Συμμετοχικός Σχεδιασμός & Ανεστραμμένη Μάθηση: Μελέτη περίπτωσης εφαρμογής σε μαθητές Δημοτικού για θέματα Κυβερνοασφάλειας

Participatory Design & Flipped Learning: Application case study to elementary school students on Cybersecurity issues (english)

  1. MSc thesis
  2. ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
  3. Εκπαίδευση & Τεχνολογίες σε συστήματα εξ αποστάσεως διδασκαλίας και μάθησης-Επιστήμες της Αγωγής (ΕΤΑ)
  4. 19 July 2025
  5. Ελληνικά
  6. 204
  7. Αγορίτσα Γόγουλου
  8. Αγορίτσα Γόγουλου | Ευαγγελία Μανούσου | Σοφία Παπαδημητρίου
  9. εξΑΕ | Συμμετοχικός Σχεδιασμός | Ανεστραμμένη Μάθηση | Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση | Κυβερνοασφάλεια | Ψηφιακό Βιβλίο
  10. ΕΤΑΔΕ
  11. 15
  12. 20
  13. 93
  14. Περιλαμβάνει: Πίνακες, Διαγράμματα, Εικόνες, Σχήματα, Γραφήματα
    • Στην παρούσα Διπλωματική Εργασία διερευνήθηκε η εφαρμογή του μοντέλου του Συμμετοχικού Σχεδιασμού (ΣΣ), σε συνδυασμό με το μοντέλο της Ανεστραμμένης Μάθησης (ΑΜ), σε μαθητές της Στ΄τάξης Δημοτικού, για τη δημιουργία εξ αποστάσεως Εκπαιδευτικού Υλικού (ΕΥ) για την ενότητα της Κυβερνοασφάλειας. Το ΕΥ αποτέλεσε το βασικό εκπαιδευτικό υλικό της ενότητας, στα πλαίσια του μοντέλου της ΑΜ, σε μία ομάδα μαθητών και μαθητριών της Ε΄τάξης του ίδιου Δημοτικού σχολείου. Η επιλογή του τμήματος της ομάδας εφαρμογής έγινε τυχαία, ωστόσο κρίθηκε ότι οι συμμετέχοντες έπρεπε να ανήκουν μεταξύ των τμημάτων Ε΄και Στ΄, καθώς το εκπαιδευτικό υλικό θα ενσωμάτωνε έννοιες που αφορούν μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού.

      Η παρέμβαση πραγματοποιήθηκε σε διάστημα περίπου δύο μηνών (τέλη Μαρτίου έως αρχές Ιουνίου 2025), κατά το οποίο  υλοποιήθηκαν συγκεκριμένες διεργασίες από την ομάδα σχεδιασμού (Στ΄) ανάλογα με την εκάστοτε φάση του ΣΣ: Ανάλυσης, Σχεδιασμού, Πρωτοτυποποίησης, Αξιολόγησης και Αναστοχασμού. Το μοντέλο της ΑΜ ενσωματώθηκε στις φάσεις Σχεδιασμού, Πρωτοτυποποίησης και Αξιολόγησης, αξιοποιώντας ασύγχρονες τεχνολογίες για την υποστήριξη των διαφορετικών φάσεων.

      Πιο συγκεκριμένα, αρχικά στη φάση Ανάλυσης του ΣΣ, διερευνήθηκε μέσω ειδικά διαμορφωμένων ερωτηματολογίων, η πρότερη γνώση σε θέματα Κυβερνοασφάλειας, καθώς και  οι δεξιότητές των μαθητών/-ριών αλλά και επιθυμίες τους για εκμάθηση συγκεκριμένων ψηφιακών εργαλείων. Κατόπιν, στη φάση Σχεδιασμού του ΣΣ, οι εν λόγω μαθητές/-ριες ήρθαν σε επαφή με αντίστοιχο ψηφιακό υλικό μελετώντας το στο σπίτι, στον δικό τους χρόνο (φάση «πριν την τάξη» ΑΜ) και αργότερα τους ζητήθηκε να συμβάλλουν ενεργά στον σχεδιασμό ΕΥ, αναρτώντας τις δικές τους ιδέες σε ειδικά διαμορφωμένους ψηφιακούς πίνακες ανακοινώσεων (φάση «μετά την τάξη» ΑΜ). Στη συνέχεια, στη φάση της Πρωτοτυποποίησης του ΣΣ με ενσωμάτωση του μοντέλου της ΑΜ, οι μαθητές/-ριες οργανώθηκαν σε τέσσερις ολιγομελείς ομάδες των πέντε έως έξι ατόμων και ξεκίνησαν την υλοποίηση του σχεδιασμού τους, για την ανάπτυξη του ΕΥ. Μετά την ολοκλήρωση του εξ αποστάσεως ΕΥ, η ομάδα σχεδιασμού αξιολογήθηκε αναφορικά με τις γνώσεις που είχε αποκομίσει για θέματα Κυβερνοασφάλειας (φάση «μετά την τάξη» ΑΜ), μέσω ενός παιχνιδιού ερωτήσεων (που είχε σχεδιαστεί από τους ίδιους τους/τις μαθητές/-ριες), ενώ τέλος κατέθεσε την εμπειρία της σε ένα κατάλληλα δομημένο ερωτηματολόγιο αναστοχασμού.

