Εισαγωγή: Η χρήση των γενόσημων φαρμάκων έχει καταστεί θεμελιώδης στη σύγχρονη ιατρική, παρέχοντας μια οικονομικά αποδοτική εναλλακτική στα πρωτότυπα φάρμακα. Παρά την ισοδύναμη θεραπευτική τους δράση, η υιοθέτησή τους συχνά συνοδεύεται από προβληματισμούς σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους. Στην Ελλάδα, η προώθηση των γενόσημων εντάσσεται σε μια στρατηγική μείωσης των φαρμακευτικών δαπανών, ενώ η κατανόηση των οφελών και των προκλήσεων που συνδέονται με αυτά είναι κρίσιμη για την υγειονομική πολιτική και την πρόσβαση στη θεραπεία.

Σκοπός: Στόχος της παρούσας εργασίας είναι διερεύνηση των γνώσεων και απόψεων των φαρμακοποιών των κοινοτικών φαρμακείων του Νομού Αττικής αναφορικά με το ρόλο των γενόσημων φαρμάκων και η αναζήτηση της συσχέτισης των αντιλήψεών τους με συγκεκριμένα κοινωνικοδημογραφικά και εργασιακά χαρακτηριστικά.

Υλικό και Μεθοδολογία: Σε τυχαίο δείγμα 164 κοινοτικών φαρμακοποιών του νομού Αττικής διανεμήθηκε ηλεκτρονικά ερωτηματολόγιο με 26 ερωτήσεις σχετικά με τις αντιλήψεις, τη στάση και την εμπειρία των φαρμακοποιών για τα γενόσημα φάρμακα εκ των οποίων οι 25 συνιστούν την ελληνική μεταφρασμένη έκδοση του ερωτηματολογίου αυτοαναφοράς των Labiris et al. (2015), σε συνδυασμό με ερωτηματολόγιο κοινωνικοδημογραφικών παραμέτρων. Στο σύνολο της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν οι στατιστικοί έλεγχοι t-test, ANOVA με post hoc ανάλυση, θεωρώντας ως ελάχιστο επίπεδο αποδεκτής σημαντικότητας την τιμή p=0,05. Η στατιστική επεξεργασία έγινε με χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS 23.0.

Αποτελέσματα: Το 55,5% του δείγματος ήταν γυναίκες. Το 94,5% είχε χρησιμοποιήσει γενόσημα φάρμακα. Σχεδόν στο σύνολο τους (99,3%) οι ερωτηθέντες συμφωνούν/μάλλον συμφωνούν ότι ένα γενόσημο και ένα πρωτότυπο φάρμακο περιέχουν την ίδια δραστική ουσία και σε ποσοστό 92,7% συμφωνούν/μάλλον συμφωνούν ότι η δραστικότητα των γενόσημων φαρμάκων είναι ίδια με εκείνη των πρωτοτύπων. Στο ίδιο ποσοστό περίπου (92%) συμφωνούν/μάλλον συμφωνούν ότι η  ασφάλεια των γενόσημων φαρμάκων είναι ίδια με εκείνη των πρωτοτύπων, ενώ σε ποσοστό 77,5% συμφωνούν/μάλλον συμφωνούν ότι τα πρότυπα παρασκευής των γενόσημων φαρμάκων είναι ανάλογα με εκείνα των πρωτότυπων. Συνολικά τα 2/3 του δείγματος της μελέτης εκφράζουν ρητά τις επιφυλάξεις τους για τη χρήση των γενόσημων σε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Οι φαρμακοποιοί ηλικίας 55-64 ετών σημείωσαν την υψηλότερη βαθμολογία έναντι όλων των άλλων ηλικιακών ομάδων στην υποκλίμακα «ενσυναίσθηση/αποτελεσματικότητα». Όσοι είχαν 0-5 έτη και άνω των 21 ετών προϋπηρεσία είχαν και σημαντικά υψηλότερη βαθμολογία στην υποκλίμακα «δημοσιονομικά», F (3,160)=4,403, p=0,005 έναντι εκείνων με 11-20 έτη (21,00±2,76 και 20,46±3,63 έναντι 18,66±2,9, αντίστοιχα).

