ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η έλλειψη νερού αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του πλανήτη μας εξαιτίας της αστικοποίησης, της αύξησης του πληθυσμού, της υπερκατανάλωσής του και της κλιματικής αλλαγής. Για την επίλυση του προβλήματος απαιτείται εκτός από την σωστή διαχείριση των υπαρχόντων αποθεμάτων νερού και η εξεύρεση νέων πόρων. Η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων αποτελεί μια ελπιδοφόρα λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας.
Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση της δυνατότητας επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων στον ελαιώνα της Άμφισσας από την Ε.Ε.Λ (Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων) Άμφισσας. Αρχικά, γίνεται αναφορά στο πρόβλημα της λειψυδρίας που γίνεται όλο και πιο έντονο σε όλο τον κόσμο και ιδίως στις χώρες της Μεσογείου. Στη συνέχεια περιγράφεται η υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, όσον αφορά την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων και αναφέρεται ακροθιγώς το νομοθετικό πλαίσιο που την περιβάλλει. Κατόπιν, παρουσιάζεται η περιοχή μελέτης, η επεξεργασία λυμάτων στο Βιολογικό Καθαρισμό του δήμου Άμφισσας και οι μελλοντικές δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης τους στον παραδοσιακό ελαιώνα της Άμφισσας.
Τέλος, με τη χρήση του προγράμματος DSS (Decision Support System) του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου γίνεται αξιολόγηση αφενός του ρυπαντικού φορτίου του εδάφους και συνεπώς της καταλληλότητας ή μη των Ε.Υ.Α.Α (Επεξεργασμένα υγρά αστικά απόβλητα) της μονάδας επεξεργασίας λυμάτων του δήμου Άμφισσας για άρδευση του παραδοσιακού ελαιώνα Άμφισσας, αφετέρου των θρεπτικών στοιχείων που μπορεί να προσδώσουν τα Ε.Υ.Α.Α στο σύστημα «φυτό-έδαφος».
Η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων (Ε.Υ.Α.Α.) για γεωργική άρδευση αποτελεί πλέον μια αναγνωρισμένη, επιστημονικά τεκμηριωμένη πρακτική, η οποία εναρμονίζεται με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης διαχείρισης υδάτινων πόρων . Η παρούσα μελέτη επιβεβαιώνει ότι, αν και τα Ε.Υ.Α.Α. της Ε.Ε.Λ. Άμφισσας περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως άζωτο και φώσφορο, παρουσιάζουν αστάθεια όσον αφορά το μικροβιολογικό φορτίο, κυρίως σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους.
Εφόσον επιλυθεί το εν λόγω ζήτημα, εκτιμάται ότι η απορροή από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) Άμφισσας μπορεί να αξιοποιηθεί όχι μόνο για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των 820 ελαιόδεντρων της υπό μελέτη περιοχής, αλλά και για την άρδευση του συνόλου του ελαιώνα της Άμφισσας, προσφέροντας επιπλέον οικονομικό όφελος μέσω μείωσης των εισροών σε λίπανση.
Συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις των δύο υπό μελέτη αγροτεμαχίων, στις θέσεις «Αμπλιανός» και «Ρεντενιά», η εξοικονόμηση στο κόστος λίπανσης υπολογίστηκε σε ποσοστό 41% και 65% αντίστοιχα, γεγονός που αναδεικνύει τη δυνατότητα σημαντικής μείωσης του αγροτικού κόστους παραγωγής μέσω της ορθολογικής επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων.
Για την εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής εργασίας χρησιμοποιήθηκε ευρεία βιβλιογραφία και πολλές πληροφορίες από την Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) του δήμου Δελφών με σκοπό την δημιουργία μιας «βάσης δεδομένων» και ενός χρήσιμου εγχειριδίου στο θέμα της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένου νερού για μελλοντικές μελέτες.
Abstract
Water scarcity is one of the most critical issues facing our planet, due to urbanization, population growth, overconsumption, and climate change. Addressing this problem requires not only the proper management of existing water resources but also the identification of new sources. The reuse of treated municipal wastewater offers a promising solution to the problem of water shortage.
The aim of this thesis is to explore the potential reuse of treated municipal wastewater in the olive grove of Amfissa, sourced from the Amfissa Wastewater Treatment Plant (WWTP). Initially, the thesis discusses the growing problem of water scarcity worldwide, with particular emphasis on Mediterranean countries. It then presents the current situation both in Greece and globally regarding the reuse of municipal wastewater and briefly outlines the relevant legal framework.
Subsequently, the study area is introduced, along with a description of the wastewater treatment process at the Amfissa WWTP and the future possibilities for reusing the treated effluent in the traditional olive grove of Amfissa.
Finally, using the DSS (Decision Support System) software developed by the Hellenic Open University, an assessment is conducted both of the pollutant load in the soil—thus determining the suitability of the treated wastewater for irrigation of the olive grove—and of the nutrients (such as nitrogen and phosphorus) that the treated wastewater can contribute to the soil–plant system.
The reuse of treated municipal wastewater for agricultural irrigation is now a recognized and scientifically validated practice that aligns with the principles of circular economy and sustainable water resource management. This study confirms that, although the treated effluent from the Amfissa WWTP contains valuable nutrients like nitrogen and phosphorus, it shows instability in terms of microbiological load, particularly during certain periods of the year.
Provided that the aforementioned issue is resolved, it is estimated that the effluent from the Wastewater Treatment Plant (WWTP) of Amfissa could be utilized not only to meet the irrigation needs of the 820 olive trees in the study area, but also to irrigate the entire olive grove of Amfissa. This reuse would additionally offer economic benefits by reducing fertilizer input costs.
Specifically, in the two studied plots, located in the areas of "Amplianos" and "Rentenia", the reduction in fertilization costs was estimated at 41% and 65% respectively. These results highlight the potential for significant reductions in agricultural production costs through the rational reuse of treated wastewater.
Extensive literature was reviewed and significant data were obtained from the Municipal Water and Sewerage Company (D.E.Y.A.) of the Municipality of Delphi in order to create a “database” and a useful manual on the subject of treated wastewater reuse for future studies
«Εφαρμογή Επεξεργασμένων Υγρών Αστικών Αποβλήτων για Άρδευση σε Καλλιέργεια Ελιάς - Περιοχή μελέτης Άμφισσα»