Η υδροκινόνη αποτελεί μία ένωση που επεμβαίνει στην παραγωγή της χρωστικής μελανίνης στο δέρμα. Χρησιμοποιείται ως συστατικό σε φαρμακευτικά σκευάσματα, αλλά και σε καλλυντικά προϊόντα σε πολύ περιορισμένο ποσοστό. Η ικανότητά της να εμποδίζει την δημιουργία της μελανίνης, την έχει κάνει γνωστή. Έτσι, ένα πολύ μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, που προσπαθεί να αποκτήσει ανοιχτότερη επιδερμίδα, καταλήγει να κάνει κατάχρηση, η οποία οδηγεί σε δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Παράλληλα, η βιομηχανία των καλλυντικών εκμεταλλεύεται τη ζήτηση των προϊόντων αυτών, καταλήγοντας στην παραγωγή καλλυντικών σκευασμάτων με ποσοστά υδροκινόνης που ξεπερνούν τα νομικά όρια. Το ποσοστό υδροκινόνης στα καλλυντικά διαφέρει ανάλογα με το νομικό πλαίσιο κάθε χώρας. Σε κάποιες χώρες είναι ολοκληρωτικά απαγορευμένη, ενώ σε κάποιες άλλες φτάνει το ποσοστό του 2%. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για έλεγχο της ποσότητας υδροκινόνης στα καλλυντικά, για την ασφάλεια και την προάσπιση της υγείας των καταναλωτών. Στόχος της διπλωματικής εργασίας, είναι η ανασκόπηση των υπαρχόντων αναλυτικών μεθόδων ποιοτικού και ποσοτικού προσδιορισμού της υδροκινόνης σε καλλυντικά προϊόντα. Αρχικά, γίνεται μία αναφορά στη δομή και τη λειτουργεία του δέρματος, στη συνέχεια δίνονται πληροφορίες για τα καλλυντικά προϊόντα, τις κατηγορίες και τα συστατικά τους. Επιπλέον, παρουσιάζονται οι λευκαντικοί παράγοντες, οι τρόποι δράσης τους και η «σκοτεινή» πλευρά της υδροκινόνης. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται διάφορες επιστημονικές έρευνες, που στόχο έχουν τον προσδιορισμό της υδροκινόνης, μέσω διάφορων αναλυτικών μεθόδων και τέλος γίνεται μία συγκριτική σύνοψη των τεχνικών που προαναφέρθηκαν.

Hydroquinone is a compound that interferes with the production of melanin pigment in the skin. It is used as an ingredient in pharmaceutical preparations, but also in cosmetic products in a very limited proportion. Its ability to inhibit the creation of melanin has made it well known. Thus, a very large part of the world's population, trying to get lighter skin, ends up abusing it, which leads to adverse health effects. At the same time, the cosmetics industry is exploiting the demand for these products, resulting in the production of cosmetic formulations with hydroquinone levels that exceed legal limits. The percentage of hydroquinone in cosmetics depends on the legal framework of each country, varying from as low as 2% to a complete ban. Therefore, there is an urgent need to control the amount of hydroquinone in cosmetics, for the safety and health protection of consumers. The aim of this thesis is to review the existing analytical methods for the qualitative and quantitative determination of hydroquinone in cosmetic products. Initially, a review of the structure and function of the skin is presented, followed by information on cosmetic products, their categories and ingredients. The presentation of various bleaching agents follows, explaining their modes of action and focusing on the 'dark' side of hydroquinone. Finally, the state of the art in scientific research that aims at the determination of hydroquinone through different analytical methods is presented, providing a comparative summary of the techniques mentioned above.