      Παράλληλα, το εξ αποστάσεως ψηφιακό ΕΥ αξιοποιήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Ανεστραμμένης Μάθησης σε ομάδα μαθητών/-ριών της Ε΄τάξης του ίδιου δημοτικού σχολείου (τμήμα Ε΄2, ομάδα εφαρμογής), προκειμένου να γνωρίσουν τις βασικές αρχές της Κυβερνοασφάλειας. Η ομάδα εφαρμογής στο τέλος αξιολογήθηκε, διεκπεραιώνοντας την ίδια δοκιμασία του παιχνιδιού ερωτήσεων.

      Τα αποτελέσματα της μελέτης περίπτωσης είναι θετικά και αναδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του συνδυασμού του ΣΣ και της ΑΜ για την εκμάθηση θεμάτων σχετικών με την Κυβερνοασφάλεια από μαθητές της Στ΄Δημοτικού και για τη συνεργατική ανάπτυξη εξ αποστάσεως ΕΥ. Συνολικά, διαπιστώθηκε ότι η εφαρμογή του μοντέλου της ΑΜ σε συνδυασμό με τη συμμετοχή των μαθητών/-ριών στη δημιουργία του υλικού, ενίσχυσε τη μαθησιακή τους εμπλοκή, την αυτονομία και την κατανόηση βασικών εννοιών της Κυβερνοασφάλειας. Επίσης, το παραγόμενο ΕΥ αποδεικνύεται κατάλληλο για την υποστήριξη της μάθησης σε ένα πλαίσιο ΑΜ σε μαθητές της Ε΄τάξης Δημοτικού. Τέλος, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίστηκαν κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και υλοποίησης της παρέμβασης, ο βαθμός ικανοποίησης των μαθητών και των μαθητριών που συμμετείχαν, σημείωσε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά, υπογραμμίζοντας τα θετικά συναισθήματα και την ικανοποίηση των εμπλεκομένων μερών.

    • This Master's Thesis explored the implementation of the Participatory Design (PD) model, in combination with the Flipped Learning (FL) model, among 6th-grade primary school students, aiming at the creation of distance Educational Material (EM) for the topic of Cybersecurity. The EM served as the main instructional material for the unit, within the framework of the FL model, and was later used with a group of 5th-grade students from the same school. The implementation group was selected randomly, but it was considered necessary for the participants to belong to either the 5th or 6th grade, since the content included concepts more suitable for older primary school students.

      The intervention took place over a period of approximately two months (late March to early June 2025), during which specific processes were carried out by the design team (6th grade), depending on each phase of the PD model: Analysis, Design, Prototyping, Evaluation, and Reflection. The FL model was integrated into the Design, Prototyping, and Evaluation phases, utilizing asynchronous technologies to support the various stages.

      Specifically, during the Analysis phase of PD, prior knowledge on cybersecurity topics was investigated through specially designed questionnaires, along with students’ digital skills and their interest in learning specific digital tools. During the Design phase, students studied similar digital material at home, at their own pace ("before class" phase of FL), and were then asked to contribute actively to the design of the EM by posting their own ideas on specially designed digital bulletin boards ("after class" phase of FL). Subsequently, during the Prototyping phase of PD with the integration of the FL model, students were divided into four small groups of five to six members and began implementing their design to develop the EM. After the completion of the distance learning EM, the design team was evaluated on the knowledge they had gained about cybersecurity ("after class" FL phase), through a quiz-style game (which was created by the students themselves), and finally, they shared their experience via a structured reflection questionnaire.

      In parallel, the digital distance EM was used as part of a FL application with a group of 5th-grade students from the same school (Class Ε2, implementation group), in order to introduce them to basic principles of cybersecurity. The implementation group was also evaluated at the end, using the same quiz game.

      The results of this case study were positive and highlighted the effectiveness of combining PD and FL for teaching Cybersecurity concepts to 6th-grade students, as well as for collaboratively developing distance learning EM. Overall, it was found that the integration of the FL model, together with student participation in the creation of the material, enhanced their learning engagement, autonomy, and understanding of key Cybersecurity concepts. Additionally, the resulting EM proved to be suitable for supporting learning in a FL context for 5th-grade primary school students. Finally, despite the challenges encountered during the design and implementation of the intervention, the level of student satisfaction was particularly high, underlining the positive emotions and satisfaction of the participants.

  15. Hellenic Open University
  16. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές