Το δικαστικό ρεπορτάζ είναι είδος δημοσιογραφίας με μεγάλες προκλήσεις για το δημοσιογράφο που το υπηρετεί, γιατί απαιτεί να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη για πλήρη ενημέρωση και διαφάνεια απέναντι στο κοινό, και την υποχρέωση σεβασμού του κατηγορουμένου και του τεκμηρίου αθωότητας που ισχύει βάσει νόμου έως την οριστική δικαστική απόφαση. Η σημασία του δικαστικού ρεπορτάζ είναι διττή καθώς συμβάλλει μέσω της έρευνας στην εξιχνίαση εγκλημάτων, ενημερώνει το κοινό για τη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης και διαμορφώνει το αίσθημα εμπιστοσύνης σε αυτή.
Αντικείμενο κάλυψης του δικαστικού ρεπορτάζ αποτελούν και τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας. Αυτά αποτελούν ιδιαίτερο είδος στην ελληνική έννομη τάξη και παρουσιάζουν ιδιαίτερο κοινωνικό ενδιαφέρον καθώς αφορούν τον βασικό κοινωνικό πυρήνα, την οικογένεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι σταδιακά υπήρξε αλλαγή της κοινωνικής αντίληψης που συχνά αντιμετώπιζε την ενδοοικογενειακή βία ως δικαιολογημένη (πχ εγκλήματα τιμής ή πάθους) ή ως γεγονότα «εν οίκω» τα οποία δε θα έπρεπε να δημοσιοποιούνται. Σήμερα, η κοινωνία και η έννομη τάξη ενθαρρύνουν την εξωτερίκευση και δημοσιοποίηση τέτοιων συμπεριφορών, και την τιμωρία τους από τη δικαιοσύνη. Στην διαμόρφωση αυτού του νέου ηθικού κώδικα συνέβαλε σαφώς το κίνημα #MeToo.
Στην Ελλάδα η κάλυψη τέτοιων εγκλημάτων εξακολουθεί να μην είναι πλήρως απαλλαγμένη από στερεότυπα είτε αυτά αφορούν το φύλο, την κοινωνική θέση ή και την εξωτερική εμφάνιση των εμπλεκόμενων μερών. Επίσης στις περιπτώσεις που μελετώνται στην παρούσα έρευνα και αφορούν ενδοοικογενειακή βία με έμφυλο στοιχείο, παρουσιάζεται κάποιες φορές ελλιπής καθώς αντικείμενο της δημοσιογραφικής ατζέντας γίνεται ένα τέτοιο έγκλημα όταν φτάσει σε ακραίο σημείο ανθρωποκτονίας ή βαριάς σωματικής βλάβης και όχι εν τη γενέσει του. Σύμφωνα με τους επαγγελματίες δημοσιογράφους το συγκεκριμένο είδος δημοσιογραφίας είναι ιδιόμορφο και παρουσιάζει δυσκολίες λόγω των ευαίσθητών πληροφοριών που περικλείει, της ανάγκης ισορρόπησης της γρήγορης πληροφόρησης και της δικαστικής διαδικασίας, και λόγω εξωτερικών επεμβάσεων. Υπάρχει μεγάλη ηθική ευθύνη προκειμένου να σταματήσει η αναπαραγωγή του κύκλου της βίας.
Court reporting is a kind of journalism with great challenges for the journalist who works on it, because it requires the existence of balance between the need for full information and transparency towards the public, and the obligation to respect the accused as well as the presumption of innocence which applies until the final judgment. The importance of court reporting is twice as important as it contributes through its research to crime solving, informs the public about the process of administration of justice and shapes the feeling of trust on it.
Subject of coverage of court reporting are also domestic violence crimes. These make up a special kind in the Hellenic legal order and are of particular interest as they regard the basic core of society, family. It is typical that there was a gradual change of social consciousness which often used to treat domestic violence as something justified (crimes of honor/passion) or as in-home events which should not be publicly disclosed. Today, both society and legal order encourage the disclosure of such behavior, as well as their punishment from justice. The #MeToo movement contributed crucially in the formation of this new moral code.
In Hellas, coverage of such crimes continues to not be fully exempt from stereotypes, regarding either gender, social status or even the appearance of the involved parties. Additionally, in the cases which are studied in this research, and concern domestic violence crimes regarding gender, coverage is sometimes incomplete as such a crime becomes of journalistic interest when it reaches the extreme points of homicide or serious bodily harm, and not in the beginning of it all. According to professional journalists, this kind of journalism in particular is peculiar and presents difficulties due to sensitive information which it includes, the need for balance between quick informing and judicial procedures and due to external factors. There is a high moral value in order to stop the cycle of violence.
Full text