This Postgraduate Dissertation explores the resilience of the Balneum in Brexiza against the impacts of climate change. The research aims to identify the pathologies affecting the Balneum, develop strategies for its preservation, and propose measures to shield it from climate-induced damages.

The study begins with a historical overview of ancient bathing practices and the cultural significance of such facilities, detailing the architectural types and design criteria of Roman baths. It then discusses global climate trends and their specific implications for heritage preservation. Furthermore, it examines risk assessment methodologies for climate change impacts on cultural heritage, along with the resilience and adaptation of cultural heritage to climate change. Economic considerations and principles for developing adaptation plans are reviewed, alongside various international strategies for cultural heritage adaptation.

After a detailed description of the Roman Balneum in Brexiza and its pathology, the thesis focuses specifically on the structural and material pathologies of the Brexiza Balneum, the research assesses its current condition. A significant part of the thesis is dedicated to analyzing climate change threats to cultural heritage. It employs the Heritage Hazard Index (HHI) framework to assess the combined impact of climate extremes and geological threats on the site. The study examines future climate scenarios (RCP4.5 and RCP8.5) across three periods: 2021-2030, 2041-2050, and 2091-2100.

This assessment concludes with the proposal of an informed monitoring and preservation regime aimed at mitigating both existing pathologies and specific climate risks such as extreme heat, wildfires, extreme precipitation, aridity, frost, coastal flooding, and seismic activity. Additional remarks and considerations are also included.

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή σκοπό έχει να διερευνήσει την ανθεκτικότητα του Βαλανείου στη Μπρεξίζα του Μαραθώνα ενάντια στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Αρχικά γίνεται μια σύντομη ιστορικη αναδρομη των αρχαίων λουτρών και περιγραφή των αρχιτεκτονικών τύπων και των κατασκευαστικών θεμάτων των ρωμαϊκών βαλανείων. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στις τάσεις του παγκόσμιου κλίματος καθώς και στη βιβλιογραφία για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά. Επιπλέον, εξετάζονται οι μεθοδολογίες αξιολόγησης κινδύνου για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και η ανθεκτικότητα και δυνατότητα προσαρμογής της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κλιματική αλλαγή. Επιπλέον γίνεται αναφορά στις αρχές για την ανάπτυξη σχεδίων προσαρμογής, καθώς και σε διάφορες διεθνείς στρατηγικές για την προσαρμογή της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ακολουθεί μια λεπτομερής αρχιτεκτονική και κατασκευαστική περιγραφή του Ρωμαϊκού Βαλανείου στη Μπρεξίζα και έπειτα η διατριβή εστιάζει στην εικόνα παθολογίας του Βαλανείου. Ένα σημαντικό μέρος της διατριβής καταλαμβάνει η ανάλυση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο μνημείο. Υπολογίζεται ο Δείκτης Κινδύνου Πολιτιστικής Κληρονομιάς (HHI) του μνημείου για την αξιολόγηση της συνδυασμένης επίδρασης των ακραίων κλιματικών φαινομένων και των γεωλογικών απειλών στον χώρο. Η μελέτη εξετάζει μελλοντικά κλιματικά σενάρια (RCP4.5 και RCP8.5) σε τρεις περιόδους: 2021-2030, 2041-2050 και 2091-2100. Κατόπιν αυτής της αξιολόγησης, Η διατριβή καταλήγει με πρόταση για ενα σύστημα ενόργανης παρακολούθησης και μεθόδων διερεύνησης. Επίσης, προτείνεται μια δέσμη από μέτρα τόσο για την αντιμετώπιση της παθολογίας του μνημείου, αλλά και των κινδύνων από κλιματικούς δείκτες, όπως ακραία ζέστη, πυρκαγιές, ακραίες βροχοπτώσεις, ξηρασία, παγετός, παράκτιες πλημμύρες και σεισμική δραστηριότητα. Συμπεριλαμβάνονται επίσης  παρατηρήσεις και γενικότερες επισημάνσεις.