Εισαγωγή: Ο καρκινικός πόνος είναι ένα σύμπτωμα που βιώνουν συχνά οι ασθενείς με καρκίνο και επηρεάζει σοβαρά πολλές πτυχές της ζωής τους. Παρά την υψηλή επικράτηση, τις σημαντικές επιπτώσεις και την πληθώρα κατευθυντήριων γραμμών για την αντιμετώπισή του, αυτός παραμένει σε μεγάλο βαθμός ανεπαρκώς ελεγχόμενος. Η υιοθέτηση της ολοκληρωμένης ανακουφιστικής φροντίδας, με τον συνδυασμό συμβατικών και εναλλακτικών μεθόδων, ως πρότυπο φροντίδας στην καθημερινή πρακτική φαίνεται ότι μπορεί να δώσει λύση σε αυτό το σημαντικό πρόβλημα.

Σκοπός: Η αναζήτηση των θεραπευτικών μεθόδων, συμβατικών και εναλλακτικών, που χρησιμοποιούνται στα πλαίσια της ολοκληρωμένης ανακουφιστικής φροντίδας για τον καρκινικό πόνο και η διερεύνηση της αποτελεσματικότητάς τους.

Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στη βάση δεδομένων PubMed τον Μάρτιο του 2025. Χρησιμοποιήθηκαν οι λέξεις-κλειδιά «cancer pain», «comprehensive palliative care», «complementary treatments», «conventional treatment». Οι μελέτες επιλέχθηκαν σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας και ακολούθησε ανάλυση και σύνθεση των αποτελεσμάτων τους.

Αποτελέσματα: Συνολικά 15 μελέτες πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης και συμπεριλήφθηκαν στην ανασκόπηση. Οι περισσότερες μελέτες είχαν ποσοτικό ερευνητικό σχεδιασμό. Αναλύοντας τα αποτελέσματα προέκυψε ότι οι συμβατικές μέθοδοι ανακούφισης του καρκινικού πόνου περιλαμβάνουν τα φάρμακα, την χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία. Στις εναλλακτικές συμπεριλαμβάνονται ο διαλογισμός, το μασάζ, η γιόγκα, ο βελονισμός, η διαδερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων και η νευρομυϊκή περίδεση. Τα φάρμακα από μόνα τους δεν επαρκούν για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του πόνου. Ο συνδυασμός των συμβατικών με τις εναλλακτικές θεραπείες φαίνεται να οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα. Οι μέθοδοι του διαλογισμού, του μασάζ, της νευρομυϊκής περίδεσης, της ακτινοθεραπείας και της ηλεκτροχημειοθεραπείας αποδείχθηκαν αποτελεσματικές ακόμα και σε δύσκολες περιπτώσεις ανεξέλεγκτου πόνου. Αντιφατικά αποτελέσματα αναδείχθηκαν όσο αφορά τις τεχνικές του βελονισμού και της γιόγκα, οι οποίες παρότι φαίνεται να συνδέονται με ευεργετικές επιδράσεις πρέπει να μελετηθούν περισσότερο.

Συμπεράσματα: Η ολοκληρωμένη ανακουφιστική φροντίδα μπορεί να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην διαχείριση του καρκινικού πόνου. Ο συνδυασμός των συμβατικών και των εναλλακτικών θεραπειών υπόσχεται καλύτερα αναλγητικά αποτελέσματα. Οι μηχανισμοί δράσης των εναλλακτικών πρακτικών πρέπει να διερευνηθούν και να κατανοηθούν περαιτέρω για την επέκταση της χρήσης τους. Η παρούσα εργασία αποτελεί πεδίο για την βέλτιστη διαχείριση του καρκινικού πόνου και την ένταξη της ολοκληρωμένης ανακουφιστικής φροντίδας στην καθιερωμένη θεραπευτική προσέγγιση.

Λέξεις – Κλειδιά

Ολοκληρωμένη ανακουφιστική φροντίδα, συμβατικές θεραπείες, εναλλακτικές θεραπείες, καρκινικός πόνος

Introduction: Cancer pain is a symptom frequently experienced by cancer patients and seriously affects many aspects of their lives. Despite its high prevalence, significant impact and a plethora of guidelines for its management, it remains largely poorly controlled. The adoption of integrated palliative care, combining conventional and alternative methods, as a standard of care in daily practice seems likely to provide a solution to this important problem.

Aim: To explore the therapeutic methods, conventional and alternative, used in the context of integrated palliative care for cancer pain and to investigate their effectiveness.

Methodology: A literature review was performed in the PubMed database in March 2025. The keywords "cancer pain", "comprehensive palliative care", "complementary treatments", "conventional treatment" were used. Studies were selected according to specific eligibility criteria and were followed by analysis and synthesis of the results.

Results: A total of 15 studies met the inclusion criteria and were included in the review. Most studies had a quantitative research design. Analysis of the results revealed that conventional methods of cancer pain relief include drugs, chemotherapy and radiotherapy. Alternatives include meditation, massage, yoga, acupuncture, transcutaneous electrical nerve stimulation and neuromuscular banding. Medications alone are not sufficient for effective pain management. Combining conventional with alternatives therapies seems to lead to better results. The methods of meditation, massage, neuromuscular bandaging, radiotherapy and electrochemotherapy have been shown to be effective even in difficult cases of uncontrolled pain. Contradictory results emerged with regard to acupuncture and yoga techniques, which, although they seem to be associated with beneficial effects, need to be studied further.

Conclusions: Integrated palliative care should play a central role in the management of cancer pain. The combination of conventional and alternative therapies promises better analgesic results. The mechanisms of action of alternative practices need to be explored and further understood to expand their use. The present work is a field for optimal management of cancer pain and the integration of integrated palliative care into the standard therapeutic approach.

Keywords

Comprehensive palliative care, conventional treatments, complementary treatments, cancer pain