Εισαγωγή: Η συνεχής εξέλιξη των ψηφιακών τεχνολογιών έχει οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στον τομέα της υγειονομικής φροντίδας, παγκοσμίως και στην Ελλάδα. Η πανδημία COVID-19 επιτάχυνε την υιοθέτηση ψηφιακών υπηρεσιών όπως η τηλεϊατρική και τα ηλεκτρονικά αρχεία υγείας. Η κατανόηση των στάσεων και των προτιμήσεων των πολιτών προς τις παραδοσιακές και ψηφιακές υπηρεσίες υγείας κρίνεται αναγκαία για τον σχεδιασμό υβριδικών και κοινωνικά αποδεκτών μοντέλων φροντίδας.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των προτιμήσεων και των προτεραιοτήτων των πολιτών ως προς τις παραδοσιακές και ψηφιακές υπηρεσίες υγείας, καθώς και η ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν τις σχετικές στάσεις.

Υλικό και μέθοδος: Στην έρευνα συμμετείχαν 200 πολίτες από διαφορετικές γεωγραφικές και κοινωνικές ομάδες στην Ελλάδα. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο ερωτηματολόγιο που περιελάμβανε δημογραφικά χαρακτηριστικά, ερωτήσεις σχετικά με την τεχνολογική εξοικείωση και στάσεις απέναντι στις υπηρεσίες υγείας. Η ανάλυση των στοιχείων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του λογισμικού SPSS.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν διαφοροποιημένες στάσεις των πολιτών απέναντι στα τρία υποθετικά σενάρια εξέλιξης του συστήματος υγείας, με μεγαλύτερη προτίμηση να συγκεντρώνει το υβριδικό μοντέλο παραδοσιακών και ψηφιακών υπηρεσιών (ΜΤ = 2,80). Όσον αφορά την άνεση, οι συμμετέχοντες ένιωθαν επίσης πιο άνετα με το υβριδικό σενάριο (ΜΤ = 2,53), ενώ η άνεση μειωνόταν σημαντικά για τα αποκλειστικά ψηφιακά μοντέλα.

Επιπλέον, το 64,5% των συμμετεχόντων προτίμησε τις ψηφιακές λύσεις λόγω ταχύτητας εξυπηρέτησης και το 59,0% λόγω εξοικονόμησης χρόνου και χρημάτων. Η πιο χρήσιμη ψηφιακή υπηρεσία θεωρήθηκε το ηλεκτρονικό αρχείο υγείας (ΜΤ = 3,85). Όμως, για επείγοντα περιστατικά, το 66,0% εξακολουθεί να προτιμά τις παραδοσιακές υπηρεσίες.

Καταγράφηκαν επίσης οι βασικές ανησυχίες των πολιτών για τη χρήση ψηφιακών λύσεων: η ασφάλεια των δεδομένων ανησύχησε το 46,5% του δείγματος, η ιδιωτικότητα το 46,0%, η έλλειψη εμπιστοσύνης στην τεχνολογία το 31,0%, και η δυσκολία στη χρήση το 26,0%.

Αναφορικά με την πρόθεση χρήσης ψηφιακών λύσεων, εφόσον η ιδιωτικότητα των δεδομένων ήταν απόλυτα διασφαλισμένη, οι πολίτες έδειξαν θετική στάση με μέση τιμή 1,96 (ΤΑ = 0,879), ενώ κανείς δεν επέλεξε την απάντηση «πολύ απίθανο», γεγονός που ενισχύει τη θετική προδιάθεση προς τη χρήση ψηφιακών εργαλείων.

Τέλος, αναδείχθηκαν και τα σημαντικότερα μειονεκτήματα ενός συστήματος υγείας που βασίζεται αποκλειστικά σε ψηφιακές υπηρεσίες: η δυσκολία πρόσβασης για άτομα χωρίς τεχνολογική εξοικείωση αναφέρθηκε από το 66,5% των συμμετεχόντων, η έλλειψη φυσικών κλινικών από το 46,5%, η περιορισμένη ανθρώπινη επαφή από το 40,5%, ενώ ως μικρότερη ανησυχία καταγράφηκε ο αυξημένος κίνδυνος παραβίασης δεδομένων (22,0%).

Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη επιβεβαιώνει την ανάγκη για σχεδιασμό δίκαιων, προσιτών και τεχνολογικά ώριμων υγειονομικών παρεμβάσεων που να ενσωματώνουν τις προτιμήσεις των πολιτών. Η υιοθέτηση υβριδικών μοντέλων φροντίδας φαίνεται να ανταποκρίνεται καλύτερα στις προσδοκίες και ανάγκες των πολιτών σε σχέση με την αποκλειστικά ψηφιακή ή παραδοσιακή φροντίδα.

Introduction: The continuous evolution of digital technologies has brought about significant changes in healthcare, both globally and in Greece. The COVID-19 pandemic accelerated the adoption of digital services such as telemedicine and electronic health records. Understanding citizens’ attitudes and preferences regarding both traditional and digital healthcare services is essential for the design of hybrid and socially accepted care models.

Purpose: The aim of this study is to investigate the preferences and priorities of citizens regarding traditional and digital healthcare services, as well as to analyze the factors that influence these attitudes.

Materials and Methods: The research involved 200 citizens from various geographic and social groups across Greece. Data was collected via an anonymous questionnaire including demographic information, technological familiarity, and questions related to attitudes toward healthcare services. Data analysis was conducted using SPSS software.

Results: The findings revealed varying citizen attitudes toward three hypothetical healthcare system models, with the hybrid model (coexistence of traditional and digital services) being the most preferred (Mean = 2.80). Participants also felt most comfortable with the hybrid model (Mean = 2.53), whereas discomfort increased significantly with fully digital systems.

Moreover, 64.5% of participants favored digital solutions due to faster service, while 59.0% cited time and cost savings. The most useful digital service was considered to be electronic health records (Mean = 3.85). However, for urgent medical issues, 66.0% of participants preferred traditional healthcare services.

Key concerns regarding the use of digital solutions included data security (46.5%), data privacy (46.0%), lack of trust in technology (31.0%), and difficulty of use (26.0%).

When asked how likely they would be to use digital solutions if data privacy were fully guaranteed, participants showed a strong willingness, with a mean score of 1.96 (SD = 0.879) and no respondents selecting “very unlikely.”

Finally, the major drawbacks of a fully digital healthcare system included: difficulty of access for those not familiar with technology (66.5%), lack of physical clinics and hospitals (46.5%), reduced human interaction in care (40.5%), and, to a lesser extent, increased risk of data breaches (22.0%).

Conclusions: This study confirms the need for fair, accessible, and technologically mature health interventions that incorporate citizens' preferences. Hybrid care models appear to better meet citizens’ expectations and needs compared to purely digital or traditional models