Η Παιδαγωγική διάσταση της Τέχνης: Νέες προκλήσεις και φιλοσοφικές προσεγγίσεις στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης

The Pedagogical Dimension of Art: New Challenges and Philosophical Approaches in the Age of Artificial Intelligence (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
  3. Φιλοσοφία και Τέχνες (ΦΙΤ)
  4. 26 Ιουλίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 97
  7. Καλδής, Βύρων
  8. Καλδής, Βύρων | Γεώργιος Βλαχάκης
  9. Friedrich Schiller | Rudolf Arnheim | Paul Klee | H.-G. Gadamer | Ομορφιά | Τέχνη | Παιχνίδι | Bildung | Νταταϊσμός | Τεχνητή Νοημοσύνη
  10. Φιλοσοφία και Τέχνες
  11. 2
  12. 82
    • Η ανα χείρας εργασία αξιοποιεί τον πλούτο και την ευαισθησία του πρώτο- Ρομαντικού ποιητή και φιλοσόφου Friedrich Schiller, προκειμένου να αναδείξει την διαχρονική αξία της σκέψης του εστιάζοντας κυρίως στο μείζον έργο του Περί της Αισθητικής Παιδείας του Ανθρώπου. Σε αυτό, πραγματεύεται τη θεμελίωση της ομορφιάς και της τέχνης ως προϋποθέσεις της ανθρώπινης ελευθερίας και ευημερίας, μέσω του παιδαγωγικού και κοινωνικού τους ρόλου. Στη συνέχεια, θα καταδείξουμε τη συγγένεια του Schiller, με ετερόκλητους στοχαστές του 20ού αιώνα (R. Arnheim, P. Klee, H. G. Gadamer), οι οποίοι αναπτύσσουν τις βασικές ιδέες του: άρση της δυϊστικής αντίληψης ύλης- πνεύματος, απελευθερωτική αξία της τέχνης και του παιχνιδιού τα οποία οδηγούν εν τέλει στην ομορφιά, την ανθρώπινη διάπλαση του εαυτού [Bildung], ως αυτοσκοπό και ταυτόχρονα μέσο της αισθητικής κατάστασης. Οι παραπάνω στοχαστές, ο καθένας από το δικό του ακαδημαϊκό/καλλιτεχνικό πεδίο, αφενός εμπλουτίζουν τη σιλλεριανή σκέψη με νέες προοπτικές, αφετέρου επικαιροποιούν το ανθρωπιστικό ιδεώδες στην μετανεωτερική εποχή, όπου εδραιώθηκε η πληροφοριακή επανάσταση που βρίσκεται σήμερα σε πλήρη ανάπτυξη. Αφού προηγηθεί μια σύντομη αποτίμηση της σύγχρονης ψηφιακής συνθήκης (διαδίκτυο, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, Νταταϊσμός, Τεχνητή Νοημοσύνη κ.ά.), εξετάζουμε υπό το πρίσμα των σιλλεριανών αρχών, κατά πόσο τα σημερινά δεδομένα επηρεάζουν την ανθρώπινη ελευθερία και ευημερία. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα, πως μολονότι η ψηφιακή τεχνολογία αποτελεί σημαντικό επίτευγμα που ωφελεί ποικιλοτρόπως τον άνθρωπο, ενέχει ταυτόχρονα αρνητικές πλευρές και κινδύνους που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Σε αυτό το πλαίσιο, η αξιοποίηση της σκέψης του Schiller είναι καθοριστικής σημασίας καθώς αναδεικνύει την παιδαγωγική αξία της τέχνης. Από τη μία, μας βοηθά να επανεκτιμήσουμε την αξία της αισθητικής κατάστασης και τον ρόλο της ορμής του παιχνιδιού ως ικανά στοιχεία να οδηγήσουν τον άνθρωπο στην πληρότητα, μέσω της ενασχόλησης του με την ομορφιά και την τέχνη. Αυτό, σύμφωνα με τον Schiller επιτυγχάνεται συμφιλιώνοντας το δίπολο αίσθησης και νόησης, ενεργητικότητας και παθητικότητας, αισθητηριακής ορμής και ηθικής προσταγής. Από την άλλη είναι ένας τρόπος να επανεκτιμήσουμε τις εγγενείς και μοναδικές ιδιότητες της ανθρώπινης κατάστασης, αναπτύσσοντάς τες με μεγαλύτερη συνείδηση και ενάργεια ώστε να εναρμονίσουμε τις εσωτερικές μας ορμές, και να πλησιάσουμε τον ιδεατό άνθρωπο.

    • The present thesis draws upon the richness and sensitivity of the early Romantic poet and philosopher Friedrich Schiller in order to highlight the enduring significance of his thought, with particular emphasis on his seminal work On the Aesthetic Education of Man. In this treatise, Schiller lays the foundation for beauty and art as essential preconditions for human freedom and flourishing, through their pedagogical and social function. The study proceeds to demonstrate the intellectual affinity between Schiller and various, seemingly disparate, 20th-century thinkers (R. Arnheim, P. Klee, H. G. Gadamer), who further develop his ideas, such as the overcoming of the dualistic perception of matter and spirit, the emancipatory value of art and play leading ultimately to beauty, and the shaping of the self [Bildung] as both an end in itself and a means toward the realization of an aesthetic condition. Each of these figures, from their own academic and artistic domains, enrich Schiller’s legacy with new perspectives, while also rendering the humanistic ideal relevant within the context of the postmodern era and the ongoing information revolution. Following a brief assessment of the contemporary digital condition—including the internet, social media, dataism, and artificial intelligence—the thesis examines, through the lens of Schillerian principles, the extent to which current technological developments impact human freedom and well-being. It concludes that although digital technology represents a major achievement with numerous benefits for humanity, it also harbors negative aspects and risks that warrant careful attention. In this inquiry, Schiller’s thought proves to be of critical importance, as it highlights the educational value of art. On one hand, it enables a re-evaluation of the value of the aesthetic condition and the role of the play-drive as vital elements guiding the human being toward fulfillment, through engagement with beauty and art. According to Schiller, this is achieved by reconciling the dualisms of sense and reason, activity and passivity, sensuous impulse and moral command. On the other hand, it offers a framework through which we may reconsider the inherent and unique qualities of the human condition—developing them with greater awareness and clarity—so as to harmonize our inner drives and move closer to the ideal of the complete human being.

  13. Hellenic Open University
  14. Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές