Η ύπαρξη ενεργειακής διαχείρισης αποτελεί μόνιμη ανάγκη για τη σύγχρονη κοινωνία και προσφέρει πληθώρα πλεονεκτημάτων για το σύνολο των επιχειρήσεων που την ασπάζονται. Συμβάλλει στη μείωση του λειτουργικού κόστους, στη διασφάλιση της ενεργειακής συνέχειας, ενώ μειώνει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της επιχείρησης.

Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η ανάδειξη των προκλήσεων κατά την εφαρμογή συστήματος ενεργειακής διαχείρισης, σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 50001:2018, σε μονάδα τουριστικών καταλυμάτων στη Ζάκυνθο. Το διεθνές πρότυπο ISO 50001:2018 καθορίζει τις απαιτήσεις για τη θέσπιση, την εφαρμογή, τη συντήρηση και τη βελτίωση ενός συστήματος ενεργειακής διαχείρισης, το οποίο στόχο έχει να βοηθήσει οποιοδήποτε οργανισμό να ακολουθήσει μια συστηματική προσέγγιση για τη συνεχή βελτίωση της ενεργειακής του επίδοσης.

Στο 2^ο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα περιεχόμενα του προτύπου. Κατόπιν ακολουθεί βιβλιογραφική ανασκόπηση, μελετώντας επιτυχημένες εφαρμογές του προτύπου σε διάφορους οργανισμούς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η εφαρμογή του προτύπου στο δημόσιο κτήριο Slamet Bratanata της Ινδονησίας οδήγησε σε ετήσια μείωση κατανάλωσης ενέργειας ίση με 129 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο.

Κατά τη μελέτη περίπτωσης εφαρμογής του προτύπου ISO 50001:2018 σε τουριστικά καταλύματα στη Ζάκυνθο αναδείχτηκαν σημαντικές προκλήσεις. Η εφαρμογή του προτύπου από μια επιχείρηση μικρού μεγέθους είναι εφικτή, ωστόσο συνοδεύεται από σημαντικό οικονομικό κόστος. Λόγω του περιορισμένου αριθμού των εργαζομένων, το άτομο που διοικεί την επιχείρηση καλείται να ανταπεξέλθει στα καθήκοντα πολλαπλών ρόλων προκειμένου η επιχείρηση να συμμορφωθεί με το πρότυπο, αφιερώνοντας έτσι αρκετό χρόνο. Είναι απαραίτητη η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών από εξωτερικό φορέα, ώστε η επιχείρηση να μπορέσει να ευθυγραμμιστεί με τις απαιτήσεις του προτύπου, να υπολογίσει την ενεργειακή ζήτηση των επιμέρους καταναλώσεων και την ενεργειακή κλάση του κτηρίου, να αξιολογήσει και να επιλέξει τις διάφορες ενεργειακές επενδύσεις, αφού το προσωπικό της επιχείρησης δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία.

Η προσομοίωση των τουριστικών καταλυμάτων με το λογισμικό ΤΕΕ ΚΕΝΑΚ και ο υπολογισμός των επιμέρους καταναλώσεων και της ενεργειακής κλάσης του κτηρίου αποτελεί λύση για τον προσδιορισμό των τομέων με τη μεγαλύτερη κατανάλωση και τον καθορισμό των ενεργειακών επενδύσεων. Οι καταναλώσεις για ψύξη και φωτισμό καταλαμβάνουν το 60.3% και το 33.8% αντίστοιχα, της συνολικής καταναλισκόμενης ενέργειας. Ως ενεργειακές επενδύσεις επιλέγονται η αντικατάσταση των αντλιών θερμότητας για παραγωγή ψύξης με εξοπλισμό υψηλότερης απόδοσης, η αντικατάσταση των λαμπτήρων φωτισμού και η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών για την παροχή ζεστού νερού. Η μελέτη φωτισμού βοηθά στην επιλογή των βέλτιστων λαμπτήρων για τα τουριστικά καταλύματα. Υπολογίζεται πως η περίοδος αποπληρωμής των επενδύσεων ανέρχεται σε σχεδόν 3 έτη. Παράλληλα, επιτυγχάνεται ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 40%,  ενώ ταυτόχρονα οι ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μειώνονται κατά περίπου 4 τόνους. Τέλος, σημειώνεται ότι η συμμετοχή όλων των εργαζομένων της επιχείρησης στην προσπάθεια της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι απαραίτητη, αφού συχνή είναι η αντίσταση των υπαλλήλων στις νέες διαδικασίες που εφαρμόζονται.

The existence of energy management is a permanent necessity for modern society, offering a variety of advantages for all businesses that embrace it. Energy management contributes to the reduction of operational costs, ensuring energy continuity, while significantly reducing the company’s environmental footprint.

The purpose of this postgraduate thesis is to highlight the challenges that emerge during the implementation of an energy management system, according to the international standard ISO 50001:2018, in a tourist accommodation unit in Zakynthos. The international standard ISO 50001:2018 specifies requirements for the establishment, implementation, maintenance and improvement of an energy management system, which aims to help the organization follow a systematic approach to continuously improve its energy performance.

In the 2^nd chapter, all the contents of standard are presented in detail. A bibliographic review follows, studying successful applications of the standard in various organizations. It is indicated that the application of the standard in the Slamet Bratanata public building in Indonesia led to an annual reduction in energy consumption equal to 129 kWh per square meter. During the case study of the implementation of the ISO 50001:2018 standard in tourist accommodations in Zakynthos, significant challenges emerged. The implementation of the standard by a small business is feasible, however, it comes with significant financial cost. Due to the limited number of employees, the person managing the business is called upon to handle the tasks of multiple roles in order the business to comply with the standard, thus dedicating a lot of time. The provision of consulting services from an external body is necessary, so that the business can align with the requirements of the standard, calculate the energy demand of individual consumptions and the energy classification of the building and evaluate and select the various energy investments, since the business’s staff does not have the necessary know-how.

The simulation of the tourist accommodations with the TEE KENAK software and the calculation of individual consumption and the energy classification of the building is a solution for identifying the sectors with the highest consumption and determining energy investments. Cooling and lighting consumption account for 60.3% and 33.8% respectively of the total energy consumed. The energy investments selected include the replacement of heat pumps for cooling production with higher efficiency equipment, the replacement of lighting lamps and the installation of solar panels for hot water supply. The lighting study helps in selecting the best lamps for tourist accommodation. It is estimated that the payback period of the investments is almost 3 years. At the same time, approximately 40% energy savings are achieved annually, while carbon dioxide emissions are reduced by approximately 4 tons annually. Finally, it should be noted that the active participation of all company employees in the effort to improve energy efficiency is essential, as employee resistance to newly implemented procedures is often observed.