Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η αναφορά στο οικουμενικό και διαχρονικό φαινόμενο της διαφθοράς, όπως αυτό επηρεάζει κάθε σύγχρονη κοινωνία. Η ανίχνευση των αιτίων εμφάνισης και εξέλιξής της αποτελεί πρόκληση, συμβάλλει εντούτοις στην καλύτερη αντιμετώπισή της. Ως έκφανση της εγκληματικότητας των ισχυρών, η διαφθορά παρουσιάζει πολυσχιδή μορφολογία και τυπολογία, με αποτέλεσμα να διεισδύει σε κάθε πτυχή της ζωής των ανθρώπων. Οι επιπτώσεις της έξαρσης του φαινομένου είναι ανυπολόγιστες, καθώς ο αριθμός των πιθανών και πραγματικών θυμάτων είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Η αναφορά μας στις κυριότερες εξ αυτών και η συσχέτισή της με κοινωνιολογικές θεωρίες σχετικές με την οικονομική εγκληματικότητα, όπως των Chambliss και Merton, αποδεικνύουν την αυξανόμενη και διαχρονικά εντεινόμενη ανησυχία της ακμής της διαφθοράς. Η διαφθορά και το κράτος δικαίου είναι έννοιες αλληλένδετες, δεδομένου του ότι η άνθηση της πρώτης πλήττει σημαντικά τη δεύτερη. Η εννοιολογική προσέγγιση των κρίσιμων αυτών για τη συνέχεια και την ευημερία της κοινωνίας εννοιών, επιχειρείται τόσο σε διεθνές πλαίσιο, όσο και από τον Έλληνα νομοθέτη, ώστε να εξαχθούν όλες οι χρήσιμες πληροφορίες που θα συμβάλλουν στην αναγνώριση του προβλήματος και στην καταπολέμησή του μέσω της εφαρμογής και του σεβασμού ενός συνόλου αρχών και αξιών, οι οποίες συναποτελούν το «κράτος δικαίου». Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει να επισημανθεί η συμβολή των Ανεξάρτητων Αρχών, όπως της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και του Συνηγόρου του Πολίτη, οι οποίες αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή ερευνών, την προστασία κατοχυρωμένων δικαιωμάτων και μέσω των συστάσεων και των εκθέσεών τους, προτείνουν βελτιώσεις. Στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας, γίνεται αναφορά στις Εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου και τη σχέση του με τη διαφθορά κατά την τριετία 2022-2024, στον απόηχο της υγειονομικής κρίσης, για τρία κράτη της Ευρώπης. Η επισκόπηση των ετήσιων εκθέσεων αναδεικνύει τα θετικά στοιχεία, τις βελτιώσεις και τις ελλείψεις που παρατηρούνται σε θέματα σχετικά με την ποιότητα του δικαστικού συστήματος, το πλαίσιο κατά της διαφθοράς, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τα θεσμικά αντίβαρα στη Δανία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Η καταγραφή των δεδομένων κάθε έτους καθιστά σαφείς τις διαφορές μεταξύ του βορρά και του νότου της Ευρώπης, αντανακλώντας την άμεση συνάφεια μεταξύ της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής κατάστασης μεν, και της διάδοσης της διαφθοράς που κλονίζει καίριες αρχές και αξίες των κοινωνιών που στηρίζονται στη δικαιοσύνη, τη διαφάνεια, τη νομιμότητα και τον σεβασμό κάθε μέλους τους. Στο τελευταίο κεφάλαιο, γίνεται αναφορά στα συμπεράσματα που προκύπτουν από την παραπάνω επισκόπηση και προτείνεται η λήψη μέτρων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν καθοριστικά στον περιορισμό, τον έλεγχο και την πάταξη της διαφθοράς σε διεθνή κλίμακα.

The aim of this study is to address the universal and intertemporal phenomenon of corruption, as it impacts every modern society. Identifying the causes of its emergence and evolution presents a challenge but significantly contributes to its better management. As an expression of the criminal behavior of the powerful, corruption manifests in a multifaceted morphology and typology, infiltrating every aspect of human life. The repercussions of the phenomenon's escalation are immeasurable, given the particularly large number of potential and actual victims. Our reference to its most critical aspects and the correlation with sociological theories related to economic crime, such as those of Chambliss and Merton, highlight the growing and increasingly intense concern about the rise of corruption over time. Corruption and the rule of law are incestuous concepts, as the heyday of the former significantly undermines the latter. An attempt is made to conceptually approach these critical notions, essential for the continuity and prosperity of society, both on an international scale and by the Greek legislator. The aim is to extract all useful information that will contribute to recognizing the problem and combating it through the implementation and respect of a set of principles and values constituting the "rule of law". In this context, the contribution of Independent Authorities, such as the National Transparency Authority and the Greek Ombudsman, deserves emphasis. These entities undertake investigations, protect vested rights, and, through their recommendations and reports, propose ameliorations. In the second chapter of the study, reference is made to the European Commission’s Rule of Law Reports and their relevance to corruption during the 2022–2024 period, in the aftermath of the health crisis, focusing on three European countries. The review of the annual reports highlights the positive elements, improvements, and shortcomings observed in areas such as the quality of the judicial system, the anti-corruption framework, media freedom, and institutional checks and balances in Denmark, Bulgaria, and Greece. The data compiled for each year clearly reveals the differences between Northern and Southern Europe, reflecting the direct correlation between social, political, and economic conditions and the spread of corruption, which undermines critical principles and values of societies founded on justice, transparency, legality, and respect for all citizens. The closing chapter outlines the conclusions drawn from the above review and proposes measures that could play a decisive role in limiting, controlling, and combating corruption on a global scale.