Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στην πρόσβαση των προσφύγων και μεταναστών στα συστήματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έμφαση στη συγκριτική ανάλυση τεσσάρων χωρών: Ελλάδας, Ισπανίας, Γερμανίας και Σουηδίας. Παρά την ύπαρξη διεθνών και ευρωπαϊκών νομικών πλαισίων που κατοχυρώνουν τα δικαιώματα στην υγεία, η πρακτική εφαρμογή παρουσιάζει σημαντικές διαφορές και δυσκολίες, ειδικά για ευάλωτες ομάδες όπως οι παράτυποι μετανάστες. Η Ελλάδα διαθέτει μεικτό σύστημα υγείας, όπου η πρόσβαση περιορίζεται από κοινωνικούς παράγοντες όπως η φτώχεια και τα γλωσσικά εμπόδια, καθώς και από γραφειοκρατικές δυσκολίες. Αντίστοιχα, η Ισπανία, με το σύστημα τύπου Beveridge, εξασφαλίζει καθολική κάλυψη υγείας, όμως οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές και η γραφειοκρατία δημιουργούν προκλήσεις στην ισότιμη πρόσβαση. Η Γερμανία εφαρμόζει το μοντέλο Bismarck, όπου η πρόσβαση συνδέεται άμεσα με την ασφάλιση, γεγονός που συχνά αποκλείει τους μετανάστες που δεν διαθέτουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη. Η Σουηδία παρέχει καθολική πρόσβαση μέσω του μοντέλου Beveridge, αλλά επιβάλλει περιορισμούς στους παράτυπους μετανάστες, μειώνοντας την πλήρη ένταξή τους στο σύστημα υγείας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί ενεργά πολιτικές που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη και την ισότητα στην υγεία, παρά τις προκλήσεις που επιφέρει η γήρανση του πληθυσμού, οι ανισότητες και η ανάγκη βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας. Η μελέτη καταλήγει ότι για να εξασφαλιστεί η καθολική και ισότιμη πρόσβαση στην υγεία των προσφύγων και μεταναστών απαιτούνται συντονισμένες και ολοκληρωμένες πολιτικές, καθώς και η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας σε θέματα πολιτισμικής κατανόησης και κοινωνικής ένταξης.

Λέξεις – Κλειδιά

Υγειονομικά Συστήματα, Μετανάστες,κοινωνικές ανισότητες

The present thesis focuses on the access of refugees and migrants to healthcare systems within the European Union, offering a comparative analysis of four countries: Greece, Spain, Germany, and Sweden. Although international and European legal frameworks recognize health as a fundamental human right, ensuring access to healthcare, implementation varies significantly, especially for vulnerable groups such as undocumented migrants. Greece operates a mixed healthcare system, where access is hindered by social factors like poverty, language barriers, and bureaucratic obstacles. Spain, applying the Beveridge model, ensures universal health coverage; however, increasing migration flows and bureaucratic challenges strain equitable access. Germany follows the Bismarck model, linking healthcare access to health insurance coverage, often excluding migrants lacking full health insurance. Sweden provides universal access through the Beveridge model but restricts undocumented immigrants. The European Union actively promotes policies aimed at social inclusion and equality in health, despite challenges posed by an aging population and the need for sustainable healthcare systems. The study concludes that ensuring universal and equitable healthcare access for refugees and migrants requires coordinated, comprehensive policies and increased cultural competence and awareness among healthcare professionals.

Keywords

healthcare access, social integration, european union