Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (ΚΑΝ) αποτελούν την κύρια αιτία νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως, επιβαρύνοντας σημαντικά τα συστήματα υγείας και υποβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση, εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου και πρόβλεψη της φαρμακολογικής απόκρισης καθιστά τους βιοδείκτες κρίσιμα εργαλεία στη σύγχρονη κλινική πράξη.
Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στην ολοκληρωμένη παρουσίαση βασικών και νεότερων βιοδεικτών που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση, πρόγνωση και παρακολούθηση της θεραπευτικής πορείας των ΚΑΝ. Εξετάζονται διεξοδικά οι τροπονίνες, η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), τα νατριουρητικά πεπτίδια (BNP/NT-proBNP), τα λιπίδια, καθώς και νεότεροι δείκτες όπως οι MPO, ST2 και GDF-15, αναδεικνύοντας τα χαρακτηριστικά που τους καθιστούν αξιόπιστους και κλινικά χρήσιμους.Παράλληλα, παρουσιάζονται και αξιολογούνται οι κύριες αναλυτικές τεχνικές για τον προσδιορισμό των παραπάνω δεικτών: ανοσολογικές (π.χ. ELISA, Western blot), μοριακές (PCR, qPCR, NGS), φασματοσκοπικές (MS, LC-MS/MS, MALDI-TOF), χρωματογραφικές (HPLC, GC-MS), καθώς και τεχνολογίες υψηλής απόδοσης με εφαρμογές στην πρωτεωμική και τη μεταβολομική.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σύνδεση των βιοδεικτών με τη φαρμακολογική απόκριση και στην αξιοποίηση της φαρμακογονιδιωματικής για την εξατομίκευση της θεραπευτικής προσέγγισης. Η εργασία καταλήγει με συγκριτική αποτίμηση των τεχνικών ως προς την αξιοπιστία, την ευαισθησία και τη δυνατότητα ενσωμάτωσής τους στην καθημερινή κλινική πρακτική, ενώ προτείνονται σύγχρονες ερευνητικές προσεγγίσεις και μελλοντικές κατευθύνσεις.

Cardiovascular diseases (CVDs) remain the leading cause of morbidity and mortality globally, placing a significant burden on healthcare systems and affecting patients' quality of life. The demand for timely diagnosis, assessment of disease severity, and prediction of pharmacological response underscores the critical role of biomarkers in modern clinical practice.
This thesis provides a comprehensive overview of both established and emerging cardiovascular biomarkers used in diagnosis, prognosis, and therapeutic monitoring. Key biomarkers such as cardiac troponins, C-reactive protein (CRP), natriuretic peptides (BNP/NT-proBNP), lipids, and novel indicators like MPO, ST2, and GDF-15 are discussed, with emphasis on their reliability and clinical utility.
Moreover, the study explores the analytical techniques employed in biomarker detection, including immunological (ELISA, Western Blot), molecular (PCR, qPCR, NGS), spectrometric (MS, LC-MS/MS, MALDI-TOF), and chromatographic methods (HPLC, GC-MS), as well as high-throughput approaches relevant to proteomics and metabolomics.
Particular attention is given to the relationship between biomarkers and pharmacological response, along with the role of pharmacogenomics in personalized treatment. The thesis concludes with a comparative evaluation of the methods in terms of sensitivity, specificity, and clinical applicability, and outlines future research directions and challenges in the integration of biomarkers into routine cardiovascular care.