Εισαγωγή: Τα ιατρικά λάθη αποτελούν ένα διαχρονικό και κρίσιμο πρόβλημα για τα σύγχρονα συστήματα υγείας, επηρεάζοντας την ασφάλεια των ασθενών, την εμπιστοσύνη του κοινού και την αποτελεσματικότητα της παρεχόμενης φροντίδας. Η αναγνώριση, καταγραφή και πρόληψή τους συνδέεται άμεσα με την καλλιέργεια κουλτούρας ασφάλειας και τη συστηματική υποστήριξη των επαγγελματιών υγείας.

Σκοπός: Η μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση των αντιλήψεων των ιατρών του Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα» αναφορικά με τα αίτια, τις επιπτώσεις και τις δυνατότητες πρόληψης των ιατρικών λαθών, καθώς και την αξιολόγηση του επιπέδου κουλτούρας ασφάλειας στο νοσοκομειακό περιβάλλον.

Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ποσοτική έρευνα μέσω της χρήσης του σταθμισμένου εργαλείου APSQ (Attitudes to Patient Safety Questionnaire), το οποίο προσαρμόστηκε στο ελληνικό πλαίσιο. Το δείγμα αποτέλεσαν ιατροί που εργάζονται στο εν λόγω νοσοκομείο. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χρήση ερωτηματολογίου και η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με στατιστικές μεθόδους μέσω του προγράμματος SPSS.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν γενικά θετική στάση των ιατρών προς την ασφάλεια των ασθενών, με το 78,9% των συμμετεχόντων να δηλώνει ότι θεωρούν την ασφάλεια των ασθενών ως πρωταρχικό μέλημα στην καθημερινή τους εργασία. Ωστόσο, εντοπίστηκαν και σημαντικά εμπόδια στην αναφορά και την πρόληψη των ιατρικών λαθών. Ο φόβος για νομικές συνέπειες ήταν το πιο συχνά αναφερόμενο εμπόδιο, με το 65,3% των ιατρών να εκφράζει ανησυχία για πιθανές ποινικές ή επαγγελματικές συνέπειες από την αναφορά λαθών. Επιπλέον, η έλλειψη εκπαίδευσης σε θέματα ασφάλειας ασθενών καταγράφηκε ως περιοριστικός παράγοντας, με το 59,4% των συμμετεχόντων να αναγνωρίζει ότι η εκπαίδευση δεν είναι επαρκής για την ενίσχυση των γνώσεων και των δεξιοτήτων γύρω από την πρόληψη ιατρικών λαθών.

Η κανονικότητα των δεδομένων επιβεβαιώθηκε με τη χρήση του τεστ Shapiro-Wilk (p < 0.05) και προέκυψαν ισχυρές θετικές συσχετίσεις μεταξύ των παραγόντων που αφορούν στην εκπαίδευση και την αναφορά σφαλμάτων. Ειδικότερα, η εκπαίδευση στην ασφάλεια των ασθενών συσχετίστηκε θετικά με την προθυμία αναφοράς σφαλμάτων (rs = 0,358, p < 0,001). Παράλληλα, η εμπιστοσύνη στο σύστημα αναφοράς σφαλμάτων και η ιεραρχική δομή των νοσοκομείων αναδείχθηκαν ως σημαντικά εμπόδια στην ελεύθερη επικοινωνία για την αναφορά λαθών. Σχεδόν το 68,8% των ιατρών ανέφεραν ότι οι ιεραρχικές δομές περιορίζουν την ελεύθερη αναφορά, ενώ το 60,5% ανέφερε έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα αναφοράς.

Συμπεράσματα: Η καλλιέργεια κουλτούρας ασφάλειας απαιτεί θεσμική στήριξη, ηγετική δέσμευση και ενεργή συμμετοχή των ιατρών. Η εμπειρική προσέγγιση ανέδειξε την ανάγκη θεσμικής αναγνώρισης της ψυχολογικής επίπτωσης των σφαλμάτων και της μη τιμωρητικής αντιμετώπισής τους. Η δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών, η εκπαίδευση και η ενίσχυση της διαφάνειας αποτελούν βασικές συνιστώσες για τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών στα ελληνικά νοσοκομεία.

Introduction: Medical errors remain a significant and persistent problem for contemporary health systems, creating serious implications for not only patient safety but also public trust and the potential effectiveness of care delivery. The recognition, reporting, and prevention of medical error is closely tied to the establishment of a safety culture and supporting healthcare workers systemically. Greece has considerable deficits in terms of error reporting and organisational learning systems. This paper aims to examine opinions, experiences and recommendations to improve the patient safety process, specifically looking through the lens of physicians working within the public hospital system.

Purpose: This study explores the opinions of physicians, working in a public hospital at "G. Hatzikosta", General Hospital of Ioannina, discussing their perspectives on examples, causes, consequences and prevention of medical errors, while collecting evidence to assess the level of safety culture within the hospital environment.

Methodology: A quantitative survey was conducted using the validated APSQ (Attitudes to Patient Safety Questionnaire) which has been adapted for the Greek context. The participants were physicians working in the hospital mentioned above. The data were collected through a structured questionnaire and analysed using statistical methods through SPSS.

Results: The study found that doctors generally maintain positive views about patient safety because 78.9 percent of participants recognized patient safety as their main work priority. Several important obstacles emerged which prevent medical error reporting and prevention. More than two-thirds of doctors worried about facing legal or professional penalties when they report errors. The survey revealed that 59.4% of medical participants believed their training about patient safety issues lacked sufficient content to build proper skills and knowledge for medical error prevention.

The Shapiro-Wilk test confirmed data normality at p < 0.05 and strong positive relationships were established between training elements and error reporting factors. Training in patient safety demonstrated a positive connection to error reporting willingness (rs = 0.358, p < 0.001). Trust in the error reporting system together with hospital hierarchy function as major obstacles which prevent open communication about error reporting. Doctors expressed that nearly 68.8% believed hierarchical structures prevent them from reporting freely while 60.5% expressed distrust toward the reporting system.

Conclusions: Both institutional, leadership expectations, and physician input is necessary to promote a culture of safety. The empirical approach fundamentally focused on the need for institutions to acknowledge the psychological toll of errors and to seek a non-punitive response. Initiatives for a culture of safety include support mechanisms, education, and transparency that form part of a larger plan to improve safety in Greek hospitals.