Η προληπτική φροντίδα υγείας αποτελεί βασικό πυλώνα της δημόσιας υγείας, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη ασθενειών, την έγκαιρη διάγνωση και την προαγωγή υγιεινών συμπεριφορών. Ως θεμέλιο της δημόσιας υγείας, συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση της νοσηρότητας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Παρότι υπάρχουν θεσμοθετημένες υπηρεσίες πρόληψης στην Ελλάδα, η αξιοποίησή τους παραμένει περιορισμένη, επηρεαζόμενη από κοινωνικοοικονομικούς, πολιτισμικούς και ατομικούς παράγοντες.

Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στην εξέταση των απόψεων και της στάσης των πολιτών σχετικά με τη χρήση υπηρεσιών προληπτικής υγειονομικής φροντίδας, και η ανάδειξη των παραγόντων που ενισχύουν ή παρεμποδίζουν τη συμμετοχή τους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην επίδραση του μορφωτικού επιπέδου, της ενημέρωσης, της οικονομικής κατάστασης, των κοινωνικών πεποιθήσεων και της εμπειρίας από το σύστημα υγείας.

Η ερευνητική προσέγγιση συνδύασε θεωρητική και εμπειρική διερεύνηση. Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση βασισμένη σε άρθρα από το PubMed και άλλες επιστημονικές πηγές, καθώς και σε στατιστικά δεδομένα και θεσμικά κείμενα, με στόχο τη θεωρητική τεκμηρίωση του ζητήματος της προληπτικής φροντίδας. Παράλληλα, εφαρμόστηκε ποσοτική μέθοδος συλλογής δεδομένων μέσω δομημένου ερωτηματολογίου σε δείγμα 227 πολιτών διαφόρων ηλικιακών και κοινωνικών ομάδων.

Τα αποτελέσματα ανέδειξαν πως, αν και αναγνωρίζεται η σημασία της πρόληψης, η αξιοποίησης της είναι περιορισμένη και άνιση, καθώς εξαρτάται από κοινωνικά και ατομικά χαρακτηριστικά. Κύρια εμπόδια εντοπίστηκαν στην ανεπαρκή ενημέρωση, τη γραφειοκρατία, την άνιση πρόσβαση σε υπηρεσίες, και στον φόβο διάγνωσης.

Συμπερασματικά, η ενίσχυση της πρόληψης στην Ελλάδα απαιτεί ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, όπως η ενδυνάμωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η στοχευμένη ενημέρωση, η ενίσχυση της εκπαίδευσης του πληθυσμού σε θέματα υγείας και η μείωση των ανισοτήτων πρόσβασης, ώστε η πρόληψη να καταστεί ουσιαστικό μέρος της καθημερινής υγειονομικής πρακτικής των πολιτών.

Preventive healthcare is a fundamental pillar of public health, as it contributes to disease prevention, early diagnosis, and the promotion of healthy behaviors. As the foundation of public health, it plays a crucial role in reducing morbidity and improving quality of life. Although preventive services are institutionalized in Greece, their utilization remains limited, influenced by socioeconomic, cultural, and individual factors.

The aim of this study is to investigate citizens’ attitudes and perceptions toward the use of preventive healthcare services and to highlight the factors that either encourage or hinder their participation. Particular emphasis is placed on the impact of educational level, awareness, financial status, social beliefs, and experiences with the healthcare system.

The research approach combined both theoretical and empirical investigation. A literature review was conducted, based on articles from PubMed and other scientific sources, as well as statistical data and policy documents, to provide a theoretical framework for preventive care. Simultaneously, a quantitative data collection method was employed through a structured questionnaire administered to a sample of 227 citizens from various age and social groups.

The findings revealed that although the importance of prevention is acknowledged, its utilization is limited and uneven, as it depends on social and individual characteristics. Major barriers identified include insufficient information, bureaucracy, unequal access to services, and fear of diagnosis.

In conclusion, strengthening prevention in Greece requires comprehensive interventions, such as reinforcing Primary Healthcare, targeted information campaigns, enhancing public health education, and reducing access inequalities, so that prevention can become an integral part of citizens’ everyday health practices.