Η παρούσα εργασία επιχειρεί να ανιχνεύσει τις ποικίλες και συχνά αντιφατικές αναπαραστάσεις του ελληνικού έθνους στο κινηματογραφικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Στο ταραγμένο τοπίο της μεταπολεμικής Ελλάδας (1950-1970), ο κινηματογράφος αναδείχθηκε σε ένα κατεξοχήν πεδίο ιδεολογικής διαπάλης, όπου αναμοχλεύτηκε η έννοια του έθνους και της «ελληνικότητας». Σε αυτή την αντιπαράθεση μεταξύ του εμπορικού, λαϊκού κινηματογράφου και του εκκολαπτόμενου Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, ο Καμπανέλλης στέκεται ως μια περίπτωση οριακή και, ακριβώς γι’ αυτό, εξαιρετικά αποκαλυπτική.

Αξιοποιώντας την σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητη αρθρογραφία του συγγραφέα, η μελέτη ανασυνθέτει την προσωπική του θεώρηση για την Ιστορία, τον λαό και την τέχνη, για να την χρησιμοποιήσει εν συνεχεία ως ερμηνευτικό κλειδί. Μέσα από την ανάλυση επτά σεναρίων που φέρουν την υπογραφή του, και με μεθοδολογικό εργαλείο το πρίσμα του νεορεαλισμού, όχι ως μορφικό δόγμα, αλλά ως πρόθεση, η εργασία καταδεικνύει πώς ο Καμπανέλλης οικοδομεί μια αντι-ηγεμονική εικόνα του έθνους. Το έθνος του δεν είναι το μνημειακό κατασκεύασμα της εθνικοφροσύνης, αλλά ο ζωντανός, πάσχων και αντιφατικός λαός της καθημερινότητας.

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης φανερώνουν μια υπόγεια ραχοκοκαλιά που διατρέχει το έργο του, αρθρωμένη γύρω από ένα τρίπτυχο: τη συνθήκη της εξορίας και του περιθωρίου, το μοτίβο της άδικης κατηγορίας και την ιδιότυπη, (αντι)ηρωική αντίσταση. Μέσα από αυτές τις θεματικές, η ατομική περιπέτεια μετατρέπεται σε εθνική αλληγορία και η κινηματογραφική γραφή του Καμπανέλλη σε μια πράξη κριτικής μνήμης, που αμφισβητεί τις επίσημες αφηγήσεις και προτείνει μια βαθιά ανθρώπινη, βιωματική κατανόηση της εθνικής ταυτότητας.

This thesis endeavors to trace the varied and often contradictory representations of the Greek nation within the cinematic work of Iakovos Kambanellis. In the turbulent landscape of post-war Greece (1950-1970), cinema emerged as a principal battlefield for ideological struggle, where the very concepts of the nation and of "Greekness" (Hellenikotita) were fiercely contested. Within this confrontation between commercial, popular cinema and the nascent New Greek Cinema, Kambanellis stands as a liminal and, for that very reason, exceptionally revealing case.

Drawing upon the author's largely untapped journalistic writings, this study reconstructs his personal perspective on History, the people, and art, subsequently employing it as an interpretive key. Through the analysis of seven screenplays that bear his unadulterated authorial voice, and using the prism of Neorealism,not as formal dogma, but as an intention the thesis demonstrates how Kambanellis constructs a counter-hegemonic image of the nation. His is not the monumental construct of state-sanctioned nationalism (ethnikofrosyni), but the living, suffering, and contradictory populace of everyday life.

The findings reveal a subterranean backbone running through his work, articulated around a triptych of themes: the condition of exile and marginality, the motif of unjust accusation, and a peculiar form of (anti-)heroic resistance. Through these thematic threads, the individual's plight is transfigured into a national allegory, and Kambanellis's cinematic writing becomes an act of critical memory that challenges official narratives and proposes a profoundly human, experiential understanding of national identity.