούνται, υπογραμμίζοντας την ανάγκη περαιτέρω υποστήριξης. Η συνολική εικόνα αναδεικνύει ότι οι μεθοδολογίες STEAM, συνδυάζοντας επιστημονική σκέψη με καλλιτεχνική έκφραση, μετατρέπουν τη διδασκαλία σε δυναμικό πεδίο ανακάλυψης, γεγονός που ευνοεί μαθητές με διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι εκπαιδευτικές κοινότητες οφείλουν να αναγνωρίσουν τη δυναμική αυτών των στρατηγικών, παρέχοντας ενδεδειγμένη επιμόρφωση και υλικοτεχνική στήριξη, ώστε να εδραιωθεί ένα συμπεριληπτικό σχολείο με διεπιστημονικό προσανατολισμό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η διάσταση που προσφέρει η STEAM ενισχύει τη προσπάθεια όλων των εκπαιδευτικών για μια σχολική κοινότητα, στην οποία κάθε παιδί συμμετέχει ενεργά και ουσιαστικά στη μάθηση.
    • The main objective of this paper was to explore the role of STEAM strategies in creating inclusive learning environments, emphasizing the equal participation of students with different needs or abilities. Starting with the theoretical review of inclusion and the STEAM methodology, a qualitative study was designed with semi-structured interviews with teachers who had experience of relevant applications. As a data collection tool, questions focused on how teachers perceive inclusion, the benefits and challenges of STEAM integration and the techniques they have tried were used. The sample consisted of twelve teachers of various specialties (general and special education) from schools that host students with a wide range of needs. The analysis of the interviews showed that STEAM, through technological construction and creative expression activities, facilitates the participation of all students, offering multiple roles and learning channels. Teachers reported increased enthusiasm and engagement from students who typically struggle with traditional instruction, while also citing challenges such as lack of equipment, limited time, and bureaucratic barriers. However, the results showed that STEAM can act as a catalyst for inclusion, especially when supported by training, cross-disciplinary collaboration, and institutional encouragement of interdisciplinary projects. Overall, the study shows that adopting STEAM practices in inclusive classrooms enhances a collaborative culture, provides hands-on experiences, and facilitates the development of skills in students who are often marginalized, highlighting the need for further support. The overall picture suggests that STEAM methodologies, by combining scientific thinking with artistic expression, transform teaching into a dynamic field of discovery, which benefits students with diverse educational needs. Educational communities must recognize the potential of these strategies, providing appropriate training and logistical support, in order to establish an inclusive school with an interdisciplinary orientation. In this way, the dimension offered by STEAM strengthens the effort of all educators for a school community, in which every child actively and meaningfully participates in learning.
  14. Hellenic Open University
  15. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές