ΠΕΡΙΛΗΨΗ

 Η παρούσα εργασία επιχειρεί να αναδείξει την απόπειρα  πραγμάτωσης του οράματος της Μεγάλης Ιδέας, αλλά και την ολοκληρωτική εν τέλει εγκατάλειψή του στο διάστημα μεταξύ του 1917, με την είσοδο της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και του 1923, με την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης.

 Η Ιδέα αυτή υπήρξε μια διαχρονική πολιτική όλων των κυβερνήσεων από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, που την εφάρμοσαν με μικρότερη ή μεγαλύτερη επιμονή. Στην ουσία οι υποστηρικτές της πρέσβευαν την προσάρτηση νέων εδαφών και την απελευθέρωση των αλύτρωτων Ελλήνων. Ωστόσο, η Μεγάλη Ιδέα είχε και φανατικούς αντιπάλους με αποτέλεσμα την πρόκληση  προστριβών στο εσωτερικό της χώρας.

 Έτσι, λοιπόν,  στην εργασία αναδεικνύονται οι αντίρροπες πλευρές που σχηματίστηκαν γύρω από την αντίληψη της ανάγκης επέκτασης της Ελλάδας, μέσω της συμμετοχής της στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και την οπτική που έδινε προτεραιότητα στη διαφύλαξη των υπαρχόντων εδαφών με την πολιτική της ουδετερότητας. Παρουσιάζονται επίσης,  οι πεποιθήσεις κι οι κινήσεις των κορυφαίων φυσιογνωμιών της εποχής, δηλαδή του Ελευθέριου Βενιζέλου και του βασιλέα Κωνσταντίνου.

Επισημαίνονται τα σχετικά με τη Συνθήκη  των Σεβρών η οποία δημιούργησε την Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, αλλά περιγράφεται κι η έκρηξη του κεμαλικού κινήματος που συνδυαστικά με τις συνέπειες του Εθνικού Διχασμού που τάραξε συθέμελα τη χώρα, αποτέλεσαν τροχοπέδη στην επιτυχή έκβαση της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Παράλληλα, τονίζεται, ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων σχετικά με την ανάμειξή τους στα ελληνικά εθνικά θέματα, ανάλογα με τις επιδιώξεις τους. Τελικώς, υπογραμμίζονται τα σχετικά με τη Συνθήκη της Λωζάννης που «ενταφίασε» το αλυτρωτικό όραμα.

 Πέρα από την επιστημονική  βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε με σκοπό να εξηγηθούν και να ερμηνευτούν τα εκάστοτε συμβάντα, χρησιμοποιήθηκαν και πρωτογενείς πηγές, όπως ημερολόγια και απομνημονεύματα, με στόχο να αναδειχθούν οι απόψεις προσωπικοτήτων της εποχής, όπως πολιτικών και στρατιωτικών.

Abstract

The present study aims to highlight the attempt to realize the vision of the Megali Idea and its eventual complete abandonment during the period between 1917, when Greece entered World War I, and 1923, with the signing of the Treaty of Lausanne.

This vision had been a longstanding policy of all Greek governments since the establishment of the Greek state, implemented with varying levels of determination. Essentially, its supporters promoted the annexation of new territories and the liberation of unredeemed Greeks. However, the Megali Idea also faced fierce opposition, resulting in internal conflicts within the country.

Thus, this study highlights the opposing sides that emerged around the idea of Greece’s territorial expansion through its participation in World War I, as well as the perspective that prioritized the preservation of existing territories through a policy of neutrality. The beliefs and actions of the key figures of the era, namely Eleftherios Venizelos and King Constantine, are also described.

The study highlights the provisions of the Treaty of Sèvres, which created the vision of Greece spanning two continents and five seas. It also describes the outbreak of the Kemalist movement, which, combined with the consequences of the National Schism that deeply shook the country, became a major obstacle to the successful outcome of the Asia Minor Campaign. Additionally, the role of the Great Powers is emphasized, particularly regarding their involvement in Greek national affairs based on their own interests. Finally, the study underlines the significance of the Treaty of Lausanne, which ultimately buried the irredentist vision.

In addition to the scientific literature used to explain and interpret various events, primary sources such as diaries and memoirs were also utilized, aiming to highlight the views of key figures of the time, including politicians and military leaders.