Ο Ρομαντισμός, ευρέως γνωστός ως ένα από τα σημαντικότερα κινήματα του 18ου και 19ου αιώνα, έδωσε πνοή στην εσωτερική ανθρώπινη ανάγκη για απελευθέρωση από τους περιορισμούς που είχε προηγουμένως θέσει ο ορθολογισμός. Με έμφαση στο συναίσθημα και τη βαθιά ευαισθησία, τη φαντασία, την ατομικότητα, αλλά και τη σχέση του Εγώ με το Όλον της φύσης, επηρέασε ριζικά την τέχνη και τη φιλοσοφία της εποχής. Ο ρομαντικός ποιητής αναζητεί παρηγοριά στις σκιές, παρατηρώντας τη φύση. Είναι η προσωποποίηση της μελαγχολίας και της μοναχικότητας, καθώς και της ανάγκης για υπέρβαση που αφορά τόσο τον έξω όσο και τον έσω κόσμο. Το ρομαντικό ιδεώδες επιδιώκει να αγγίξει το Υψηλό αναζητώντας την απόλυτη αλήθεια και την ένωση του ανθρώπου με το απέραντο. Από τον Byron και τον Blake στον Eliot και τον Yeats,  η ρομαντική ποίηση έρχεται αντιμέτωπη με τη νεοτερικότητα και μεταπλάθεται, διατηρώντας, ωστόσο, αλώβητο τον πνευματικό της πυρήνα. Η ποίηση λειτουργεί ως εναρκτήρια αρχή και ύψιστη μορφή ρομαντικής έκφρασης. Στη παρούσα εργασία εξετάζεται ο Ρομαντισμός ως καλλιτεχνικό κίνημα στην ακατέργαστη του μορφή και στο καθορισμένο χρονικό πλαίσιο που του αντιστοιχεί, αλλά και, επιπρόσθετα, το φιλοσοφικό υπόβαθρο που θεμελιώνεται και πως αυτό παίζει καίριο ρόλο στην μετεξέλιξη του. Από τον Schopenhauer και τον Fichte, τον Schlegel και τον Novalis στον Nietzsche, τον Kierkegaard και τον Heidegger, με τη μετα-ρομαντική φιλοσοφία που προσπαθεί να επιβιώσει μέσα στην άψυχη βιομηχανοποιημένη κοινωνία του 21ου αιώνα. Η παρακαταθήκη του Ρομαντισμού βρίσκει ακόμα έδαφος σε βαθιά αισθαντικές και απροσάρμοστες ψυχές. Κατά έναν τρόπο τα ποιήματα του Baudelaire, ανάμεσα σε άλλους, μελοποιούνται και ο σύγχρονος άνθρωπος ταυτίζεται. Τα παραμύθια των αδερφών Grimm γίνονται η λογοτεχνία του φανταστικού του Tolkien, ενώ η αντιστασιακή στάση στα κοινωνικό-πολιτικά της εποχής που ενσαρκώνεται στον Hugo, στο σήμερα μετατρέπεται σε περιβαλλοντική ανησυχία, όπως εκφράζεται στο οικολογικό μανιφέστο του Klages και στον φυσιολατρικό υπαρξισμό του αρθρογράφου Χρυσόστομου Τσαπραΐλη: όπου στο λογοτεχνικό έργο το στοιχείο αυτό συνδυάζεται με λυρικό λόγο που αντλεί από τον κλασικό ρομαντισμό και τη λαογραφική παράδοση. Οι μεταβάσεις αυτές καταδεικνύουν μία αρχέγονη κοσμοαντίληψη που είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπινου στοχασμού και της έκφρασης. Ο Ρομαντισμός βρίσκεται σε ατέρμονη σύγκρουση με τον Μοντερνισμό, ενώ ταυτόχρονα εξαρτάται από αυτόν, καθώς τρέφει μια δημιουργική απογοήτευση.