Η καταπολέμηση των παράνομων ναρκωτικών ουσιών αποτελεί διαχρονική πρόκληση, ενώ η ραγδαία εξάπλωση των Νέων Ψυχοδραστικών Ουσιών (NPS) δυσχαιρένει ολοένα και περισσότερο τον τομέα της τοξικολογίας. Η φασματομετρία μάζας, σε συνδυασμό με τις χρωματογραφικές τεχνικές, έχει καθιερωθεί ως το «χρυσό πρότυπο» στην ανάλυση των ναρκωτικών ουσιών, καθώς αποτελεί μία αξιόπιστη μέθοδο με υψηλή ευαισθησία.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία αναλύονται οι βασικές κατηγορίες παράνομων
ναρκωτικών ουσιών και τα βιολογικά δείγματα που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευσή
τους. Εξετάζονται οι βασικές αρχές της φασματομετρίας μάζας, τα επιμέρους τμήματα που την απαρτίζουν, καθώς και οι συζευγμένες τεχνικές. Επιπλέον, παρουσιάζονται οι πιο διαδεδομένες μέθοδοι προκατεργασίας δειγμάτων, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα την απόδοση, την ευαισθησία και την επαναληψιμότητα της τεχνικής.
Στο κύριο μέρος της εργασίας παρατίθενται πρόσφατες επιστημονικές έρευνες των
τελευταίων ετών, με εφαρμογές της φασματομετρίας μάζας στην ανάλυση ναρκωτικών σε διαφορετικά βιολογικά υποστρώματα. Οι τεχνικές αξιολογούνται σύμφωνα με το όριο
ανίχνευσης (LOD), το όριο ποσοτικοποίησης (LOQ), την ανάκτηση και την σχετική τυπική απόκλιση (RSD), ώστε να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα και οι περιορισμοί κάθε
προσέγγισης. Στόχος είναι η ανάδειξη των δυνατοτήτων των σύγχρονων τεχνικών
φασματομετρίας μάζας και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους. Τέλος,
παρουσιάζονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την βιβλιογραφική έρευνα, καθώς και οι μελλοντικές προοπτικές για την εξέλιξη και τη διεύρυνση της τεχνικής στην τοξικολογική ανάλυση.

The fight against illicit drugs is a long-standing challenge, while the rapid spread of New Psychoactive Substances (NPS) poses an increasingly significant challenge in the field of toxicology. Mass spectrometry, in combination with chromatographic techniques, has been established as the «gold standard» in drug analysis, as it is a reliable method with high sensitivity.
This thesis examines the main categories of illicit drugs and the biological specimens used for their detection. It outlines the fundamental principles of mass spectrometry, its components and the most widely used hyphenated techniques, such as LC-MS and GC-MS. Additionally, the most common sample preparation methods are described, as they directly affect the sensitivity and the repeatability of the technique.
The core of this study presents recent scientific research from the last few years, highlighting real - world applications of mass spectrometry in drug analysis across different biological matrices. Each technique is evaluated based on limit of detection (LOD), limit of quantification (LOQ), recovery and relative standard deviation (RSD), in order to illustrate their advantages and limitations. The aim is to showcase the capabilities of contemporary mass spectrometry techniques and to assess their effectiveness. Finally, the thesis presents the conclusions drawn from the literature review, along with future perspectives for the advancement and broader application of the techniques in toxicology analysis