Έμφυλες αναπαραστάσεις στην παιδική λογοτεχνία: μελέτη έργων για παιδιά προσχολικής ηλικίας

Gender representations in children's literature: a study of works for preschool children (english)

  1. MSc thesis
  2. ΕΛΕΝΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΟΥΣΕΡΗ
  3. Φιλοσοφία και Τέχνες (ΦΙΤ)
  4. 8 March 2025
  5. Ελληνικά
  6. 119
  7. Παναγιώτης Χρήστος Αλεξόπουλος
  8. Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης
  9. έμφυλες αναπαραστάσεις, παιδική λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, προσχολική ηλικία, στερεότυπα, κοινωνικοί ρόλοι
  10. Φιλοσοφία, Φύλο και Τέχνες
  11. 1
  12. 31
  13. 144
  14. πίνακες, πίτα, διαγράμματα, ποσοστά, φύλλα ελέγχου
    • Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ζήτημα που αφορά την ανάπτυξη των ατόμων είναι κι αυτό της δόμησης των έμφυλων ταυτοτήτων. Κι αυτό, γιατί όπως έχει διαπιστωθεί από ποικίλες έρευνες τόσο στον ελληνικό όσο και στο διεθνή χώρο, καταγράφεται μία σαφής επίδραση των παιδικών αναγνωσμάτων και των εγχειριδίων που διδάσκονται τα παιδιά στο σχολείο στη δόμηση των έμφυλων ταυτοτήτων τους, μέσα από τον τρόπο που προβάλλονται οι ανθρώπινοι χαρακτήρες, τους ρόλους τους οποίους αναλαμβάνουν και τα χαρακτηριστικά με τα οποία συνδέονται. Για το σκοπό αυτό, η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο μελέτης τη διερεύνηση των έμφυλων αναπαραστάσεων στην παιδική λογοτεχνία, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της σε αφηγήματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ειδικότερα, εφαρμόστηκε η μέθοδος της Ανάλυσης Περιεχομένου (Content Analysis), η οποία εξέτασε μέσα από συγκεκριμένους άξονες και κατηγορίες ανάλυσης τις έμφυλες αναπαραστάσεις σε ένα σώμα κειμένων που προέρχονται από τα κλασικά παραμύθια. Από την έρευνα προκύπτει ότι αν και υπάρχει μεγαλύτερη παρουσία ηρωίδων, συχνά αυτές αναλαμβάνουν ρόλους, όπως το θύμα ή ο φροντιστής, οι άνδρες ήρωες αποτελούν συνήθως αυτούς που δρουν και κατέχουν εξουσιαστικό ρόλο. Τέλος, η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξουν περισσότερες ισότιμες αφηγήσεις προκειμένου να προωθηθεί η ισότητα των φύλων. Και τούτο διότι, η αναθεώρηση των παιδικών βιβλίων και η ενσωμάτωση περισσότερο συμπεριληπτικών αφηγήσεων μπορούν να καταστούν δυνάμεις δημιουργίας και συγκρότησης ενός ισορροπημένου και αντιπροσωπευτικά ισότιμου περιβάλλοντος για τις νέες γενιές.

    • A particularly interesting issue concerning the development of individuals is that of the construction of gender identities. This is because, as has been established by various studies both in Greece and internationally, there is a clear influence of the children's readings and the textbooks that children are taught at school on the construction of their gender identities, through the way human characters are presented, the roles they assume and the characteristics they are associated with. Based on that, this paper has as its object of study the exploration of gender representations in children's literature, focusing on narratives for preschool children. In particular, the method of Content Analysis was applied, which examined through specific axes and categories of analysis the gender representations in a context of texts drawn from classical fairytales. The research shows that although there is a greater presence of female heroes, they often take on roles such as the victim or the caretaker, while male heroes are usually the ones who act and occupy powerful roles. Finally, the study highlights the need for more equal narratives to promote gender equality. This is because revising children's books and incorporating more inclusive narratives can become forces for creating and building a balanced and representationally equitable environment for new generations.

  15. Hellenic Open University
  16. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές