Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών με τίτλο «Διαχείριση Τεχνικών έργων» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.).

Η εργασία επιχειρεί την παρουσίαση, την καταγραφή και την ανάλυση των διαδικασιών που εφαρμόζονται σε ένα τεχνικό έργο, συγκριτικά με την μεθοδολογία και τις διαδικασίες που ακολουθούνται από τον οδηγό πρότυπο PMBOK® (Project Management Body of Knowledge) του διεθνούς οργανισμού πιστοποίησης PMI (Project Management Institute), ο οποίος οδηγός συγκεντρώνει τις βασικές αρχές και έννοιες τη Διαχείρισης Έργων, τις απαραίτητες γνώσεις και τις μεθόδους, που έχουν καταγραφεί στον οδηγό και έχουν προκύψει από την εμπειρία και την καλή πρακτική και εκτέλεση διαφόρων έργων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σκοπός της έρευνας είναι η διερεύνηση και αξιολόγηση της έκτασης εφαρμογής της μεθοδολογίας PMBOK® σε υφιστάμενο τεχνικό δημόσιο έργο. Το έργο που πραγματεύεται η εργασία αφορά στις μελέτες κτηματογράφησης για την ολοκλήρωση και την λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου στην χώρα μας, το οποίο εκπονείται από το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δίκαιου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή άλλως φορέας “Ελληνικό Κτηματολόγιο”, που υπάγεται στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και έχει ανατεθεί μετά από προκήρυξη Διεθνών Δημοσίων Διαγωνισμών των συμβάσεων σε αναδόχους μελετητές, τους οποίους για λογαριασμό του Ν.Π.Δ.Δ. εποπτεύουν Επιβλέποντες Μηχανικοί - Υπεύθυνοι Έργου (Υ.Ε.).

Για την επίτευξη του σκοπού αυτού μελετήθηκαν ενδελεχώς τις βασικές αρχές περί Διαχείρισης Έργων της μεθοδολογίας PMBOK® καθώς και σχετικά με το θέμα της εργασίας διεθνή άρθρα, δηλαδή άρθρα που πραγματεύονται την έκταση χρήσης και εφαρμογής των διαδικασιών που είναι καταγεγραμμένοι στον οδηγό PMBOK® σε διάφορα δημόσια ή ιδιωτικά τεχνικά έργα που βρίσκουν εφαρμογή σε παγκόσμιο επίπεδο, (κατασκευαστικά, ανάπτυξης λογισμικού, πληροφοριακών συστημάτων, κ.α.).

Η κύρια μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την συλλογή των δεδομένων της έρευνας είναι το ερωτηματολόγιο κλειστού τύπου, το οποίο απευθύνθηκε στους Επιβλέποντες Μηχανικούς - Υ.Ε. που απασχολούνται στην Διεύθυνση Έργων (Δ.Ε.) του Ν.Π.Δ.Δ. Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Οι ερωτήσεις που περιλαμβάνονται στο ερωτηματολόγιο προέκυψαν κατόπιν αντιπαραβολής των διαδικασιών σχετικών με την Διαχείριση Έργων, όπως αυτές έχουν καταγραφεί στον οδηγό PMBOK® με τις διαδικασίες  που χρησιμοποιούνται στην Δ.Ε. του Ν.Π..Δ.Δ για την διαχείριση του εν λόγω έργου (μελέτες κτηματογράφησης), οι οποίες διαδικασίες, αντλήθηκαν κατά βάση από τον οδηγό πρότυπο PMBOK®.

Τα αποτελέσματα των ερωτημάτων αξιολογήθηκαν ποσοτικά και ποιοτικά, ώστε να προκύψουν εν τέλει συμπεράσματα με ειδικότερο στόχο την ανάδειξη μελανών η θετικών σημείων από την εφαρμογή και υιοθέτηση των διαδικασιών Διαχείρισης Έργων του διεθνούς οδηγού PMBOK® στα ελληνικά πρότυπα και γενικότερο σκοπό την διαπίστωση των συνηθέστερων προβλημάτων που συμβάλλουν στην αποτυχία των έργων.

Από την έρευνα που διεξήχθη προέκυψε ότι η Διαχείριση Έργων είναι απαραίτητή και η εφαρμογή της είναι άκρως επιτακτική προκειμένου τα έργα να μπορούν να ολοκληρώνονται στην προβλεπόμενη ημερομηνία, εντός του προϋπολογισμένου κόστους και στο συμφωνημένο επίπεδο ποιότητας.Μέσα από την έρευνα τριών ειδικότερων περιπτώσεων της διεθνούς βιβλιογραφίας, όπου εξετάστηκε η χρήση της εφαρμογής του PMBOK® σε τεχνικά έργα αλλά και μέσα από την μελέτη που διεξήχθη σε ένα ελληνικό δημόσιο τεχνικό έργο, και συγκεκριμένα στο έργο που αφορά στην ολοκλήρωση και την λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου στην χώρα μας. σχετικά με την διερεύνηση και την αξιολόγηση της έκτασης εφαρμογής της μεθοδολογίας PMBOK® στο έργο αυτό, διαπιστώθηκε ότι η έστω και εν μέρει χρήση της μεθοδολογίας μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στο να μην αποτυγχάνουν τα έργα.

Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο η πιστή υιοθέτηση και εφαρμογή των διαδικασιών του PMBOK® για την επίτευξη του παραπάνω σκοπού αλλά θα πρέπει να μετριάζονται και άλλοι παράγοντες και κίνδυνοι που μπορούν αν επηρεάσουν σημαντικά την ομαλή εξέλιξη του έργου, όπως ενδεικτικά ο σωστός εξ’ αρχής σχεδιασμός του έργου, η κατάλληλη εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των διαχειριστών, η τήρηση τυποποιημένων διαδικασιών και σαφών κατευθυντήριων οδηγιών, η κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου πλάνου επικοινωνίας και συνεργασίας με τους εμπλεκομένους και η διαχείριση κινδύνων με ρεαλιστικό στρατηγικό πλάνο εκτίμησης, αναγνώρισης, ανάλυσης και αντιμετώπισής τους.

This thesis was prepared as part of the completion of the Master's Program of Studies entitled "Technical Projects Management" of the Hellenic Open University (E.A.P.).

The work attempts to present, record and analyze the procedures applied in a technical project, compared to the methodology and procedures followed by the guide standard PMBOK® (Project Management Body of Knowledge) of the international organization PMI (Project Management Institute). The guide contains all the basic principles and concepts of Project Management and the necessary knowledge and methods, that have been recorded in the guide and have resulted from the experience and good practice and execution of various projects worldwide.

The purpose of the research is to investigate and evaluate the extent of application of the PMBOK® methodology in an existing public technical project. The project dealt within the thesis concerns the cadastral studies that need to be consummated for the completion and operation of the National Cadastre - Land Registry in our country. The project is conducted by the Public Entity Hellenic Cadastre and after International Public Tenders has been assigned to contractors, who, on behalf of the Public Entity, are supervised by Supervising Engineers - Project Managers (P.M.).

In order to achieve this goal, the basic principles of Project Management of the PMBOK® methodology were thoroughly studied, as well as international articles related to the topic of the work, i.e. articles dealing with the extent of use and application of the procedures recorded in the PMBOK® guide in various public or private technical projects at a global level (such as construction, software development, information systems, etc.).

The main method used to collect the research data is the closed questionnaire, which was addressed to the Supervising Engineers - P.M. who are employed in the Directorate of Projects of the Public Entity Hellenic Cadastre.

The questions included in the questionnaire resulted from a comparison between the procedures related to Project Management, as recorded in the PMBOK® guide, and the procedures of project management applied in the Directorate of Projects of the Public Entity Hellenic Cadastre, which procedures were basically drawn from the PMBOK® guide.

The results of the questions were quantitatively and qualitatively evaluated, in order to reach final conclusions with the more specific aim of highlighting “black spots” or positive points from the implementation and adoption of the Project Management procedures of the international PMBOK® guide to the Greek standards and more generally to identify the most common problems that contribute to the failure of projects.

The research conducted revealed that Project Management is essential and its implementation is highly imperative in order the projects to be completed on time, within budget and to the agreed level of quality.

Through the research of three specific cases from the international literature, where the use of the application of PMBOK® in technical projects was examined and through the study carried out in a Greek public technical project, specifically in the project related to its completion and operation of the National Cadastre - Land Registry, regarding the investigation and evaluation of the extent of application of the PMBOK® methodology in this project, it was found that even the partial and slight use of the methodology can play a decisive role in the success of the projects.

However, it is not enough only to adopt and apply the PMBOK® procedures in order to achieve the above purpose. Other factors and risks that can significantly affect the development of the project should be mitigated, such as the correct planning of the project, the appropriate and professional training of project managers, the observance of standardized procedures and guidelines, the preparation of an integrated communication plan, the sufficient cooperation with the stakeholders and a realistic risk management, which contains assessment, identification and analysis of them.