Συμπεράσματα: Η πλειονότητα του δείγματος της μελέτης ενώ υιοθετεί γενικά πολύ θετική στάση απέναντι στη χρήση των γενόσημων εκφράζει ρητά τις επιφυλάξεις του για τη χρήση των γενόσημων σε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, ενώ αμφιβολίες διατυπώνονται για την αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών. Η ηλικία και η προϋπηρεσία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις απόψεις για τα γενόσημα φάρμακα. Τα αποτελέσματα εναρμονίζονται με διεθνείς τάσεις, αναδεικνύοντας τη σημασία της συνεχούς εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας, της ενίσχυσης της φαρμακοεπαγρύπνησης και της εμπιστοσύνης στο ρυθμιστικό πλαίσιο. Η ενίσχυση της διαφάνειας, η επικοινωνία των αρχών με τους επαγγελματίες υγείας και η ενδυνάμωση του ρόλου των φαρμακοποιών στην υποκατάσταση φαρμάκων, αναδεικνύονται ως καίρια σημεία για την αποτελεσματική ενσωμάτωση των γενόσημων στην καθημερινή φαρμακευτική πρακτική.

Introduction: The use of generic medicines has become fundamental in modern medicine, providing a cost-effective alternative to brand-name drugs. Despite their equivalent therapeutic action, their adoption is often accompanied by concerns regarding their safety and efficacy. In Greece, the promotion of generics is part of a strategy to reduce pharmaceutical expenditures, while understanding the benefits and challenges associated with them is crucial for healthcare policy and access to treatment.

Objective: The aim of this study is to investigate the knowledge and views of pharmacists working in community pharmacies in the Attica region regarding the role of generic medicines and to explore the correlation between their perceptions and specific sociodemographic and professional characteristics.

Material and Method: A random sample of 164 community pharmacists in the prefecture of Attica was administered an electronic questionnaire with 26 questions regarding the perceptions, attitudes and experiences of pharmacists regarding generic medicines, of which 25 constitute the Greek translated version of the self-report questionnaire of Labiris et al. (2015), in combination with a questionnaire of socio-demographic parameters. Throughout the research, statistical tests t-test, ANOVA with post hoc analysis were used, considering the minimum level of acceptable significance as p=0.05. Statistical processing was performed using the statistical program SPSS 23.0.

Results: 55,5% of the sample were women. 94,5% had used generic drugs. Almost all (99,3%) of the respondents agree/probably agree that a generic and an original drug contain the same active substance and 92,7% agree/probably agree that the efficacy of generic drugs is the same as that of the originals. Approximately the same percentage (92%) agree/ tend to agree that the safety of generic drugs is the same as that of the originals, while 77.5% agree/ tend to agree that the manufacturing standards of generic drugs are comparable to those of the originals. In total, 2/3 of the study sample explicitly express their reservations about the use of generics in life-threatening situations. Pharmacists aged 55–64 years scored highest across all age groups on the "empathy/effectiveness" subscale. Furthermore, those with either 0–5 years or more than 21 years of professional experience scored significantly higher on the "fiscal responsibility" subscale, F (3,160) = 4.403, p = 0.005, compared to those with 11–20 years of experience (21.00±2.76 and 20.46±3.63 vs. 18.66±2.9, respectively).

Conclusions: The majority of the study sample, while adopting a generally very positive attitude towards the use of generics, explicitly expresses its reservations about the use of generics in life-threatening situations, while doubts are expressed about the effectiveness of control mechanisms. Age and seniority play an important role in opinions about generic drugs. The results are in line with international trends, highlighting the importance of continuous education for healthcare professionals, the strengthening of pharmacovigilance systems, and fostering trust in the regulatory framework. Enhancing transparency, improving communication between authorities and healthcare professionals, and empowering pharmacists in the process of drug substitution emerge as key factors for the effective integration of generic medicines into everyday pharmaceutical practice.