Εισαγωγή: Η γήρανση του πληθυσμού και η παράλληλη αστικοποίηση αποτελούν
κρίσιμες κοινωνικές προκλήσεις, επηρεάζοντας ιδιαίτερα την ποιότητα ζωής των
ηλικιωμένων. Το αστικό περιβάλλον, και ιδίως οι πράσινοι και υδάτινοι (μπλε) χώροι,
φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σωματική, ψυχική και κοινωνική
ευημερία των ατόμων τρίτης ηλικίας.
Σκοπός: Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση στοχεύει στη διερεύνηση της συσχέτισης
μεταξύ της δομής του αστικού περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων,
με έμφαση στους πράσινους και υδάτινους (μπλε) χώρους.
Μέθοδος: Η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε σε δύο βάσεις δεδομένων (Scopus και
PubMed) τον Απρίλιο του 2025, με χρήση κατάλληλων συνδυασμών λέξεων-κλειδιών και χρονικό περιορισμό στις μελέτες που δημοσιεύθηκαν την τελευταία πενταετία. Από την αναζήτηση στη βιβλιογραφία, και εφαρμόζοντας τη μέθοδο PRISMA κατά τη διαλογή, προέκυψαν 18 μελέτες που πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης.
Αποτελέσματα: Οι 18 μελέτες κατατάχθηκαν σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα με τη
διάσταση της ποιότητας ζωής που εξέταζαν (ψυχολογική, σωματική, γνωστική, ολιστική). Πλειοψηφία αυτών αφορούσαν σε συγχρονικά ερευνητικά σχέδια, με χρήση ποσοτικών εργαλείων όπως οι κλίμακες CES-D, GDS-15, WHOQOL, SWLS κ.ά. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν θετική συσχέτιση μεταξύ της εγγύτητας, της προσβασιμότητας και της αισθητικής ποιότητας των φυσικών χώρων με την ευημερία των ηλικιωμένων.
Συμπεράσματα: Το αστικό φυσικό περιβάλλον επηρεάζει με ποικίλους τρόπους την
ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων, τόσο μέσω λειτουργικών όσο και βιωματικών
μηχανισμών. Τα ευρήματα αναδεικνύουν την ανάγκη ανάπτυξης φιλικών προς την ηλικία πολιτικών στον αστικό σχεδιασμό, σύμφωνα με τις αρχές της υγιούς και ενεργούς
γήρανσης.

Introduction: Population ageing and parallel urbanization represent critical social
challenges, particularly affecting the quality of life (QoL) of older adults. The urban
environment, especially green and water-related (blue) spaces, appears to play a
significant role in the physical, mental, and social well-being of the elderly.
Objective: This systematic review aimed to investigate the relationship between the
structure of the urban environment and the quality of life of older people, with a specific focus on green and blue spaces.
Methods: A literature search was conducted in two databases (Scopus and PubMed) in
April 2025 using appropriate combinations of keywords and restricting the time frame to studies published within the last five years. Following the PRISMA method for selection and screening, a total of 18 studies were identified as meeting the inclusion criteria.
Results: The 18 included studies were categorized into four groups based on the
dimension of quality of life they addressed (psychological, physical, cognitive, holistic).
The majority of studies followed cross-sectional research designs and employed
quantitative tools such as the CES-D, GDS-15, WHOQOL, SWLS scales, among others.
Findings indicated a positive association between the proximity, accessibility, and
aesthetic quality of natural urban spaces and the well-being of older adults.
Conclusions: The urban natural environment affects the quality of life of older adults
through both functional and experiential mechanisms. These findings highlight the need to develop age-friendly urban planning policies in alignment with the principles of healthy and active ageing.